Updated at: 01-04-2023 - By: Thầy Vũ Xuân Anh

Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách “Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức” chuẩn nhất 10/2024.

Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức- Mẫu 1

Chuẩn bị nói

Đề tài: Xu hướng sống đơn giản trong xã hội hiện đại.

Tìm ý và sắp xếp ý:

– Sống đơn giản là nhận thức được mục đích của cuộc sống. Đó là sự tập trung có chủ đích trong tất cả các khía cạnh cuộc sống của chúng ta từ đồ dùng, hành động, thói quen và các mối quan hệ mang lại cho chúng ta giá trị và niềm vui nhất.

– Bạn cần phải tách mình ra khỏi chuỗi thay đổi liên tục và bắt đầu sống một cuộc sống chậm hơn và đơn giản hơn, giúp bạn thực sự sống và mãn nguyện hơn. Một cuộc sống đơn giản là nơi hạnh phúc thực sự tồn tại.

– Bước đầu tiên để hướng tới một cuộc sống đơn giản hơn là nhận ra rằng có thể chọn những cách thay thế tốt hơn lựa chọn theo số đông ở xã hội hiện đại.

– Chúng ta liên tục gắn mình với Internet kết nối trên toàn thế giới, một hệ sinh thái không bao giờ ngủ. Vì vậy hãy đăng xuất thường xuyên hơn và xây dựng thói quen chỉ kiểm tra thiết bị của bạn khi cần, đặt ranh giới và giới hạn thời gian trực tuyến.

– Hãy làm cho nơi ở, lịch làm việc và cuộc sống của bạn thông thoáng, gọn gàng! Sự lộn xộn, dù là vật chất hay tinh thần đều làm xáo trộn cuộc sống của bạn. Bạn cần học cách tối giản và loại bỏ những thứ vô dụng và thừa thải của mình, cũng như hiểu được thế nào là đủ từ nhu cầu tình cảm và vật chất.

Bài nói mẫu

Khái niệm “cuộc đời đơn giản” nghe có vẻ… giản đơn nhưng thật sự, đó là mơ ước của rất nhiều người. Xã hội ngày nay luôn vội vã tấp nập đã cuốn con người ta vào dòng xoáy công việc, học tập, vào những mối quan hệ không thể nào thoát ra. Vậy, chúng ta cần phải làm gì để sống một cuộc đời đơn giản?

Sống đơn giản là nhận thức được mục đích của cuộc sống. Đó là sự tập trung có chủ đích trong tất cả các khía cạnh cuộc sống của chúng ta từ đồ dùng, hành động, thói quen và các mối quan hệ mang lại cho chúng ta giá trị và niềm vui nhất. Cuộc sống đơn giản là hình ảnh về một cuộc sống khi mà những tiện nghi được sử dụng ở mức thấp nhất, đúng hơn là chúng ta sẽ cắt giảm những điều không cần thiết để đổi lấy hạnh phúc vể sau. Cuộc sống tối giản chỉ đơn thuần là việc bạn nhận ra được rằng giá trị của bản thân luôn phải đứng trên những giá trị vật chất.

Có rất nhiều lợi ích được tạo ra khi bạn chọn cho mình một cuộc sống nhẹ nhàng, đơn giản, không chỉ được nhìn thấy ở không gian sống xung quanh mà đồng thời bạn cũng có thể cảm nhận nó qua sự thay đổi tích cực của những suy nghĩ. Vì vậy bạn cần phải tách mình ra khỏi chuỗi thay đổi liên tục và bắt đầu sống một cuộc sống chậm hơn và đơn giản hơn, giúp bạn thực sự sống và mãn nguyện hơn. Một cuộc sống đơn giản là nơi hạnh phúc thực sự tồn tại.

Thay đổi không phải là một sớm một chiều. Đó là cả một quá trình đòi hỏi bạn phải cố gắng và nỗ lực thay đổi chính bản thân bạn. Bước đầu tiên để hướng tới một cuộc sống đơn giản hơn là nhận ra rằng có thể chọn những cách thay thế tốt hơn lựa chọn theo số đông ở xã hội hiện đại. Trước tiên hãy loại những bộ quần áo không mặc ra khỏi tủ quần áo của bạn để có một không gian rộng rãi hơn cho những món đồ mới nếu như bạn có nhu cầu. Tiếp đến là cải thiện lại bữa ăn của mình, ăn uống lành mạnh là một điều ai cũng mong muốn nhưng đôi khi chúng ta cần phải chi tiêu quá nhiều cho những bữa ăn như vậy.

Chúng ta liên tục gắn mình với Internet kết nối trên toàn thế giới, một hệ sinh thái không bao giờ ngủ. Hãy luôn tự hỏi bản thân mình rằng tại sao mình lại làm như vậy, tại sao lại dành thời gian cho việc lướt web hàng ngày mà thay vào đó không làm những việc có ích hơn và để cho cơ thể được nghỉ ngơi thay vì dán mắt vào màn hình máy tính hay điện thoại. Vì vậy hãy đăng xuất thường xuyên hơn và xây dựng thói quen chỉ kiểm tra thiết bị của bạn khi cần, đặt ranh giới và giới hạn thời gian trực tuyến.

Có nhiều người rất chú trọng việc bài trí không gian sống vật chất. Tuy nhiên, đôi khi, việc sử dụng quá nhiều những vật dụng trang trí cũng khiến cho không gian xung quanh bạn trở nên chật chội. Vậy nên hãy làm cho nơi ở, lịch làm việc và cuộc sống của bạn thông thoáng, gọn gàng! Sự lộn xộn, dù là vật chất hay tinh thần đều làm xáo trộn cuộc sống của bạn. Bạn cần học cách tối giản và loại bỏ những thứ vô dụng và thừa thải của mình, cũng như hiểu được thế nào là đủ từ nhu cầu tình cảm và vật chất.

Sống một cuộc đời đơn giản không có nghĩa là bạn phải thu xếp mọi thứ để “về quê nuôi cá và trồng thêm rau”. Chắc chắn phải có cách để chúng ta tránh xa những rắc rối do xã hội mang lại mà không cần thay đổi quá nhiều. Đó có thể là những hành động như thu hẹp kích thước căn nhà, tối giản không gian hay xây dựng tủ đồ con nhộng. Hãy bắt tay vào việc cải thiện chất lượng cuộc sống để bản thân mình cảm thấy thoải mái hơn, giảm bớt sự căng thẳng, mệt mỏi mà áp lực cuộc sống gây ra.

Chuẩn bị nghe

Một số chú ý khi lắng nghe bài nói của người khác:

– Tìm hiểu trước về vấn đề của người nói;

– Tập trung lắng nghe bài nói;

– Nhận xét về giọng điệu, ngôn ngữ và cử chỉ của người nói;

– Có thể nêu câu hỏi nếu thấy thắc mắc.

Thảo luận

Học sinh tự thực hành

Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức- Mẫu 2

1. Đề tài Thảo luận về một vấn đề văn học có ý kiến khác nhau

– Truyện ngắn không có cốt truyện li kì, hấp dẫn có thể là một truyện hay được không?

– Để hiểu đúng nhân vật Huấn Cao, có nhất thiết phải biết tường tận về Cao Bá Quát – một nhân vật lịch sử được Nguyễn Tuân chọn làm nguyên mẫu?

– Quản ngục trong Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân có thực sự là một người quyền uy, tự do?

Lựa chọn đề tài:

Nhân vật quản ngục trong Chữ người tử tù có thật sự là một người uy quyền, tự do?

Tìm ý và sắp xếp ý:

– Giới thiệu khái quát về nhân vật quản ngục:

+ Tả về ngoại hình của viên quản ngục: Một người tuổi trung niên; Khuôn mặt như mặt ao;… Với những chi tiết miêu tả của Nguyễn Tuân thì viên quản ngục là một người điềm đạm, phúc hậu.

+ Tính cách của viên quản ngục: Nhân vật viên quản ngục có tâm hồn thuần khiết và ông lại còn yêu cái đẹp; Viên quản ngục là một người có tâm hồn nghệ sĩ, yêu nghệ thuật; … Bên cạnh đó ông lại còn có tấm lòng khâm phục những người tài hoa.

+ Nguyễn Tuân cũng đã khắc họa lên nhân vật quản ngục có được một tâm hồn nghệ sĩ, nâng niu cái đẹp, những điều có được giá trị thẩm mĩ.

– Nhận xét chung về viên quản ngục: Không phải là người uy quyền, tự do

2. Nhân vật quản ngục trong Chữ người tử tù có thật sự là một người uy quyền, tự do

Trong kho tàng truyện ngắn của văn học Việt Nam, rất nhiều tác phẩm nổi danh không chỉ nhờ cốt truyện, nội dung hấp dẫn người đọc mà tuyến nhân vật trong truyện cũng có khả năng thu hút người đọc đi sâu vào tìm hiểu chuyện. Mỗi truyện ngắn đều có một hệ thống nhân vật với vai trò khác nhau nhưng nếu chỉ nhìn cách tác giả miêu tả họ thì người đọc chưa thể đánh giá được chính xác tính cách sâu bên trong con người họ. Điển hình là nhân vật người quản ngục trong truyện ngắn Chữ người tử tù của nhà văn Nguyễn Tuân. Liệu nhân vật quản ngục trong Chữ người tử tù có thật sự là một người uy quyền, tự do như chúng ta nhìn thấy qua lời văn của Nguyễn Tuân hay không?

Tác giả Nguyễn Tuân viết truyện Chữ người tử tù năm 1939 và tác phẩm xứng đáng là một tờ hoa, trang hoa đích thực của ông. Nói lên sự thành công của tác phẩm chính là do Nguyễn Tuân xây dựng nhân vật hết sức độc đáo cùng với tình huống truyện hấp dẫn, có một không hai. Nói về nhân vật thì ngoài nhân vật Huấn Cao – tử tù thì còn có nhân vật quản ngục – thanh âm trong trẻo nhưng lạc vào một bản nhạc mà âm điệu xô bồ.

Đầu tiên độc giả nhận thấy được ngục quan có một ngoại hình ưa nhìn dễ nhìn. Đó là đầu đã điểm hoa râm, râu đã ngả màu, thế rồi với vẻ mặt tư lự, nhăn nheo, có một đời sống nội tâm sâu sắc và lại còn cả nghĩ. Viên quản ngục sau khi nhận được phiến trát của Sơn Hưng Tuyên đốc bộ đường về việc nhận 6 tử tù mà trong đó có Huấn Cao – người nổi tiếng với tài viết chữ đẹp. Thế rồi độc giả cũng càng không quên được hình ảnh ngục quan như cứ đăm chiêu và nghĩ ngợi. Thông qua việc miêu tả chi tiết những biến đổi tinh vi của nhân vật thì Nguyễn Tuân cũng đã giúp cho chúng ta nhận thấy được ngục quan thực sự là một người từng trải, ông lại có một tính cách vô cùng nhẹ nhàng chứ không tàn ác giống như những tên cầm quyền khác trong chốn đề lao.

Thực sự nhân vật quản ngục không phải là một hung thần với đôi bàn tay vấy máu mà ông được biết đến là một nhà nho, đọc nhiều sách thánh hiền và lại có những đức tính tốt. Việc làm quản ngục có thể thét ra lửa và thêm nữa là bộ hạ tay chân là bọn côn đồ, tàn nhẫn,… toàn những điều xấu, thế nhưng quản ngục lại khác lạ. Với quản ngục nét tính cách không thay đổi, vẫn luôn luôn dịu dàng. Thông qua đây ta nhận thấy được tấm lòng thì nhân hậu bao dung của quản ngục cũng đã biết giá người, biết trọng người ngay nữa. Điều đó được thể hiện đó chính là lúc nhận tù, ngục quan lúc này đây cũng thật đáng trọng biết bao nhiêu. Nhất là khi đứng trước thái độ như nhâng nháo, hách dịch, tàn nhẫn của bọn lính ngục, ông ta chỉ nhẹ nhàng mà nghiêm trang nói một câu đó là: “Việc quan, ta có phép nước. Các chú chớ nhiều lời”.

Có thể nói được văn chương lãng mạn thời tiền chiến thường sử dụng thủ pháp tương phản đối lập. Dùng thủ pháp này có thể làm nổi bật nghịch lí của hoàn cảnh, nổi bật được những bi kịch của số phận. Nhà văn Nguyễn Tuân cũng vậy, thông qua cảnh nhận tù, thì ta nhận thấy được nó cũng đã tương phản giữa ngục quan và lũ lính ngục, đối lập chính cái thuần khiết đối với đống cặn bã, giữa người có tâm điền tốt đẹp với lũ quay quắt và tàn độc. Thông qua đó làm nổi bật nhân cách tốt đẹp của quản ngục mà như Huấn Cao nhận xét có một thanh âm trong trẻo chen vào chính giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ.

Người đọc có thể nhận thấy được hình ảnh quản ngục được xem chính là một trong những thành công của Nguyễn Tuân ở trong nghệ thuật miêu tả và xây dựng nhân vật ở phương diện đó là sự tài hoa độc đáo của nghệ sĩ bậc thầy. Ngục quan luôn yêu cái đẹp với tấm lòng biệt nhỡn liên tài, thêm vào đó là tâm hồn tính cách của ngục quan – nhân vật góp phần làm lên sức hấp dẫn của truyện Chữ người tử tù.

3. Truyện ngắn không có cốt truyện li kì, hấp dẫn có thể là một truyện hay được không?

Có ý kiến cho rằng: “Xây dựng tình huống truyện độc đáo là một trong những yếu tố góp phần đem lại sự thành công cho truyện ngắn, giúp nhà văn khắc họa rõ nét phẩm chất, tính cách, khả năng ứng xử của nhân vật đồng thời bộc lộ sâu sắc ý đồ tư tưởng của mình”. Bạn có đồng ý với ý kiến đó không? Bạn nghĩ sao về những “truyện không có cốt truyện”? Theo bạn, một câu chuyện “không có cốt truyện” liệu có còn hay và hấp dẫn bạn đọc? Ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng thảo luận về vấn đề này.

Trước hết, chúng ta cần biết rằng như thế nào là “cốt truyện”, “truyện không có cốt truyện”? Cốt truyện là hình thức tổ chức cơ bản nhất của truyện; nó bao gồm các giai đoạn phát triển chính, một hệ thống sự kiện cụ thể được tổ chức theo yêu cầu tư tưởng và nghệ thuật nhất định, tạo thành một bộ phận cơ bản, quan trọng nhất trong hình thức động của các tác phẩm văn học, nhất là đối với các sáng tác thuộc các loại tự sự và kịch. Cốt truyện thường gồm hai phương diện gắn bó hữu cơ : Vừa là phương tiện bộc lộ tính cách, vừa là phương tiện để nhà văn bộc lộ các xung đột xã hội. Cốt truyện được nhà văn xây dựng gồm các thành phần: trình bày, thắt nút, phát triển, cao trào, mở nút. Nhờ đó, câu chuyện thêm phần kịch tính, hấp dẫn bạn đọc. Vậy sẽ ra sao nếu “truyện không có cốt truyện”? Khái niệm “truyện không có cốt truyện” chỉ mang tính ước lệ và quy ước cao, nó đánh dấu một sự cách tân nghệ thuật của các nhà văn hiện đại trong lĩnh vực tự sự học. Truyện không có cốt truyện thường có sự đan xen phức tạp giữa tự sữ với trữ tình và những miêu tả đời sống nội tâm của nhân vật. Hiểu một cách đơn giản, truyện không có cốt truyện là loại truyện không có những tình huống li kì lắt léo, không thể tóm tắt, khó có thể kể lại được do kĩ thuật tự sự “dòng ý thức” của nhà văn đem lại.

Nhắc đến “truyện không có cốt truyện”, những sáng tác của Thạch Lam được coi là thành công nhất. Truyện ngắn của ông được nhận xét là đậm chất trữ tình. Ông không đi sâu vào khai thác những mâu thuẫn của hiện thực, không tạo dựng những tình huống kịch tính mà tập trung khám phá tâm hồn con người. “Dưới bóng hoàng lan” là một truyện ngắn như vậy. Câu chuyện diễn ra yên bình, nhẹ nhàng như chính bức tranh thiên nhiên trong sáng được diễn tả trong tác phẩm. Không có sự kiện nổi bật, không có biến cố, các nhân vật xuất hiện một cách tự nhiên, một cuộc sống sinh hoạt đời thường hiện ra không có gì độc đáo. Thế nhưng, nó lại có sức hút đến lạ. Sức hút đến từ dòng cảm xúc của các nhân vật. Thanh – một chàng trai trở về quê sau 2 năm xa với niềm mong nhớ khôn nguôi. Quê hương như dòng nước thanh khiết gột rửa tâm hồn chàng tránh xa khỏi chốn phồn hoa đô thị. Và bà của Thanh mang bóng hình người phụ nữ Việt Nam – một con người tần tảo, hi sinh, chịu thương chịu khó. Nga – một cô bé hàng xóm xinh xắn, hồn nhiên, dễ thương mang trong mình mối tình sâu kín đầu đời với Thanh. Mạch truyện diễn ra chậm rãi, nhẹ nhàng cùng những cảm xúc của nhân vật khiến bạn đọc như được hoà mình trong khung cảnh thanh bình, yên ả ấy.

Truyện tâm tình, với nghệ thuật xoáy sâu vào tình cảm người đọc bằng giọng văn nhỏ nhẹ, thủ thỉ, điềm tĩnh và lắng sâu, nhiều dư vị, dư vang, bằng một hình tượng nghệ thuật có sức lay động và ám ảnh sâu sắc. Thạch Lam đã đem đến cho bạn đọc những cảm nhận về tình yêu quê hương, tình yêu gia đình và mối tình đôi lứa hồn nhiên, trong sáng. Câu chuyện khép lại nhưng mở ra trong lòng bạn đọc nhưng suy tư, trăn trở về con người, về cuộc đời. Đó chính là thành công của một tác phẩm “truyện không có cốt truyện”.

Trao đổi

Người nghe đưa ra các nhận xét, góp ý, câu hỏi về bài nói. Người nói tiếp nhận các ý kiến này và trao đổi thêm (tán đồng, bác bỏ, trả lời câu hỏi, bàn luận mở rộng,…).

4. Để hiểu đúng nhân vật Huấn Cao, có nhất thiết phải biết tường tận về Cao Bá Quát

Chữ người tử tù là một truyện ngắn lãng mạn xuất sắc, tiêu biểu cho lý tưởng thẩm mĩ và phong cách nghệ thuật của ông.

Chữ người tử tù là một truyện ngắn gọn. Thế giới nhân vật ở đó cũng không nhiều. Thế nhưng nhân vật nào trong thiên truyện này cũng hiện lên thật sống động với số phận riêng, vẻ đẹp riêng. Vốn là người phóng túng, tài hoa, khinh bạc cái xã hội thối nát đương thời, Nguyễn Tuân đã say sưa, trân trọng khi xây dựng hình tượng người tử tù Huấn Cao.

Khi xây dựng hình tượng người tử tù Huấn Cao, Nguyễn Tuân dựa vào nhân vật lịch sử từng một thời vang bóng. Vậy ông đã tìm thấy những gì ở Cao Bá Quát – nguyên mẫu của hình tượng Huấn Cao? Cao Bá Quát nổi danh với văn hay chữ tốt, lại là người sống có lý tưởng, có bản lĩnh, bất chấp cường quyền. Trong lịch sử dân tộc ta, không thời đại nào vắng bóng anh hùng, nhưng kiểu anh hùng – nghệ sĩ như Cao Bá Quát không nhiều lắm. Cao Bá Quát vừa là một nhà nho uyên bác, vừa là một lãnh tụ nông dân khởi nghĩa vừa là một cá tính tài hoa vừa là một nhân cách cứng cỏi. Vì thế, chúng ta hiểu vì sao trong sáng tác của Nguyễn Tuân cả trước và sau Cách mạng, Huấn Cao là một trong số không nhiều nhân vật mang vẻ đẹp rực rỡ, vẹn toàn nhất. Ở nguyên mẫu Cao Bá Quát, Nguyễn Tuân đã tập trung tô đậm những nét cao quý phù hợp với lý tưởng của mình và Huấn Cao là hiện thân lồng lộng của cái đẹp trong hoàn cảnh đen tối, tù túng thời đó.

Huấn Cao trước hết là một con người tài hoa khác thường. Mở đầu truyện ngắn, thông qua cuộc đối thoại bàn luận giữa quản ngục và thơ lại mà nhà văn giới thiệu với người đọc vẻ đẹp này của Huấn Cao. Ấy là cái người mà vùng tỉnh Sơn ta vẫn khen cái tài viết chữ rất nhanh và đẹp. Người xưa thường treo trong nhà, nơi trang trọng nhất những bức họa quý, những hàng chữ đẹp viết trên lụa óng hoặc khắc trên gỗ phủ sơn mài. Ấy là tài thư pháp, là thú chơi chữ – một nét đẹp của truyền thống dân tộc… Bởi cảm cái tài viết chữ của Huấn Cao nên viên quản ngục có sở nguyện thiết tha: có một ngày kia được treo ở nhà riêng mình một đôi câu đối do tay ông Huấn Cao viết. Chữ ông Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm. Trong tâm niệm của quản ngục có được chữ ông Huấn mà treo là có một báu vật trên đời. Cái sở nguyện thầm kín, thiết tha trôi đi, ngày Huấn Cao bị hành hình mỗi lúc một gần.

Chữ ông Huấn Cao phải đẹp lắm, quý lắm thì viên quản ngục mới kiên trì, mới đối xử nhún nhường đến thế để mong được ông cho chữ. Mà đâu phải kiên trì, nhún nhường (ngay cả khi bị lạnh lùng đuổi ra), còn phải dũng cảm nữa. Biệt đãi một tên tử tù như thế rõ ràng là hành vi rất nguy hiểm. Hành vi này ắt phải trả giá rất đắt nếu bị bại lộ.

Người nghệ sĩ tài hoa Huấn Cao cũng là một con người có tâm đẹp. Nguyễn Du đã từng viết Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài. Chính cái tâm này khiến người đời càng nể trọng Huấn Cao, khiến viên quản ngục khổ tâm nhất là có một ông Huấn Cao trong tay mình, dưới quyền mình mà không biết làm thế nào mà xin chữ. Có tài nhưng Huấn Cao đâu dễ phung phí! Chữ của ông vàng ngọc không mua được, quyền thế không ép buộc được. Cái tâm của một kẻ có tài thể hiện ở lòng tự trọng, ở chỗ biết giữ lấy, biết tiếc cho cái tài của mình, biết dùng cái tài đúng lúc, đúng chỗ.

Lòng tự trọng của Huấn Cao thể hiện rõ nhất qua ý thức giữ trọn thiên lương dù trong bất cứ hoàn cảnh nào. Khi viên quản ngục đánh bạo mở cửa buồng giam ông Huấn, ngỏ ý muốn biệt đãi ông miễn là ngài giữ kín cho, Huấn Cao chưa hiểu lòng tốt, thiên lương ở viên quản ngục khác thường này, cứ nghĩ y như trăm ngàn viên quản ngục tham lam, tàn nhẫn khác. Ông không muốn hưởng ơn huệ của người khác, nhất là lúc người ấy đang ở phía đối địch với mình. Cho đến khi cất lên những lời truyền dạy, khuyên bảo cuối cùng đối với viên quản ngục, Huấn Cao vẫn muốn người này giữ thiên lương cho lành vững, đừng để nhem nhuốc mất cái đời thiên lương đi.

Là người từng lãnh đạo nông dân tỉnh Sơn khởi nghĩa chống lại triều đình để rồi lãnh án tử hình, là kẻ cầm đầu bọn phản nghịch, Huấn Cao còn nêu cao vẻ đẹp của khí phách cứng cỏi, của tinh thần dũng cảm, thái độ coi thường cái chết. Ngay từ những giờ phút đầu tiên xuất hiện ở trại giam tỉnh Sơn, Huấn Cao đã tỏ rõ khí phách của mình bằng hành động rỗ gông. Bất chấp lời dọa đùa của tên lính áp giải, người đứng đầu cái gông bằng thang gỗ lim nặng dễ đến bảy, tám tạ ấy đã lạnh lùng khom mình thúc mạnh đầu gông xuống thềm đá tảng đánh thuỳnh một cái khiến một trận mưa rệp rơi xuống. Cũng người ấy ngồi đợi ngày chết chém mà không hề tỏ ra nao núng, vẫn ung dung đường hoàng… Cũng người ấy cố ý làm ra khinh bạc đến điều đối với viên quản ngục… Lại đến khi nhận được tin sáng sớm ngày mai sẽ bị giải về kinh để lĩnh án tử, người ấy chỉ lặng nghĩ một lát rồi mỉm cười. Huấn Cao quên việc cái chết đang đến gần mà chỉ lo làm sao đền đáp tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quản ngục.

Từ bước ngoặt trong cốt truyện để đi đến cảnh cho chữ trong nhà giam cuối truyện ngắn, ta thấy hiện lên vẻ đẹp của một tấm lòng trọng nghĩa, của một người ứng xử cao thượng, đầy tinh thần văn hóa. Những bậc anh hùng – nghĩa sĩ thời xưa bao giờ cũng coi trọng đạo nghĩa. Vì chữ nghĩa, vì ân trả oán đền mà họ sẵn sàng hi sinh thậm chí cả tính mạng của mình. Khi chưa nhận ra lòng tốt của viên quản ngục, Huấn Cao không thèm chấp, lạnh lùng, cứng rắn. Song lúc chợt hiểu được đây là một thanh âm trong trẻo chen vào giữa bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ thì ông tìm mọi cách để báo đáp. Cao Bá Quát đã từng viết: Nhất sinh đê thủ bái lĩnh mai (Suốt đời chỉ biết cúi lạy trước hoa mai). Huấn Cao – con người suốt đời ngẩng cao đầu trước cường quyền, bạo lực ấy đã biết cúi đầu trước vẻ đẹp của một tấm lòng biệt nhỡn liên tài, một nhân cách. Con người không hề sợ gông cùm, tiền bạc ấy đã biết sợ phụ một tấm lòng trong thiên hạ: Ta cảm cái lòng biệt nhỡn liên tài của các người. Nào ta có biết đâu một người như thầy quản đây lại có những sở thích cao quý như vậy. Thiếu chút nữa, ta đã phụ một tấm lòng trong thiên hạ. Chính Huấn Cao đã chủ động vạch ra kê hoạch cho chữ.

Ngòi bút của Nguyễn Tuân thật giàu tính tạo hình và đầy chất thơ khi dựng lên một cảnh tượng xưa nay chưa từng có ở cuối truyện ngắn. Bút pháp nghệ thuật đối lập được nhà văn vận dụng triệt để trong cảnh này. Trong cảnh cho chữ hiện lên sự tương phản giữa ánh sáng và bóng tối, giữa hành động và hoàn cảnh, giữa sức mạnh tinh thần, bản lĩnh con người và vóc dáng ngoại hình, giữa cái đẹp, cái cao thượng và cái xấu, cái ác. Hoàn cảnh, địa điểm cho chữ xưa nay chưa từng có: bày ra trong buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy màng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián, ánh sáng đỏ rực của bó đuốc tẩm dầu khiến khói tỏa như đám cháy nhà; tư thế của người cho chữ, nhận chữ xưa nay chưa từng có: Huấn Cao cho chữ trong đêm cuối cùng của cuộc đời, vẫn một người tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng, viên quản ngục thì cẩn trọng, khúm núm, thầy thơ lại gầy gò thì run run bưng chậu mực. Giờ đây, Huân Cao trở lại cương vị người cho chữ, người truyền giáo; viên quản ngục ở vị trí người nhận chữ, được đáp ứng sở nguyện thiết tha của mình bấy lâu nay. Không có kẻ phạm tội, không có cai ngục, thơ lại. Chỉ có người nghệ sĩ tài hoa đang sáng tạo cái đẹp trước những đôi mắt sùng kính, ngưỡng mộ của những kẻ liên tài.

Tất cả đều sống động trong ánh sáng thuần khiết của cái đẹp, của thiên lương và khí phách. Sự gặp gỡ kì lạ giữa ba tấm lòng ấy khiến cho nơi buồng giam nhơ bẩn, giữa chốn ngục tù tàn bạo ngời sáng lên một sức mạnh của nhân cách cao cả, của tài hoa, của cái đẹp. Với cảnh cho chữ, kẻ tử tù Huấn Cao đã đi vào bất tử.

Qua những phân tích trên, có thể không ngần ngại khẳng định rằng Huấn Cao là một trong những hình tượng nhân vật đẹp nhất của sự nghiệp văn học Nguyễn Tuân. Hình tượng này thể hiện khá đầy đủ đặc sắc tư tưởng thẩm mĩ và phong cách nghệ thuật của nhà văn.

Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức- Mẫu 3

noi va nghe thao luan ve mot van de doi song co y kien khac nhau ngu van 10 kntt

I. Dàn Ý Thảo Luận Về Một Vấn Đề Đời Sống Có Ý Kiến Khác Nhau

1. Mở đầu:

– Nêu vấn đề cần bàn luận.

2. Nội dung chính:

– Nêu ý nghĩa của vấn đề được bàn luận.

– Những ý kiến khác nhau về vấn đề đó.

– Nêu nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau như vậy.

– Nêu ý kiến của người nói.

(Lưu ý: cần có lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục).

3. Kết thúc:

– Chúng ta nên thống nhất với nhau trên những điểm nào?

II. Bài Thảo Luận Tham Khảo Thảo Luận Về Một Vấn Đề Đời Sống Có Ý Kiến Khác Nhau

1. Bài Thảo Luận Về Vấn Đề: Xây Dựng Văn Hóa Đọc

Xin chào cô và các bạn. Trong buổi thảo luận hôm nay, em sẽ đưa ra những ý kiến, quan điểm của bản thân xoay quan vấn đề “Xây dựng văn hóa đọc”. Kính mời cô cùng các bạn theo dõi, lắng nghe.

Trước khi đi sâu vào vấn đề, mình có một câu hỏi nhỏ cho mọi người như sau: Các bạn có thường đọc sách hay không? Mỗi tháng bạn đọc bao nhiêu cuốn sách? Như các bạn có thể thấy, ngày nay, thiết bị công nghệ điện tử phát triển và bùng nổ đã mang đến rất nhiều hứng thú cho con người. Chúng ta có thể dành hàng giờ chỉ để lướt Tiktok, Facebook nhưng lại keo kiệt thì giờ cho việc đọc sách. Như vậy, xây dựng văn hóa đọc là vấn đề ý nghĩa và cần thiết, phục vụ cuộc sống của con người. Mình biết có một số bạn cho rằng phát triển văn hóa đọc là không cần thiết, đọc sách không tích lũy nhiều kinh nghiệm bằng việc trải nghiệm thực tế.

Dưới góc nhìn của mình, xây dựng văn hóa đọc không phải là kiểu chạy theo số lượng, theo “trend” hay nhiệm vụ. Đọc ở đây là để hiểu, để tích lũy tri thức và kinh nghiệm. Thay vì tiếp cận những thông tin thật giả lẫn lộn, chưa được kiểm chứng trên mạng xã hội, bạn có thể tìm hiểu chúng trong sách báo. Mở một trang sách, bạn sẽ biết vô vàn điều mới mà không phải ai cũng dạy cho chúng ta.

Từ đây, để việc xây dựng văn hóa đọc thêm phát triển và mở rộng, các cơ quan có liên quan cần đưa ra chương trình cụ thể. Ngoài ra, phải không ngừng nâng cao và đổi mới, cập nhật đầu sách. Những thư viện quản lí cần cải thiện cơ sở vật chất để đáp ứng nhu cầu của người đọc.

Trên đây là một số ý kiến của em về vấn đề xây dựng văn hóa đọc. Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe.

trinh bay y kien ve mot van de trong doi song

2. Bài Thảo Luận Về Vấn Đề: Tôn Trọng Sự Khác Biệt

Chào cô và các bạn. Em là Hà Linh. Trong tiết Nói và nghe ngày hôm nay, em sẽ trình bày những ý kiến của mình về vấn đề “Tôn trọng sự khác biệt”.

Các bạn hiểu như nào là “tôn trọng sự khác biệt”? Theo mình, tôn trọng sự khác biệt là có cái nhìn đúng đắn và toàn diện về mọi người xung quanh, không tỏ ra kì thị hay chê bai, ghét bỏ những thứ đi ngược lại với số đông. Tuy nhiên, ngày nay, vài cá nhân thường phán xét và cho rằng khác biệt là “chơi trội”, không đúng với thuần phong mỹ tục của người Việt. Nhưng bạn ơi, chớ vội đưa những đánh giá phiến diện như vậy. Thế giới rộng lớn có 7 tỉ người, tương đương với vô vàn tính cách, quan điểm sống khác nhau. Cớ sao chúng ta lại bắt ép người khác đi theo một khuôn khổ nhất định, đúng không nào?

Như vậy, mỗi người hãy học cách nhìn nhận và tôn trọng sự khác biệt. Để làm được điều đó, từng cá nhân phải biết đặt vị trí của mình vào người khác để thấu hiểu, đồng cảm. Thay vì soi mói và bới móc, chúng ta nên tôn trọng quyền riêng tư ở mỗi cá nhân.

Sau khi lắng nghe những ý kiến đóng góp của mọi người, mình đưa ra kết luận như sau: Tôn trọng sự khác biệt là một việc làm ý nghĩa, thể hiện sự tôn trọng người khác. Mỗi người hãy có cái nhìn cởi mở hơn nữa với mọi người xung quanh. Khi góp ý, chúng ta cần đóng góp bằng thái độ tích cực, hài hòa, không nên “bới lông tìm vết”. Mong rằng, các bạn sẽ luôn nhớ tới câu nói của chú mèo Zorba trong tác phẩm “Chuyện con mèo dạy hải âu bay”: “Thật dễ dàng để chấp nhận và yêu thương kẻ nào giống mình, nhưng để yêu thương ai đó khác mình thực sự rất khó khăn, và con đã giúp chúng ta làm được điều đó”.

Cảm ơn cô và các bạn đã theo dõi, lắng nghe bài trình bày của em.

3. Bài Thảo Luận Về Vấn Đề: Tham Gia Hoạt Động Thiện Nguyện

Mình là Ngọc Khánh. Trong tiết học ngày hôm nay, mình sẽ đưa ra những ý kiến, quan điểm về vấn đề “Tham gia hoạt động thiện nguyện”.

Như mọi người đã biết, cha ông ta từ xưa đến này luôn đề cao truyền thống tương thân tương ái “lá lành đùm lá rách”. Giữ gìn và phát huy truyền thống cao đẹp ấy, ngày nay, có rất nhiều cá nhân và tổ chức các hoạt động thiện nguyện. Hoạt động này đã đem đến giá trị tốt đẹp về vật chất và tinh thần cho những người khó khăn trong cuộc sống. Đó là những chương trình ý nghĩa như: “Đông ấm cho em”, “Hướng về miền Trung ruột thịt”,… Có thể nói, tất cả mọi người đều cho rằng hoạt động thiện nguyện là cần thiết, ý nghĩa. Tuy nhiên, một số vấn đề nổi cộm gần đây đã làm chúng ta có cái nhìn khác đi về thiện nguyện. Như việc vài cá nhân, tổ chức lợi dụng từ thiện để kiếm lợi cho bản thân. Ngoài ra, vài kẻ xấu còn chăn dắt trẻ em, người già yếu nhằm trục lợi.

Theo quan điểm của cá nhân mình, những hiện tượng trên chỉ là “con sâu làm rầu nồi canh”. Vẫn còn nhiều mạnh thường quân sẵn sàng bỏ túi tiền cá nhân để làm từ thiện. Họ cho đi mà không đòi hỏi được nhận lại. Các chuyến đi tình nghĩa tìm đến vùng khó khăn luôn được tổ chức đều đặn. Trường lớp hay một vài nhà xuất bản cũng thường xuyên tổ chức quyên góp sách vở… Từ đây, hoạt động thiện nguyện vẫn tồn tại trong xã hội bằng nhiều phương thức khác nhau, đúng không các bạn?

(Mọi người nêu ý kiến của bản thân và đưa ra ý kiến thống nhất)

Mình cảm thấy rất vui và hạnh phúc khi mọi người đều ủng hộ hoạt động từ thiện. Kết thúc bài thảo luận, mình sẽ đưa ra những kết luận sau: hoạt động thiện nguyện là hành động cao đẹp cần được giữ gìn và tiếp tục phát triển. Chúng ta hãy biết mở rộng tấm lòng, quan tâm tới những người có số phận đau khổ, bất hạnh.

Cảm ơn cô cùng các bạn đã theo dõi và lắng nghe.

Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức- Mẫu 4

Chuẩn bị nói

Câu hỏi trang 92 SGK Ngữ Văn 10 Tập 1: Lựa chọn đề tài: Văn hóa đọc và đời sống lớp học.

Câu hỏi cần trả lời khi thảo luận đề tài là: Chúng ta cần xây dựng văn hóa đọc trong lớp học như nào cho hợp lí?

Trả lời:

Tìm ý và sắp xếp ý

Có thể triển khai một số ý chính như sau:

– Văn hóa đọc là một hoạt động văn hóa của con người thông qua việc đọc, sách, báo, tài liệu để tiếp cận được với thông tin và nguồn tri thức một cách khoa hoc.

– Văn hóa đọc góp phần to lớn vào việc bồi dưỡng, trau dồi kiến thức, kỹ năng trong đời sống, giúp hình thành và hoàn thiện nhân cách của con người.

– Văn hóa đọc giúp ta có được một số lợi ích như: cung cấp một lượng lớn tri thức; giúp cải thiện kỹ năng giao tiếp; giúp cân bằng cảm xúc một cách tốt nhất; …

– Thực trạng đọc sách của học sinh hiện nay: Thay vì ngồi đọc sách để biết thêm kiến thức thì chúng ta thường chú tâm vào chiếc điện thoại thông minh, tập trung vào những trò chơi vô bổ và bỏ quên văn hóa đọc sách.

– Để xây dựng và tuyên truyền văn hóa đọc phổ biến hơn trong môi trường lớp học và nhà trường thì cần phải nâng cao nhận thức của bạn đọc đối với văn hóa đọc; hình thành thói quen đọc sách cho bản thân;…

Bài nói mẫu: Văn hóa đọc và đời sống lớp học

Maxim Gorki từng viết: “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”. Thật vậy, đọc sách là một việc làm không hề phức tạp mà lại có ý nghĩa vô cùng to lớn. Ai cũng biết sách chứa rất nhiều kiến thức trong cuộc sống, giúp chúng ta tư duy, nhận thức sâu sắc hơn, trưởng thành hơn và tích lũy được vốn từ ngữ phong phú. Thế nhưng trong môi trường lớp học ngay nay, văn hóa đọc sách không còn phổ biến mà thay vì đọc sách thì học sinh thường dành thời gian để lên mạng, chơi game,… Vậy chúng ta cần xây dựng văn hóa đọc trong lớp học như nào cho hợp lí?

Chúng ta đều biết, trước khi có các phương tiện nghe nhìn, sách là con đường lớn nhất để con người tiếp cận thông tin, văn hóa, tri thức. Đọc sách là một trong những cách thức giúp con người thư giãn, tích lũy kiến thức, tăng cường khả năng tư duy. Trong đời sống tinh thần của mỗi chúng ta, sách đóng vai trò rất quan trọng. Sách được coi là chiếc chìa khóa vạn năng mở cửa lâu đài trí tuệ và tâm hồn con người; là người thầy thắp sáng trong ta nguồn tri thức vô biên, dạy chúng ta biết sống và biết hy sinh. Văn hóa đọc là một hoạt động văn hóa của con người thông qua việc đọc, sách, báo, tài liệu để tiếp cận được với thông tin và nguồn tri thức một cách khoa hoc. Văn hóa đọc góp phần to lớn vào việc bồi dưỡng, trau dồi kiến thức, kỹ năng trong đời sống, giúp hình thành và hoàn thiện nhân cách của con người.

Đọc sách có thể ươm mầm trong chúng ta những ý nghĩa cao thượng, những ý tưởng để làm việc trong nhiều lĩnh vực và hiểu biết sâu rộng, làm phong phú hơn trí tưởng tượng của bản thân. Rèn luyện thói quen đọc sách không chỉ mang lại cho ta những lợi ích vô cùng to lớn; mà nó còn là một thói quen tốt giúp cho bộ não của chúng ta được khỏe mạnh và linh hoạt hơn. Đọc sách cũng đem lại sự thư giãn, là nguồn gốc tuyệt vời của sự hưởng thụ, mọi nguồn cảm hứng, chỉ cho chúng ta mọi con đường đi với những kiến thức tuyệt vời, nó cũng giúp ta trở thành một người thành công trong cuộc sống này. Văn hóa đọc sách đang đứng trước một cơ hội và một nguy cơ. Cơ hội bởi mỗi người chúng ta đều được tiếp cận với một khối lượng tri thức khổng lồ. Nhưng nó lại tiềm ẩn một nguy cơ làm mai một thói quen đọc vốn có bởi sự lấn át của các phương tiện nghe nhìn quá nhiều, quá hấp dẫn.

Thế nhưng hiện nay, văn hóa đọc sách đang phải đứng trước nguy cơ bị lãng quên; mọi người trở nên thờ ơ, lãnh cảm với đọc sách, nhất là giới trẻ. Có những bạn trẻ cho rằng đọc sách giấy là lạc hậu và đó là một sai lầm khi đa số các bạn trẻ cho rằng bây giờ là thời đại công nghệ thông tin thì phải lên mạng đọc vừa nhanh, vừa dễ, vừa đỡ tốn kém. Mỗi chúng ta đều có thể tiếp cận một khối lượng tri thức khổng lồ chỉ cần thông qua một thiết bị nghe nhìn đơn giản như chiếc điện thoại smartphone, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ làm mai một thói quen đọc sách truyền thống vốn có chính bởi sự lấn át của quá nhiều phương tiện truyền thông nghe nhìn hấp dẫn. Cũng bởi ít đọc, ít cập nhật thông tin qua sách báo, nên vốn văn chương của lớp trẻ bây giờ được đánh giá là hơi “cạn”. Những năm gần đây, sau mỗi đợt chấm thi tốt nghiệp trung học phổ thông và đại học lại rộ lên nhiều câu chuyện về những bài thi với câu văn ngô nghê, những cột mốc lịch sử bị sai lệch… đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về văn hóa đọc của giới trẻ hiện nay. Vậy sẽ có tương lai văn hóa đọc sách có còn tồn tại hay không?

Bạn thấy đấy, sách là kho tri thức không chối từ ai, chỉ cần ta hiểu được giá trị của kho tri thức ấy để rồi tự xây dựng cho mình thói quen đọc sách hàng ngày. Có thể nói, sách chính là người bạn tâm giao chia sẻ mọi nỗi vui, buồn sâu kín của mỗi con người. Đọc sách từ lâu đã trở thành một nhu cầu cần thiết của xã hội loài người trên thế giới. Sách là nguồn tri thức quý giá mà nhân loại đã trao tặng cho bạn. Nếu như bạn là người không có thói quen đọc sách hằng ngày thì có lẽ bạn đã bỏ qua nhiều lợi ích của việc đọc sách. Nhờ đọc sách, tôi tin chắc chắn chúng ta sẽ ngày một ưu tú hơn. Tùy theo nhu cầu công việc của mỗi người, chúng ta hãy lựa chọn cách đọc và khai thác thông tin phù hợp, không vì quá lệ thuộc công nghệ thông tin mà xa rời văn hóa đọc truyền thống.

Chuẩn bị nghe

Một số chú ý khi lắng nghe bài nói của người khác:

– Tìm hiểu trước về vấn đề của người nói;

– Tập trung lắng nghe bài nói;

– Nhận xét về giọng điệu, ngôn ngữ và cử chỉ của người nói;

– Có thể nêu câu hỏi nếu thấy thắc mắc.

Thảo luận

Học sinh tự thực hành.

Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức- Mẫu 5

* Yêu cầu:

– Xác định rõ vấn đề xã hội được thảo luận.

– Nêu được nhận xét, đánh giá về ý kiến của những người khác.

– Trình bày được ý kiến của bản thân về vấn đề (góc nhìn riêng và những phân tích, đánh giá cụ thể).

– Tôn trọng người đối thoại để cùng tìm tiếng nói chung về vấn đề.

 

Chuẩn bị nói và nghe 

Chuẩn bị nói

* Lựa chọn đề tài

– Đề tài thảo luận có thể được khai thác từ đề tài của các bài viết đã thực hiện: Tinh thần dân tộc trong đại dịch Covid; cũng có thể là đề tài mới thu hút sự quan tâm của nhiều người.

 

* Tìm ý và sắp xếp ý

– Đề tài thảo luận là một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau nên người nói không chỉ bày tỏ quan điểm cá nhân mà còn phải nắm được một số cách nhìn nhận, đánh giá khác. Việc nắm bắt đúng những ý kiến, quan điểm khác nhau là cơ sở thúc đẩy cuộc trao đổi, thảo luận, đối thoại thành công.

– Có thể trả lời một số câu hỏi gợi ý sau để hình thành nội dung của ý kiến thảo luận:

+ Vì sao bạn quan tâm đến vấn đề xã hội này?

+ Vấn đề đã được nhìn nhận, đánh giá từ những góc nhìn, những quan điểm khác nhau như thế nào?

+ Quan điểm của bạn đối với vấn đề xã hội này là gì?

+ Vì sao bạn có quan điểm như vậy?

+ Bạn muốn trao đổi, thảo luận gì với những người có ý kiến khác?

 

* Xác định từ ngữ then chốt

– Để thảo luận vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau cần chú ý sự dụng các từ ngữ then chốt như: theo quan điểm của tôi, cách tiếp cận vấn đề, góc nhìn khác biệt, quan điểm chung…

* Phương tiện hỗ trợ

– Có thể chuẩn bị một số phương tiện hỗ trợ cho việc trình bày ý kiến như: tranh ảnh, trích đoạn ngắn từ phim tài liệu, biểu đồ…có liên quan trực tiếp và có tác dụng minh hoạ cho vấn đề cần thảo luận.

 

Chuẩn bị nghe

– Tìm hiểu đề tài, nội dung của vấn đề xã hội được đưa ra thảo luận; xác định quan điểm cá nhân trong cách nhìn nhận, đánh giá vấn đề.

– Suy đoán về ý kiến có thể có liên quan đến vấn đề xã hội được thảo luận; hình dung xem các ý kiến đó dựa trên những lí lẽ gì.

 

Thực hành nói và nghe 

Người nói

Người nghe

– Giới thiệu được vấn đề cần thảo luận.

– Tóm lược những ý kiến khác nhau về vấn đề; trình bày ý kiến cá nhân, sử dụng lí lẽ và bằng chứng để chứng minh cho quan điểm của mình; trao đổi, thảo luận với những người có ý kiến khác…

– Khái quát những điểm chung có thể thống nhất; nhấn mạnh tác dụng của cuộc thảo luận đối với cách nhìn nhận, đánh giá vấn đề xã hội.

– Lắng nghe, ghi chép lại những ý kiến muốn trao đổi với người nói.

– Chuẩn bị nội dung trao đổi.

 

Bài nói mẫu tham khảo

Kính chào thầy cô và các bạn. Tôi tên là…………học sinh………trường………

Sau đây tôi xin được trình bày vấn đề: Tinh thần đoàn kết dân tộc trong đại dịch Covid 19.

 

Như các bạn đã biết, tinh thần dân tộc là ý thức dân tộc đã được hình thành trong suốt quá trình lịch sử và được biểu hiện ở các giá trị trong truyền thống văn hóa của người Việt, là sự kết tinh và thăng hoa của các giá trị truyền thống dân tộc, trong đó tinh thần yêu nước và tinh thần đoàn kết độc lập dân tộc là hai giá trị truyền thống chủ đạo. Trong đại dịch Corona hiện nay, một lần nữa, tinh thần đoàn kết dân tộc lại trỗi dậy mạnh mẽ, tạo thành một trận tuyến chống dịch hùng mạnh, ngăn chặn bước tiến và sự xâm nhập của đại dịch vào trong cộng đồng.

 

Vậy tinh thần đoàn kết dân tộc là gì? Đó chính là tình yêu thương giữa người với người, là sống có trách nhiệm với cộng đồng, sẵn sàng giúp đỡ, ra tay cứu người trong lúc hoạn nạn. Đoàn kết dân tộc tạo nên sức mạnh to lớn đối với thời cuộc, đất nước, giúp gắn kết con người với con người trong một xã hội. Tinh thần đoàn kết dân tộc khiến con người biết bao dung, biết cách cho, nhường nhịn và sẻ chia. Tinh thần đoàn kết giúp đem lại cuộc sống hòa bình, tốt đẹp.

 

Năm 2020 vừa qua, Việt Nam và thế giới đã phải trải qua những ngày tháng khó khăn khi phải đối mặt với đại dịch Covid-19. Khi nhiều nước lựa chọn kinh tế, thay vì an nguy của người dân mà không có những biện pháp kiên quyết chống lại đại dịch. Thì chúng ta cảm thấy thật tự hào khi Việt Nam là một đất nước dám đặt sự an toàn của nhân dân lên trên lợi ích kinh tế. Nhưng điều khiến chúng ta cảm thấy trân trọng và tự hào hơn cả đó là tinh thần đoàn kết của người dân Việt Nam.

Trong quá khứ, nhân dân ta đã từng đoàn kết chống lại biết bao nhiêu kẻ thù xâm lược để giành lại nền hòa bình. Đến hôm nay, tinh thần đoàn kết ấy lại một lần nữa chứng tỏ sức mạnh to lớn của nó để giúp Việt Nam chiến thắng đại dịch Covid-19. Ngay từ khi nước ta có ca nhiễm đầu tiên cho đến thời điểm số người nhiễm bệnh lên tới hàng chục, hàng trăm người. Từ các cấp chính quyền đến người dân đều thể hiện được tinh thần đoàn kết một lòng. Những quy định nghiêm ngặt của Nhà nước về việc phòng chống dịch bệnh lập tức được ban hành. Nhận thức mức độ nghiêm trọng của bệnh dịch, toàn dân tộc đồng tâm, nhất trí, trên dưới một lòng thực hiện theo chỉ đạo của chính phủ, chấn chỉnh các hoạt động, thực hiện công tác vệ sinh, đảm bảo an ninh trật tự cộng đồng.

 

Những người dân từ người già đến trẻ nhỏ đều nghiêm chỉnh chấp hành các quy định: như đeo khẩu trang khi đi đến nơi công cộng, thường xuyên rửa tay bằng nước sát khuẩn, hạn chế đi ra nơi đông người… Đặc biệt, trong thời điểm cả nước thực hiện giãn cách xã hội, toàn dân đều nghiêm chỉnh chấp hành. Nhiều bác sĩ dù còn trẻ hay đã về hưu đều sẵn sàng xung phong lên tuyến đầu chống dịch, thậm chí còn có cả những sinh viên của ngành y cũng sẵn sàng giúp sức. Những cây ATM gạo, ATM khẩu trang hay địa điểm phát thực phẩm miễn phí… được tạo ra không chỉ chứng tỏ tấm lòng tương thân tương ái mà còn là sự đoàn kết của toàn dân quyết đẩy lùi đại dịch.

 

Tuy nhiên, bên cạnh đó, còn có một bộ phận không nhỏ thiếu đi tinh thần trách nhiệm. Thật đáng buồn về trường hợp của cô gái trốn cách ly vẫn ngang nhiên quay video đăng lên mạng để khoe khoang việc làm của mình, những người chỉ vì lợi ích cá nhân mà sẵn sàng dẫn người nhập cảnh trái phép vào nước ta để lại nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh trong cộng đồng. Cũng có không ít trường hợp ích kỉ, lợi dụng tình hình dịch bệnh để trục lợi cá nhân, nâng mức giá khẩu trang, dung dịch rửa tay lên cao để kiếm chác lợi nhuận. Tệ hại hơn nữa là kinh doanh khẩu trang giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ, tung tin đồn thất thiệt về dịch bệnh, gây hoang mang dư luận…Những hành vi này đều đáng lên án, vì nó có thể phá hoại công sức của cả một tập thể. Chính vì vậy, mỗi người dân Việt Nam hãy luôn ý thức được trách nhiệm của cá nhân trong công cuộc phòng chống dịch bệnh.

 

Tôi đã từng đọc được ở đâu đó câu nói: “Giữa một thế giới bất an, chúng ta vẫn có quyền tin tưởng vào tương lai tươi sáng”. Trong giai đoạn hiện nay, số người mắc bệnh ở nước ta đang có chiều hướng bùng phát trở lại nhưng về cơ bản, bệnh dịch vẫn đang được kiểm soát tốt. Nhìn vào thành quả đó, ta nhận thấy, chính phủ đã có đánh giá đúng đắn về dịch bệnh và nhanh chóng đưa ra những quyết định kịp thời, hiệu quả, chỉ đạo toàn dân chống dịch. Đó là kết quả của tinh thần dân tộc, là ý chí đoàn kết, là sức mạnh tương trợ và niềm tin tưởng vững chắc của toàn dân tộc vào sự lãnh đạo của Đảng và của chính phủ. Là một học sinh, khi được sống trong những ngày cả đất nước đồng lòng chống lại đại dịch, tôi mới cảm thấy trách nhiệm của một công dân. Tôi tự hứa sẽ thực hiện tốt những biện pháp phòng dịch, giữ một tâm lý thoải mái để học tập thật tốt, chuẩn bị cho kì thi quan trọng sắp tới. Tôi tin rằng Việt Nam sẽ chiến thắng đại dịch, còn tôi cũng sẽ chiến thắng được kì thi sắp tới.

 

Đại dịch đã giúp chúng ta cũng nhận ra được những tình cảm thật tốt đẹp. “Không ai bị bỏ lại phía sau” – đó là câu khẩu hiệu mà mọi người dân Việt Nam đều biết đến.Qua những hành động tốt đẹp, ý nghĩa đó giúp ta thêm yêu, tự hào về dân tộc hơn. Là người con của Việt Nam, chúng ta cần nhắc nhở bản thân phải giữ gìn và nhân rộng tinh thần ấy.

Bài trình bày của tôi đến đây là kết thúc, cảm ơn các thầy cô và các bạn đã chú ý lắng nghe. Sau đây có bạn nào có nhận xét, góp ý, bổ sung hay đóng góp cho bài thuyết trình của tôi thì xin mời các bạn giơ tay.

 

Trao đổi

– Người nghe đưa ra các nhận xét, góp ý, câu hỏi về bài nói. Người nói tiếp nhận các ý kiến này và trao đổi thêm (tán đồng, bác bỏ, trả lời câu hỏi, bàn luận mở rộng,…).

– Thực hiện tự đánh giá và đánh giá về bài trình bày dựa trên các nội dung được nêu trong bảng sau: 

Bài soạn "Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau" (Ngữ văn 10 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 2
Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Bài soạn "Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau" (Ngữ văn 10 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 2

Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức- Mẫu 6

* Yêu cầu: 

– Xác định rõ vấn đề xã hội được thảo luận.

– Nêu được nhận xét, đánh giá về ý kiến của những người khác.

– Trình bày được ý kiến của bản thân về vấn đề (góc nhìn riêng và những phân tích, đánh giá cụ thể).

– Tôn trọng người đối thoại để cùng tìm tiếng nói chung về vấn đề.

 

Chuẩn bị nói và nghe 

Chuẩn bị nói

– Lựa chọn đề tài: Biến áp lực thành động lực

– Lập dàn ý cho bài nói

 

Chuẩn bị nghe

– Tìm hiểu đề tài, nội dung của vấn đề xã hội được đưa ra thảo luận; xác định quan điểm cá nhân trong cách nhìn nhận, đánh giá vấn đề.

– Suy đoán về ý kiến có thể có liên quan đến vấn đề xã hội được thảo luận; hình dung xem các ý kiến đó dựa trên những lí lẽ gì.

 

Thực hành nói và nghe 

Người nói

Người nghe

– Giới thiệu được vấn đề cần thảo luận.

– Tóm lược những ý kiến khác nhau về vấn đề; trình bày ý kiến cá nhân, sử dụng lí lẽ và bằng chứng để chứng minh cho quan điểm của mình; trao đổi, thảo luận với những người có ý kiến khác…

– Khái quát những điểm chung có thể thống nhất; nhấn mạnh tác dụng của cuộc thảo luận đối với cách nhìn nhận, đánh giá vấn đề xã hội.

– Lắng nghe, ghi chép lại những ý kiến muốn trao đổi với người nói.

– Chuẩn bị nội dung trao đổi.

 

Bài nói mẫu tham khảo: 

Bạn đã từng phải đối mặt với những áp lực cuộc sống chưa? Bạn có hoàn toàn hài lòng với bản thân? Đã bao giờ bạn có những suy nghĩ tiêu cực? Tôi biết rằng, trong chúng ta, không ai là hoàn hảo, chúng ta ngày ngày luôn phải nỗ lực không ngừng để hoàn thiện bản thân. Nhưng bạn biết không: đôi khi sự hoàn hảo đã nằm ở chính con người bạn, đôi khi áp lực không phải là một điều quá tồi tệ, và đôi khi, thất bại không bao giờ khiến ta gục ngã. Bạn biết tại sao không? Bạn sẽ biết được câu trả lời khi học được cách “Biến áp lực thành động lực”. 

 

Vậy “áp lực” là gì mà nó lại khiến nhiều người trở nên bi quan như vậy? “Áp lực” là những khó khăn, thử thách trong cuộc sống luôn đặt ra cho con người. Và trái ngược với nó, “động lực” là những nguồn năng lượng tích cực được tạo ra để con người có hành động để giải quyết khó khăn trở ngại. Có thể nói rằng, áp lực có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy con người phấn đấu, đi đến thành công. 

 

Bạn thử nghĩ mà xem, sẽ ra sao nếu con người luôn tự ru ngủ mình, sống êm đềm thì con người sẽ dễ dàng hài lòng với những gì mình có, chùn bước trước những khó khăn. Vì vậy, áp lực khiến con người phấn đấu không ngừng để hoàn thiện bản thân, trở nên mạnh mẽ, kiên trì. Nhưng những áp lực là điều không thể tránh khỏi trong cuộc sống lại chính là liều thuốc để con người tự lập, trưởng thành. Nó giúp ta tập trung và thể hiện hết khả năng của mình, khám phá ra những giới hạn của bản thân. Tấm gương từ chính trong câu chuyện: bản thân cậu bé, nếu được bố hỗ trợ và không đòi hỏi cậu bé phải hoàn lại số tiền là 12,5 đô la thì có lẽ cậu sẽ hình thành tính ỷ lại, trông chờ sự giúp đỡ từ cha mình. Nhưng cha cậu đã dạy con điều đúng đắn. Điều đó khiến cậu bé trưởng thành, biết sống độc lập và trở thành tổng thống của nước Mỹ. Cũng thật khâm phục biết bao trước tinh thần đá bóng quả cảm, luôn cháy hết mình của những chiến binh sao vàng đội tuyển quốc gia Việt Nam trên đấu trường quốc tế. Dù phải chịu nhiều áp lực là những kì vọng của người hâm mộ, đội tuyển bóng đá Việt Nam vẫn luôn chiến đấu hết mình vì màu cờ sắc áo. Thật tự hào khi họ đã biết cách biến những áp lực ấy thành động lực và đem về cho Seagames 31 của chúng ta huy chương vàng danh giá.

 

Áp lực tạo động lực nhưng điều quan trọng là ý chí con người phải được trưởng thành và trở nên cứng rắn mỗi ngày. Vì vậy, bản thân mỗi chúng ta, hơn lúc nào hết, phải ý thức được và chủ động tự lập, sẵn sàng đối mặt với khó khăn, hiểm nguy; không nản lòng trước thất bại chứ không nên chỉ trông chờ khi áp lực ập tới mới bắt đầu đối phó. Để biến áp lực thành động lực con người cần suy nghĩ tích cực, lạc quan và sáng tạo, tỉnh táo, từng bước đề ra biện pháp giải quyết khó khăn. Có thể đối mặt với nhiều loại áp lực khác nhau để trưởng thành và nâng cao trình độ. Để làm được điều đó, con người cần trau dồi vốn sống, vốn hiểu biết ở nhiều lĩnh vực.

 

Tuy nhiên, áp lực sẽ không trở thành động lực nếu chúng ta đối mặt với nó một cách cực đoan. Vì vậy, hãy suy nghĩ tích cực, hãy lắng nghe và sẻ chia áp lực của bản thân với những người xung quanh, bạn sẽ tìm ra ý nghĩa thực sự của cuộc sống.

 

Là một người trẻ, tôi ý thức hơn ai hết ý nghĩa của cuộc sống cũng như những áp lực mà mình cần vượt qua, vì vậy, tôi cần xác định cho bản thân con đường đi đúng đắn và cố gắng hết sức theo đuổi và tôi tin rằng “nỗ lực hết sức không hối hận, có chí nhất định sẽ thành công”. Tôi mong rằng với những gì mình đã chia sẻ, bạn cũng có thêm những suy nghĩ tích cực hơn về cuộc sống. Hãy luôn lạc quan và hạnh phúc nhé!

 

Trao đổi

– Người nghe đưa ra các nhận xét, góp ý, câu hỏi về bài nói. Người nói tiếp nhận các ý kiến này và trao đổi thêm (tán đồng, bác bỏ, trả lời câu hỏi, bàn luận mở rộng,…). 

– Thực hiện tự đánh giá và đánh giá về bài trình bày dựa trên các nội dung được nêu trong bảng sau: 

Bài soạn "Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau" (Ngữ văn 10 - SGK Kết nối tri thức) - mẫu 3
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức- Mẫu 7

Chuẩn bị nói

– Lựa chọn đề tài:

  • Đề tài thảo luận có thể được triển khai từ đề tài của các bài viết đã thực hiện, cũng có thể là một đề tài mới.
  • Nên chọn những vấn đề gần gũi, có ý nghĩa thiết thực và phù hợp với môi trường học đường.

– Tìm ý và sắp xếp ý: Xác định được những ý chính của bài thảo luận.

– Xác định từ ngữ then chốt: theo quan điểm của tôi, cách tiếp cận vấn đề, góc nhìn khác biệt, quan điểm chung…

– Phương tiện hỗ trợ: tranh ảnh, video…

 

Chuẩn bị nghe

  • Tìm hiểu trước về vấn đề cần thảo luận.
  • Đặt trước một số câu hỏi cho người nói.

Thảo luận

– Người nói:

  • Giới thiệu được vấn đề cần thảo luận.
  • Tóm lược những ý kiến khác nhau về vấn đề, trình bày ý kiến cá nhân, sử dụng lí lẽ và bằng chứng để chứng minh cho quan điểm của mình; trao đổi thảo luận với những người có ý kiến khác
  • Khái quát những điểm chung có thể thống nhất, nhấn mạnh tác dụng của cuộc thảo luận đối với cách nhìn nhận, đánh giá vấn đề xã hội.

– Người nghe:

  • Lắng nghe, ghi chép lại những ý kiến muốn trao đổi với người nói.
  • Chuẩn bị nội dung trao đổi.

* Hướng dẫn:

Ví dụ: Thảo luận về việc nuôi thú cưng có tác hại hay ích lợi.

– Ý kiến 1: Nuôi thú cưng đem đến nhiều ích lợi:

Thứ nhất, vật nuôi giúp con người biết sống trách nhiệm. Rõ ràng, các loài vật nuôi cần có sự chăm sóc. Chúng cần được cho ăn uống, tắm rửa, vui chơi. Khi chúng ta có ý thức chăm sóc vật nuôi, sẽ học cách sống trách nhiệm hơn. Thứ hai, vật nuôi giúp con người cân bằng cảm xúc, giảm stress. Chúng giống như một người bạn luôn biết cách chia sẻ, thấu hiểu. Những hành động như vuốt vẻ, ôm hay hôn vật nuôi giúp con người cảm thấy dễ chịu và bình yên. Từ đó, cảm xúc tiêu cực cũng dần tan biến. Sự gắn kết với các loài vật nuôi, cũng sẽ giúp con người biết trân trọng, yêu thương thiên nhiên hơn. Cuối cùng, nuôi thú cưng giúp con người bồi dưỡng sự tự tin. Khi thành công trong việc chăm sóc thú cưng, chúng ta cũng sẽ cảm thấy bản thân mình tốt hơn. Để có thể chăm sóc vật nuôi, con người cũng cần phải có điều kiện kinh tế. Bởi vậy, chúng ta sẽ biết cách chi tiêu hợp lí, tiết kiệm hơn.

 

– Ý kiến 2: Nuôi thú cưng đem đến tác hại.

Thứ nhất, vật nuôi có thể mang các căn bệnh truyền nhiễm như dị ứng, viêm da… Thứ hai, nhiều thú cưng còn tấn công con người, đặc biệt đối với trẻ em. Thứ ba, nuôi một con vật cũng rất tốn kém: cần có sự chăm sóc kỹ lưỡng, đầu tư về công sức và tài chính mà không phải bất cứ ai, bất cứ gia đình nào cũng có thể đáp ứng được. Đó là chưa kể khi đã nuôi một hay nhiều con vật, người ta sẽ có tình cảm, sự gắn bó với chúng. Nhưng tuổi thọ của loài vật lại rất ngắn ngủi so với con người. Khi một con vật ra đi, thật khó để ta tránh khỏi những mất mát, đau lòng…

– Ý kiến 3: Nuôi thú cưng vừa có lợi ích, vừa có tác hại

Tổng hợp của 2 ý kiến trên.

Kết luận

Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách ” Soạn bài Nói và nghe Thảo luận về một vấn đề xã hội có ý kiến khác nhau SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức” chuẩn và chính xác nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.

Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 10/2024!