Updated at: 20-02-2023 - By: Thầy Vũ Xuân Anh

Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách soạn bài Đất nước – Nguyễn Khoa Điềm siêu ngắn chuẩn nhất 04/2024.

Hướng dẫn cách soạn bài Đất nước – Nguyễn Khoa Điềm siêu ngắn hay và chuẩn nhất

Cách soạn 1:

Câu 1

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 1 trang 122 SGK Ngữ văn 12, tập 1

Bố cục (3 phần)

– Phần 1 (từ đầu -> Đất Nước có từ ngày đó): Đất nước có từ bao giờ?

– Phần 2 (tiếp -> Làm nên Đất Nước muôn đời): Đất nước là gì?

– Phần 3 (còn lại): Đất nước của ai? Do ai làm nên?

=> Các phần này liên kết chặt chẽ trên cơ sở lần lượt bày tỏ những nhận thức, chiêm nghiệm trên nhiều bình diện để lí giải về đất nước.

Câu 2

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 2 trang 122 SGK Ngữ văn 12, tập 1

– Trong phần 1, tác giả đã cảm nhận về đất nước trên bình diện thời gian, không gian, nguồn cội để cắt nghĩa, lí giải về đất nước.

– Cảm nhận về đất nước trên bình diện thời gian lịch sử:

+ Đất nước đã có từ rất lâu đời: đã có rồi, bắt đầu, lớn lên (các trạng ngữ để phiếm định thời gian, nhấn mạnh đất nước đã có từ xa xưa).

+ Đất nước hình thành từ một cộng đồng người cùng chung ngôn ngữ (cái kèo cái cột thành tên), phong tục, tập quán (ăn trầu, bới tóc sau đầu), truyền thống văn hóa và lịch sử (trồng tre đánh giặc), nếp cảm nếp nghĩ nếp sống (cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn), tập quán kinh tế (hạt gạo phải một nắng hai sương…).

– Cảm nhận về đất nước trên bình diện không gian:

+ Đất nước là không gian sinh tụ, không gian cội nguồn, không gian văn hóa (Đất là nơi chim về/…/Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng).

+ Đất nước trải ra theo chiều dài, chiều rộng kì vĩ: Đất là nơi con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc/Nước là nơi con cá ngư ông móng nước biển khơi.

+ Đất nước thống nhất giữa cái riêng và cái chung, cá nhân và cộng đồng, cụ thể và trừu tượng, vật chất và tinh thần: Trong anh và em hôm nay/…/Đất nước vẹn tròn to lớn.

– Cảm nhận về đất nước trên bình diện văn hóa:

+ Phong tục tập quán: ăn trầu, búi tóc sau đầu,…

+ Truyền thống: đấu tranh dựng nước và giữ nước

+ Những câu chuyện kể từ ngàn đời

– Tác giả định nghĩa đất nước một cách độc đáo, tách hai tiếng Đất và Nước để lí giải rồi lại hợp làm một tạo nên những cách hiểu gần gũi mà sâu sắc.

=> Đất nước hiện lên vừa thiêng liêng, cao cả, diệu kì vừa gần gũi, gắn bó.

Câu 3

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 3 trang 122 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

– Nhân dân làm nên đất nước bằng lối sống nghĩa tình, truyền thống đánh giặc, tinh thần hiếu học, nếp cảm, nếp nghĩ, nếp sống bình dị (Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất Nước những núi Vọng Phu/…/Bà Đen Bà Điểm). Từ những người có tên có tuổi đến những người dân thường vô danh đều có công lao làm nên đất nước: Và ở đâu trên khắp ruộng đồng…/…/đã hóa núi sông ta.

– Nhân dân bảo vệ đất nước: Khi có giặc…/…/đàn bà cũng đánh. Nhân dân bảo vệ đất nước như một lẽ hiển nhiên và thanh thản Họ đã sống và chết/…/…làm ra Đất Nước.

– Nhân dân giữ gìn, lưu truyền và phát triển đất nước từ yếu tố vật chất đến yếu tố tinh thần: truyền cho ta hạt lúa ta trồng, chuyền lửa, truyền giọng điệu, gánh theo tên xã tên làng, đắp đập be bờ,

– Tác giả khẳng định thức nhận và suy tư sâu lắng nhất: Để Đất Nước này là Đất Nước Nhân dân/ Đất Nước của Nhân dân, Đất Nước của ca dao thần thoại.Từ đó, tthức tỉnh và thúc giục thế hệ trẻ đương thời sống có trách nhiệm với đất nước giữa bối cảnh kháng chiến chống Mĩ: Dạy anh biết…/…/không sợ dài lâu.

Câu 4

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 4 trang 122 SGK Ngữ văn 12, tập 1 

Thơ của Nguyễn Khoa Điềm

Gốc chất liệu văn hóa dân gian

…những cái “ngày xửa ngày xưa” mẹ thường hay kểCâu mở đầu của các câu chuyện cổ tích dân gian
…với miếng trầu bây giờ bà ănTục ăn trầu của người Việt và gợi nhắc các câu chuyện như Sự tích trầu cau, các bài ca dao dân ca có hình ảnh trầu cau
Tóc mẹ thì bới sau đầuTục búi tóc sau gáy của người Việt xưa
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặnGợi nhăc câu ca dao: Tay bưng chén muối đĩa gừng/Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau
Cái kèo cái cột thành tênThói quen đặt tên con cái theo các vật dụng cho dễ nuôi
…con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc

….con cá ngư ông móng nước biển khơi

Những câu hò Bình Trị Thiên
Lạc Long Quân và Âu Cơ

Đẻ ra đồng bào ta…

Truyền thuyết Con rồng cháu tiên

=> Tác giả sử dụng phong phú và sáng tạo chất liệu văn hóa dân gian (truyền thuyết, cổ tích, ca dao, dân ca, phong tục tập quán…), không kể lể dài dòng cũng không trích dẫn nguyên văn mà vận dụng mềm mại, uyển chuyển trong câu thơ văn xuôi hiện đại khiến câu thơ cất lên vừa mới mẻ, vừa quen thuộc và có tác dụng biểu đạt, biểu cảm cao.

Cách soạn 2:

Câu 1 (trang 122, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Bố cục: 2 phần

– Phần 1 (từ đầu đến “Làm nên đất nước muôn đời”): Đất nước bình dị, gần gũi được cảm nhận từ nhiều phương diện của đời sống

– Phần 2 (còn lại): Tư tưởng đất nước của nhân dân

Câu 2 (trang 122, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Đất nước được tác giả cảm nhận trên rất nhiều các phương diện:

– Không gian đất nước:

+ Tác giả tách hai yếu tố đất và nước để cảm nhận một cách độc đáo

+ Đất nước là không gian gắn với cuộc sống của mỗi người, của anh và của em, là nơi hẹn hò của anh, em, của chúng ta: nơi ta hẹn hò, nơi anh đến trường, nơi em tắm

+ Không gian mênh mông với rừng vàng biển bạc

+ Là nơi sinh tồn và phát triển của cả cộng đồng dân tộc

– Thời gian lịch sử của đất nước: được nhìn xuyên suốt mạch thời gian từ quá khứ đến hiện tại và đến tương lai

– Văn hóa:

+ Phong tục tập quán: ăn trầu, búi tóc sau đầu,…

+ Truyền thống: đấu tranh dựng nước và giữ nước

+ Những câu chuyện kể từ ngàn đời

→ Một cách cảm nhận đất nước hoàn toàn mới mẻ, trên tất cả các phương diện, có chiều rộng của không gian, chiều dài của thời gian và chiều sâu của văn hóa

Câu 3 (trang 122, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Tư tưởng đất nước của nhân dân của tác giả được thể hiện trên các phương diện:

– Không gian địa lí: tác giả liệt kê các danh lam, thắng cảnh trên đất nước ta và khẳng định nhân dân chính là chủ nhân, là những người đã làm ra những danh lam thắng cảnh đó

+ Tình nghĩa thủy chung, thắm thiết: núi Vọng Phu, hòn Trống Mái

+ Chiến đấu bảo vệ đất nước: chuyện Thánh Gióng

+ Cội nguồn thiêng liêng: đất tổ Hùng Vương

+ Truyền thống hiếu học: núi Bút non Nghiên

+ Hình ảnh đất nước tươi đẹp: con cóc, con gà…

+ Những cuộc di dân khai phá đất nước

– Chiều dài lịch sử:

Lịch sử 4000 năm của dân tộc được tạo nên từ mồ hôi và cả chính xương máu của nhân dân:

+ Họ là những người con trai, con gái bình dị nhưng luôn thường trực tình yêu nước, họ vừa lao động sản xuất vừa hăng hái chiến đấu

+ Tác giả nhấn mạnh đến những con người vô danh làm nên lịch sử, khẳng định vai trò của mỗi cá nhân với lịch sử dân tộc.

– Bề dày văn hóa:

Nhân dân là những người đã tạo ra và giữ gìn những giá trị vật chất, tinh thần cho đất nước: văn hóa: “truyền hạt lúa”, “truyền lửa”, “truyền giọng nói”, “gánh theo tên xã, tên làng”, … từ đó xây dựng nền móng phát triển đất nước lâu bền

Câu 4 (trang 123, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

– Tác giả lấy chất liệu dân gian từ những câu ca dao, tục ngữ, truyền thuyết, phong tục tập quán,…

– Tác giả không sử dụng một cách nguyên vẹn các chất liệu văn học dân gian ấy mà chỉ sử dụng một số từ ngữ, hình ảnh nhằm mục đích gợi liên tưởng, suy ngẫm trong lòng bạn đọc

→ Những câu thơ của Nguyễn Khoa Điềm vừa quen vừa lạ. phảng phất văn học dân gian nhưng vẫn rất hiện đại.

Nội dung chính của văn bản:

– Nội dung: bài thơ thể hiện cách nhìn mới mẻ, độc đáo về đất nước trên nhiều góc độ khác nhau: văn hóa, lịch sử, địa lí…Từ đó, làm nổi bật tư tưởng “Đất nước của nhân dân”

– Nghệ thuật: giọng thơ trữ tình, chính trị đằm thắm, dạt dào cảm xúc, sử dụng hình ảnh, yếu tố văn học, văn hóa dân gian….

ND chính

Video hướng dẫn giải

Đoạn trích thể hiện cảm nghĩ mới mẻ của tác giả về đất nước qua những vẻ đẹp được phát hiện ở chiều sâu trên nhiều bình diện: lịch sử, địa lí, văn hóa, phong tục tập quán, truyền thống và những quan niệm lâu đời, ăn sâu vào gốc rễ tiềm thức của biết bao thế hệ con dân Việt…

Kết luận

Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách soạn bài Đất nước – Nguyễn Khoa Điềm siêu ngắn nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.

Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 04/2024!