Updated at: 23-03-2023 - By: Thầy Vũ Xuân Anh

Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách “Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 37 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Kết nối tri thức” chuẩn nhất 10/2024.

Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 37 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Kết nối tri thức- Mẫu 1

Câu 1

Ba truyện kể Thần Trụ Trời, Thần Sét, Thần Gió giúp bạn hiểu được gì về đặc điểm nội dung và nghệ thuật của truyện thần thọai?

Phương pháp giải:

Xem lại đặc điểm truyện thần thoại đã học.

Lời giải chi tiết:

– Khái niệm: Thần thoại là loại truyện kể xa xưa nhất, thể hiện quan niệm về vũ trụ và khát vọng chinh phục thế giới tự nhiên của con người thời nguyên thủy.

– Về nội dung: chia làm hai loại:

+ Thần thoại kể về nguồn gốc vũ trụ và muôn loài (thần thoại suy nguyên)

+ Thần thoại kể về cuộc chinh phục thiên nhiên và sáng tạo văn hóa (thần thoại sáng tạo)

=> Thần thoại mang tính nguyên hợp: chứa đựng tất cả các yếu tố nghệ thuật, tôn giáo, triết học, lịch sử….

– Về nghệ thuật:

+ Thần thoại có cốt truyện đơn giản, tập trung vào một nhân vật hoặc là tổ hợp nhiều cốt truyện đơn.

+ Câu chuyện trong thần thoại gắn với thời gian phiếm chỉ, mang tính ước lệ và không gian vũ trụ với nhiều cõi khác nhau.

+ Sử dụng các yếu tổ tưởng tượng, kì ảo

+ Lối tư duy hồn nhiên, chất phác, trí tưởng tượng bay bổng.

Câu 2

Vẽ sơ đồ hoặc bảng tổng hợp về các văn bản đã học theo gợi ý sau.

Phương pháp giải:

Xem lại ba văn bản đã học.

Lời giải chi tiết:

Tác phẩmNgôi kểNhân vật chínhSự kiện chính
Thần Trụ TrờiNgôi baThần Trụ TrờiThần Trụ Trời tách riêng trời và đất.
Chuyện chức phán sự đền Tản ViênNgôi baNgô Tử VănCuộc chiến thắng của Ngô Tử Văn dưới Minh ty
Chữ người tử tùNgôi baHuấn CaoHuấn Cao cho chữ quản ngục trong những ngày cuối đời ở nhà lao.

 

Câu 3

Tìm đọc một số truyện thần thoại Việt Nam và thế giới. Chọn một tác phẩm mà bạn yêu thích để chỉ ra các yếu tố đặc trưng của truyện thần thoại: cốt truyện, thời gian, không gian, nhân vật, lời kể,…

Phương pháp giải:

Đọc một số tác phẩm thần thoại

Chú ý tới các yếu tố được nhắc đến trong văn bản

Lời giải chi tiết:

Thần thoại Nữ oa vá trời (Trung Quốc)

– Cốt truyện: Truyện kể về sự việc các vị thần đánh nhau, một cột chống trời ở phía Tây Bắc bị sập, gây tai họa khủng khiếp cho con người. Bà Nữ Oa – người sinh ra muôn loài đã không quản khó khăn, vất vả ngày đêm vá trời để cứu loài người.

– Thời gian: phiếm chỉ, không xác định.

– Không gian: không gian vũ trụ (trời)

– Nhân vật chính: bà Nữ Oa

– Ngôi kể: Ngôi số 3

Câu 4

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một nét độc đáo của tình huống truyện trong tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ) hoặc Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân).

Phương pháp giải:

Chọn một trong hai văn bản, suy nghĩ về tình huống truyện được tác giả xây dựng và, phân tích xem chúng độc đáo ở yếu tố nào

Lời giải chi tiết 1

Trong Chữ người tử tù, Nguyễn Tuân đã xây dựng được một tình huống truyện độc đáo. Hai nhân vật Huấn Cao và quản ngục, trên bình diện xã hội, hoàn toàn đối lập với nhau. Một người là tên “đại nghịch”, cầm đầu cuộc nổi loạn nay bị bắt giam, đang chờ ngày ra pháp trường để chịu tội ; còn một người là quản ngục, kẻ đại diện cho cái trật tự xã hội đương thời. Nhưng cả hai nhân vật này đều là những con người có tâm hồn nghệ sĩ, trên bình diện nghệ thuật, họ là tri âm, tri kỉ với nhau. Nguyễn Tuân đã đặt những nhân vật của mình vào chốn ngục tù tối tăm nhơ bẩn, tạo nên cuộc gặp gỡ kì lạ của họ. Nguyễn Tuân đã tạo ra một tình huống độc đáo : Mối quan hệ đặc biệt éo le, đầy trớ trêu giữa những tâm hồn tri âm, tri kỉ. Tác giả đã đặt những nhân vật này trong một tình thế đối địch: tử tù và quản ngục. Chính tình huống độc đáo này đã làm nổi bật vẻ đẹp của hình tượng Huấn Cao, làm sáng tỏ “tấm lòng biệt nhôm liên tài” của viên quản ngục, đồng thời cũng thể hiện sâu sắc chủ đề của tác phẩm.

Lời giải chi tiết 2

Trong truyện ngắn “Chữ người tử tù”, tình huống truyện xoay quanh cuộc gặp gỡ kì lạ, có phần éo le của những con người phi thường: Huấn Cao và quản ngục. Họ gặp nhau nơi nhà tù của thực dân phong kiến đầy rẫy tội ác và tăm tối trong những ngày cuối cùng của một cuộc đời oanh liệt. Huấn Cao và quản ngục là những con người đặc biệt. Họ đều yêu nghệ thuật, trân trọng và nâng niu nghệ thuật truyền thống. Họ là những con người có thiên lương. Nhưng những bản tính lương thiện ấy lại gặp nhau nơi ngục tù tăm tối. Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện độc đáo đã góp phần làm nổi hình, nổi sắc nhân vật với nét tính cách, phẩm chất cao đẹp. Một Huấn Cao tài hoa, say mê nghệ thuật, bất khuất hiên ngang ngay trước thời khắc sắp rời xa cuộc đời. Một quản ngục trọng người tài, yêu thích nghệ thuật dân tộc. Qua đó, quan niệm nghệ thuật của tác giả cũng được bộc lộ rất rõ: Cái đẹp có thể sinh ra từ nơi cái xấu, cái ác nhưng không thể sống chung và khẳng định sự bất tử cũng như sức mạnh cảm hóa của cái đẹp. Nguyễn Tuân đã thành công trong nghệ thuật xây dựng tình huống truyện độc đáo kết hợp với bút pháp lãng mạn và cách sử dụng từ Hán Việt, lựa chọn hình ảnh, chi tiết tiêu biểu.

Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 37 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Kết nối tri thức- Mẫu 2

Câu 1 (trang 37 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Kết nối tri thức):

– Nội dung: lí giải những hiện tượng tự nhiên và đời sống xã hội, thể hiện niềm tin của con người cổ sơ

– Nghệ thuật

+ Cốt truyện đơn tuyến, tập trung vào một nhân vật hoặc một tổ hợp nhiều cốt truyện đơn

+ Nhân vật thường là các vị thần hoặc những con người có nguồn gốc thần linh, có năng lực siêu nhiên với hình dạng khổng lồ, sức mạnh phi thường

+ Thời gian phiếm chỉ, mang tính ước lệ và không gian vũ trụ với nhiều cõi khác nhau

+ Lối tư duy hồn nhiên, chất phác, trí tưởng tượng bay bổng, lãng mạn

Câu 2 (trang 37 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Kết nối tri thức):

Tác phẩmNgôi kểNhân vật chínhSự kiện chính
Thần Trụ TrờiThứ baThần Trụ TrờiThần ở trong đám mờ mịt hỗn độn không biết đã từ bao lâu, bỗng đứng dậy dùng đầu đội trời lên rồi đào đất, đá đắp thành một cái cột vừa to vừa cao để chống trời
Chuyện chức Phán sự đền Tản ViênThứ baNgô Tử VănNgô Tử Văn đốt đền có tên tướng tác yêu tác quái, sau đó xuống âm phủ để kiện tên tướng đó.
Chữ người tử tùThứ baHuấn CaoCuộc gặp gỡ đầy éo le giữa Huấn Cao – một người tài hoa, khí phách, đấu tranh để lật đổ xã hội hiện hành và viên quan ngục – một người yêu cái đẹp nhưng lại đại diện cho cái xã hội mà người kia muốn lật đổ.

Câu 3 (trang 37 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Kết nối tri thức):

“Nữ Oa vá trời” – truyện thần thoại Trung Quốc:

– Cốt truyện: kể việc việc bà Nữ Oa ngày đêm không quản khó khăn, vất vả, một mình hì hục đội đá vá trời cứu loài người.

– Thời gian: Không có thời gian cụ thể

– Không gian: trên cõi trần gian

– Nhân vật: bà Nữ Oa, Thủy Thần, Cung Công, Hỏa Thần, Chúc Dung

– Lời kể ở ngôi thứ 3.

Câu 4 (trang 37 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1 – Kết nối tri thức):

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một nét độc đáo của tình huống truyện trong tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ) hoặc Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân).

Đoạn văn tham khảo

Mẫu 1:

Tình huống truyện trong “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân là cuộc gặp gỡ đầy éo le giữa Huấn Cao – một người tài hoa, khí phách, đấu tranh để lật đổ xã hội hiện hành và viên quan ngục – một người yêu cái đẹp nhưng lại đại diện cho cái xã hội mà người kia muốn lật đổ. Từ đó, Nguyễn Tuân đã tạo nên một cảnh tượng “xưa nay chưa từng có” – đó chính là cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục. Qua tình huống truyện, Nguyễn Tuân đã khắc hoạ tính cách từng nhân vật, đồng thời làm nổi bật vẻ đẹp của cái tài, cái đẹp, cái thiên lương trong sáng.

Mẫu 2:

– Phân tích cảnh cho chữ của nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm Chữ người tử tù.

Cảnh cho chữ diễn ra trong hoàn cảnh “xưa nay chưa từng có”. Đó là thời gian đêm khuya và trong không gian oái oăm – buồng giam nhà tù. Nơi đây “chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián”. Vị thế xã hội của người cho chữ và người xin chữ cũng có sự đối lập. Một người là kẻ cầm đầu cuộc khởi nghĩa chống lại triều đình, người kia là quan chức thuộc bộ máy cai trị của triều đình ấy. Mọi thứ chuẩn bị cho cảnh cho chữ đều bất thường. Tuy nhiên, khi đặt họ ở vị thế nghệ thuật cả hai được xem là tri âm, tri kỉ, họ hiểu nhau bởi cả hai đều hướng tới cái đẹp vượt lên thực tại tầm thường, cả hai đều mang những vẻ đẹp của thiên lương trong sáng. Trong cảnh cho chữ, vẻ đẹp của hai nhân vật đều tỏa sáng.

Mẫu 3:

Trong Chữ người tử tù, Nguyễn Tuân đã xây dựng được một tình huống truyện độc đáo. Hai nhân vật Huấn Cao và quản ngục, trên bình diện xã hội, hoàn toàn đối lập với nhau. Một người là tên “đại nghịch”, cầm đầu cuộc nổi loạn nay bị bắt giam, đang chờ ngày ra pháp trường để chịu tội ; còn một người là quản ngục, kẻ đại diện cho cái trật tự xã hội đương thời. Nhưng cả hai nhân vật này đều là những con người có tâm hồn nghệ sĩ, trên bình diện nghệ thuật, họ là tri âm, tri kỉ với nhau. Nguyễn Tuân đã đặt những nhân vật của mình vào chốn ngục tù tối tăm nhơ bẩn, tạo nên cuộc gặp gỡ kì lạ của họ. Nguyễn Tuân đã tạo ra một tình huống độc đáo : Mối quan hệ đặc biệt éo le, đầy trớ trêu giữa những tâm hồn tri âm, tri kỉ. Tác giả đã đặt những nhân vật này trong một tình thế đối địch: tử tù và quản ngục. Chính tình huống độc đáo này đã làm nổi bật vẻ đẹp của hình tượng Huấn Cao, làm sáng tỏ “tấm lòng biệt nhôm liên tài” của viên quản ngục, đồng thời cũng thể hiện sâu sắc chủ đề của tác phẩm.

Mẫu 4:

Khi đọc tác phẩm “Chữ người tử tù”, em ấn tượng nhất với cảnh cho chữ – được coi là một cảnh tượng xưa nay chưa từng có. Tình huống cho chữ diễn ra hết sức tự nhiên trong thời gian đó là đêm cuối cùng Huấn Cao còn ở nhà ngục trước khi về kinh thi hành án. Cảnh cho chữ thiêng liêng lại được diễn ra trong không gian u ám của ngục tối, chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián. Vị thế giữa người cho và người nhận cũng thật đặc biệt. Người cho chữ là người tù, cổ đeo gông, chân vướng xiềng, đang dậm tô nét chữ trên tấm lụa trắng tinh căng trên mảnh ván. Còn người nhận chữ là viên quản ngục – người thực thi công lí, có quyền hành thì lại đang “k húm núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ đặt trên phiến lụa óng”. Cảnh cho chữ đã ca ngợi tấm lòng thiên lương của hai nhân vật Huấn Cao và viên quản ngục. Đồng thời, tác giả cũng muốn khẳng định vẻ đẹp tâm hồn trong con người của Huấn Cao từ đó thể hiện quan niệm thẩm mĩ của Nguyễn Tuân.

Kết luận

Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách “Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 37 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Kết nối tri thức ” chuẩn và chính xác nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.

Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 10/2024!