Updated at: 03-04-2023 - By: Thầy Vũ Xuân Anh

Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách “Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự” chuẩn nhất 07/2024.

Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự- Mẫu 1

Video hướng dẫn giải

Phần I

Video hướng dẫn giải

VAI TRÒ CỦA NGƯỜI KỂ CHUYỆN TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ

Trả lời câu hỏi (trang 192 SGK Ngữ văn 9, tập 1):

a. Kể về phút chia tay giữa người họa sĩ già, cô gái và anh thanh niên.

b. Nguời kể chuyện không phải là một trong ba nhân vật đã nói tới vì nếu người kể là một trong ba người trên thì ngôi kể và lời văn phải thay đổi. Hoặc là xưng “tôi”, hoặc là xưng tên một trong ba nhân vật đó để kể lại chuyện.

c. Những câu “giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ”; “những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy”,… chính là nhận xét của người kể chuyện về anh thanh niên và suy nghĩ của anh ta.

d. Căn cứ vào chủ thể đứng ra kể chuyện, đối tượng được miêu tả, ngôi kể, điểm nhìn và lời văn, có thể nhận xét: Người kể câu chuyện ở đây dường như thấy hết và biết tất mọi việc, mọi người, mọi hành động, tâm tư, tình cảm của các nhân vật…

Phần II

Video hướng dẫn giải

LUYỆN TẬP

Trả lời câu hỏi (trang 194 SGK Ngữ văn 9, tập 1):

a. Người kể chuyện là nhân vật “tôi” (ngôi thứ nhất).

– Ngôi kể này giúp cho người kể dễ đi sâu vào tâm tư tình cảm, miêu tả được những diễn biến tâm lý tinh vi, phức tạp đang diễn ra trong tâm hồn nhân vật “tôi”.

– Ngôi kể này có hạn chế trong việc miêu tả bao quát các đối tượng khách quan, sinh động, khó tạo ra cái nhìn nhiều chiều, đó dễ gây nên sự đơn điệu trong giọng văn trần thuật.

b. Lựa chọn người kể là cô kĩ sư

Nghe tiếng chàng trai kêu to “trời ơi chỉ còn 5 phút nữa” và sau đó là một giọng đầy tiếc rẻ, tôi cũng cảm thấy giật mình, bâng khuâng. Cuộc chia tay của chúng tôi đã đến rồi đấy ư? Tôi và chàng trai kia đã nói gì được với nhau đâu? Và cả nhà họa sĩ đáng kính kia nữa.

Khi tôi đứng lên thì anh thanh niên bỗng kêu lên:

– Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!

Tôi nhẹ nhàng quay lại, cầm lấy chiếc khăn tay. Tôi thực sự bối rối, mặt nóng bừng, quay vội đi. Nhà họa sĩ già đã bước tới bậu cửa, bỗng quay lại chụp lấy tay chàng thanh niên, lắc mạnh:

– Chào anh! Chắc chắn rồi tôi sẽ trở lại! Tôi ở với anh ít hôm được chứ?

Tôi cũng lặng lẽ bước đến chỗ chàng thanh niên, chìa bàn tay ra cho anh nắm. Anh nắm lấy bàn tay tôi, bóp nhẹ. Hình như anh hơi run thì phải? Tôi nhìn thẳng vào mắt anh không nói. Anh cũng im lặng nhìn tôi. Nhưng dường như chúng tôi đã nói với nhau tất cả. Tôi thì thầm:

– Chào anh!

Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự- Mẫu 2

I. Kiến Thức Cơ Bản
Câu 1:
Chuyện kể về người hoạ sĩ già, cô gái và anh thanh niên trong giây phút chia tay sau cuộc gặp gỡ tình cờ.
Câu 2:
Người kể không phải là một trong ba nhân vât. Chuyện được kể bằng ngôi thứ ba (anh thanh niên – anh; cô kĩ sư – cô gái – cô; nhà hoạ sĩ – người hoạ sĩ già); nếu người kể là một trong ba nhân vật thì nhân xưng phải là tên một trong ba người này hoặc là xưng “tôi”.
Các nhân vật là những đối tượng được kể lại từ một người khác, không xuất hiện trực tiếp trong câu chuyện nhưng biết tất cả, chứng kiến tất cả. Cần phân biệt giữa người kể chuyện và tác giả, ngay cả khi chuyện được kể theo ngôi thứ nhất, người kể chuyện xưng “tôi”.
Câu 3:
Những câu “Những giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ” ; “Những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp lại được nữa, hay nhìn ta như vậy” là nhận xét của người kể chuyện về anh thanh niên và suy nghĩ của anh. Nhận xét thứ hai, người kể chuyện như nhập vào anh thanh niên để nói hộ suy nghĩ và tinh cảm của anh nhưng vẫn là câu trần thuật của người kể chuyện. Câu nói đó không chi nói hộ anh thanh niên mà còn là tiếng lòng của nhiều người trong hoàn cảnh, tình huống của anh thanh niên. Nếu là tiếng nói trực tiếp của anh thanh niên thì tính khái quát sẽ bị hạn chế rất nhiều.
Câu 4:
Người kể chuyện ở đây dường như thấy hết và biết tất cả mọi việc, mọi người, mọi hoạt động, mọi tâm tư tình cảm của nhân vật. Ta thấy điều này vì người kể chuyện vừa kể, vừa tả, vừa nói hộ các suy nghĩ, cảm xúc của các nhân vật.
II. Luyện Tập
Câu 1:
Trong đoạn trích này, người kể chuyện trực tiếp xuất hiện, xưng “tôi” đồng thời là nhân vật – cậu bé. Như vậy, câu chuyện là do nhân vật này chứng kiến, trải nghiệm và kể lại.
Cho nên, “tôi” chỉ kể những gì “tôi” chứng kiến, “tôi” biết; không giống kể theo ngôi thứ ba, người kể có mặt khắp nơi, chứng kiến mọi chuyện, biết tất cả, thâm nhập cả vào nội tâm nhân vật để kể lại.
Kể theo ngôi thứ nhất – “tôi”:
– Ưu điểm: người kể có điều kiện tự giãi bày sâu sắc hơn nhưng lại hạn chế hơn kể theo ngôi thứ ba trong việc kể lại các đối tượng khác.
– Hạn chế: Giọng kể chủ yếu là của “tôi” cho nên dễ rơi vào đơn điệu, không tạo ra được sự linh hoạt, đa dạng trong giọng kể như truyện kể theo ngôi thứ ba.
Câu 2:
Có thể lựa chọn một trong ba nhân vật (người hoạ sĩ già, cô gái hoặc anh thanh niên) để làm người kể chuyện. Lưu ý: việc chọn ai là người kể chuyện có ảnh hưởng đến cách nhìn, quan sát và sự thể hiện tình cảm, thái độ trong lời kể. Chẳng hạn, nếu chọn kể theo điểm nhìn của cô gái thì những lời như: “Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư nhếch mép, mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.” sẽ phải thay đổi. Có thể viết: Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để tôi khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho tôi. Nhưng không thể viết: “Tôi nhếch mép, mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.”, vì “tôi” chỉ có thể cảm thấy mặt mình đỏ ửng chứ không thể nhìn thấy mặt “tôi” đỏ ửng để miêu tả như nhìn từ bên ngoài vào như thế.

Bài tập ôn luyện

Đóng vai Thúy Vân kể lại đoạn trích “Chị em Thúy Kiều”.

Gợi ý:

Nhà gia đình viên ngoại họ Vương có hai người con gái đầu lòng. Đó là tôi – Thúy Vân và chị gái tôi – Thúy Kiều. Trong vùng, ai nấy cũng đều ngưỡng một chị em tôi bởi sắc đẹp và tài năng của cả hai. Chúng tôi mỗi người một tính cách, một vẻ đẹp nhưng đều “mười phân vẹn mười”.

Vẻ đẹp của tôi được mọi người nhận xét là đoan trang, cao quý. Khuôn mặt tròn như ánh trăng đêm rằm, đôi lông mày hơi đậm và nở nang. Mái tóc mềm mại khiến mây thua, làn da trắng khiến tuyết nhường. Và tôi thích nhất là nụ cười tươi tắn như hoa, cùng với giọng nói trong như ngọc của mình. Vẻ đẹp của tôi đã làm say mê biết bao chàng trai trong vùng, cũng khiến cho biết bao cô gái phải thầm ngưỡng mộ.

Nhưng chị Kiều cũng chẳng hề thua kém tôi. Về sắc đẹp, không ai có thể vượt qua chị. Về tài năng, họa may mới có người hơn. Vẻ đẹp của chị có thể làm khuynh thành đảo quốc. Một vẻ đẹp khiến cho thiên nhiên cũng phải đố kị. Đôi mắt trong như làn nước hồ mùa thu, đôi lông mày đẹp như dáng núi mùa xuân. Vẻ tươi trẻ, xuân sắc khiến hoa phải ghen, liễu phải hờn. Đâu chỉ xinh đẹp, chị còn rất mực tài năng. Vốn thông minh từ nhỏ, chị đã am hiểu hết cầm – kỳ – thi – họa. Đặc biệt nhất phải kể đến tài năng đánh đàn của chị. Tiếng đàn vang lên như có hồn, khiến người nghe cảm nhận được nỗi ai oán, sầu thương. Chị thường nói với tôi tiếng đàn chính là những dự cảm về cuộc đời của chị trong tương lai. “Một thiên bạc mệnh” với những nhiều bất trắc. Điều đó khiến tôi hết sức lo âu.

Tuy sống một cuộc sống hết mực phong lưu của tiểu thư con nhà khuê các. Và cũng ở cái tuổi “cập kê” – trai gái phải dựng vợ gả chồng nhưng chị em tôi vẫn rất mực giữ gìn khuôn phép. Chúng tôi sống yên bình bên người thân, bỏ ngoài tai những lời “ong bướm” của chốn phàm tục.

Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự- Mẫu 3

A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1.  Vai trò của người kể chuyện trong văn bản tự sự

1.1. Đọc đoạn trích sau
– Trời ơi, chỉ còn có năm phút !
   Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già.
– Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này !
  Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
– Chào anh. – Đến bậu cửa, bỗng nhà họa sĩ già quay lại chụp lấy tay người thanh niên lắc mạnh. – Chắc chắn rồi tôi sẽ trở lại. Tôi ở với anh ít hôm được chứ? 
 Đến lượt cô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, như người ta cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh – những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy.
– Chào anh.
1.2. Suy nghĩ và trả lời câu hỏi:

  • a. Đoạn trích kể về ai và về sự việc gì?
  • b. ở đây, ai là người kể về các nhân vật và sự việc trên? Những dấu hiệu nào cho ta biết ở đây các nhân vật không phải là người kể chuyện?
  • c. Những câu “giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ”; “những người con gái sắp xa ta, không biết bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy”… là nhận xét của người nào, về ai?
  • d. Hãy nêu những căn cứ để có thể nhận xét: Người kể chuyện ở đây dường như thấy hết và biết tất mọi việc, mọi hành động, tâm tư, tình cảm của các nhân vật.

Trả lời:

  • a. Chuyển kể về anh thanh niên, cô gái trẻ và ông họa sĩ. Kể về cuộc chia tay giữa thanh niên với cô kỹ sư trẻ và ông họa sĩ già. Cuộc chia tay giữa họ có phần lưu luyến, bịn rịn.
  • b. Chuyện kể theo ngôi thứ 3, người kể không phải là một trong ba nhân vật xuất hiện trong truyện, vì nếu người kể là một trong ba nhân vật thì nhân xưng phải là tên một trong ba người này hoặc là xưng “tôi”.
  • c. Những câu “Những giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ” ; “Những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp lại được nữa, hay nhìn ta như vậy” là nhận xét của người kể chuyện về anh thanh niên và tậm trạng của anh. người kể chuyện đă nhập vai vào nhân vật anh thanh niên để nói hộ anh ta những suy nghĩ, cảm xúc của mình lúc chia tay cô gái.
  • d. Người kể chuyện đã kể lại câu chuyện một cách rõ ràng, cụ thể, nói lên được suy nghĩ, cảm xúc và tâm trạng của các nhân vật. Ta thấy điều này vì người kể chuyện vừa kể, vừa tả, vừa nói hộ các suy nghĩ, cảm xúc của các nhân vật.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

LUYỆN TẬP

Câu 1, 2: Trang 193 sgk ngữ văn lớp 9 tập 1 
Đọc đoạn trích sách giáo khoa và trả lời các câu hỏi:
a. So với đoạn trích ở mục I (trong Lặng lẽ Sa Pa), cách kể ở đoạn trích này có gì khác? Hãy làm sáng tỏ bằng việc trả lời các câu hỏi sau: Người kể chuyện ở đây là ai? Ngôi kể này có ưu điểm gì và hạn chế gì so với ngôi kể ở đoạn trên?
b. Chọn một trong ba nhân vật (người họa sĩ già, cô kĩ sư, anh thanh niên) là người kể chuyện, sau đó chuyển đoạn văn trích ở mục I thành một đoạn khác, sao cho nhân vật, sự kiện, lời văn và cách kể phù hợp với người thứ nhất.

Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự- Mẫu 4

I. Vai trò của người kể chuyện trong văn bản tự sự

a, Đoạn trích kể về cuộc gặp gỡ tình cờ giữa các nhân vật anh thanh niên, ông họa sĩ già, cô kỹ sư.

b, Người kể chuyện đồng thời là chính tác giả (ngôi thứ 3). Người kể vô nhân xưng.

c, Những câu “giọng cười như tiếc rẻ” “Những người con gái…” là nhận xét của lời người kể chuyện về nhân vật anh thanh niên. Người kể nhập vào anh thanh niên để nói hộ những suy nghĩ tình cảm của anh và nói hộ tiếng lòng của những người cùng hoàn cảnh.

d, Người kể chuyện tuy không xuất hiện nhưng lại có mặt hầu hết và biết tất mọi việc, mọi hành động, tâm tư, tình cảm của các nhân vật vì người kể chuyện về kể, vừa tả, vừa nói hộ suy nghĩ, tình cảm cúa các nhân vật.

II. Luyện tập

Câu 2 (trang 194 sgk Văn 9 Tập 1): Người kể chuyện là nhân vật tôi – ngôi thứ nhất – chú bé Hồng.

– Ưu điểm:

+ Giúp người kể đi sâu được vào tâm tư, tình cảm.

+ Miêu tả trực tiếp diễn biến tâm lí trong tâm hồn nhân vật.

– Hạn chế;

+ Việc miêu tả bao quát các đối tượng khách quan.

+ Khó tạo ra cái nhìn đa chiều.

+ Dễ gây ra sự đơn điệu trong giọng văn trần thuật.

Câu 3 (trang 194 sgk Văn 9 Tập 1): Có thể lựa chọn một trong ba nhân vật để làm người kể chuyện.

Lưu ý: việc lựa chọn người kể chuyện cần chú ý đến cách nhìn, quan sát và sự thể hiện tình cảm, thái độ trong lời kể.

Kết luận

Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách “Soạn bài Người kể chuyện trong văn bản tự sự ” chuẩn và chính xác nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.

Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 07/2024!