Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách “Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý” chuẩn nhất 04/2024.
Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý- Mẫu 1
Phần I
Video hướng dẫn giải
ĐIỀU KIỆN SỬ DỤNG HÀM Ý
Trả lời câu 1 (trang 90 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
– “Con chỉ được ăn ở nhà bữa này nữa thôi.”: Sau bữa ăn này, u sẽ bán con nên con sẽ không được ăn ở nhà nữa.
– “Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.”: U đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài.
=> Bán đứa con mình đứt ruột đẻ ra là một điều vô cùng đau lòng đối với chị Dậu. Cho nên, chị phải nói hàm ý để giấu đi nỗi đau ấy, tránh chạm phải điều đau lòng ấy.
Trả lời câu 2 (trang 91 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Hàm ý trong câu thứ hai rõ hơn. Chị Dậu phải nói rõ hơn như vậy vì cái Tí không hiểu được hàm ý trong câu thứ nhất, đến câu thứ hai nó đã hiểu được hàm ý. Chi tiết chứng tỏ điều đó là cái Tí “giãy nảy” và “òa lên khóc”.
Phần II
Video hướng dẫn giải
LUYỆN TẬP
Câu 1 => 2
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 1 (trang 91 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
a. “Chè đã ngấm rồi đấy.”: Mời bác và cô vào uống nước.
b. “Chúng tôi cần phải bán các thứ này đi để…”: Chúng tôi không thể cho những thứ này được.
c.
– “Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây !”: Người quyền uy, quý phái như tiểu thư mà cũng có lúc phải đến đây ư? (câu này có ý giễu cợt).
– “Càng cay nghiệt lắm càng oan trái nhiều.””: Rồi đây người cay nghiệt như ngươi sẽ phải lĩnh sự báo oán thích đáng.
=> Trong các trường hợp trên, người nghe đều hiểu được hàm ý của người nói. Các chi tiết sau đây chứng tỏ điều này:
– (a): Ông theo liền anh thanh niên vào trong nhà, đảo nhìn qua một lượt trước khi ngồi xuống ghế.
– (b): – Ôi dào ! Thật là càng giàu có càng không dám rời một đồng xu ! Càng không dám rời đồng xu lại càng giàu có !
– (c): Hoạn Thư hồn lạc phách xiêu/ Khấu đầu dưới trướng liệu điều kêu ca.
Trả lời câu 2 (trang 92 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Bé Thu muốn nhờ ba nhưng không chịu nói tiếng “ba”. Việc sử dụng hàm ý của bé Thu không thành công vì tuy hiểu nhưng anh Sáu giả vờ ngồi im.
Câu 3 => 4
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 3 (trang 92 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Câu chứa hàm ý “từ chối” như: “Tôi bận ôn thi”, “Tôi phải đi thăm người ốm”…
Trả lời câu 4 (trang 92 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Hàm ý: Hy vọng không ai chắc chắn, nhưng nếu cố gắng thực hiện thì có thể đạt được.
Câu 5
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 5 (trang 92 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
– (a): Các câu có hàm ý mời mọc:
+ “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc.”
+ “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.
Các câu có hàm ý từ chối:
+ “Mẹ mình đang đợi ở nhà”
+ “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”
– (b): Có thể viết thêm câu có hàm ý mời mọc rõ hơn:
+ Có ai muốn chơi cùng bọn tớ không đấy?
+ Chơi với bọn tớ rất tuyệt!
ND chính
| Để sử dụng hàm ý, cần có hai điều kiện sau đây: – Người nói (người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu hỏi. – Người nghe (người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý. |
Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý- Mẫu 2
I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý
Câu 1 (trang 75 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
Câu “Trời ơi, chỉ còn có năm phút!” không chỉ thông báo về thời gian mà còn bộc lộ sự luyến tiếc của anh thanh niên khi phải xa người họa sĩ và cô kĩ sư, nhưng không thể nói thẳng ra vì anh còn ngại ngùng, xấu hổ.
Câu 2 (trang 75 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
Câu nói – Ô! Cô còn quên chiếc mùi xoa đây này! Không mang ẩn ý gì cả
II. Luyện tập
Câu 1 (trang 75 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
a. Câu “Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy.”, đặc biệt là cụm từ tặc lưỡi. Người kể chuyện không nói rõ là người hoạ sĩ cũng chưa muốn chia tay, nhưng qua hình ảnh này, người đọc hiểu được điều đó.
b.
– Thái độ của cô gái được miêu tả qua các từ ngữ: mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn, vội quay đi. Những từ ngữ này cho thấy cô gái rất ngượng, đành phải nhận lại chiếc khăn và muốn giấu đi sự xấu hổ của mình với anh thanh niên thì ít và với người họa sĩ thì nhiều.
– Thì ra, vì cảm mến, cô gái định để lại chiếc khăn mùi soa lại cho người thanh niên làm kỉ vật nhưng anh ta không nghĩ ra, tưởng cô bỏ quên nên đã thật thà đem trả lại. Những điều này được tác giả khéo léo ngụ ý.
Câu 2 (trang 75 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
“Tuổi già cần nước chè: ở Lào Cai đi sớm quá là câu có hàm ý, có thể hiểu là: Người họa sĩ chưa kịp uống hết nước chè mà đã phải đi rồi.
Câu 3 (trang 75 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
– Câu chứa hàm ý: – Cơm chín rồi!
– Hàm ý: Ông vô ăn cơm đi.
Câu 4 (trang 75 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
Câu “- Hà, nắng gớm, về nào…” không có hàm ý gì, chỉ là câu đánh trống lảng;
Câu “- Tôi thấy người ta đồn…” không có hàm ý gì mà chỉ là câu nói bỏ lửng.
Hai câu này không phải là câu mang hàm ý.
Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý- Mẫu 3
Phần I
Video hướng dẫn giải
PHÂN BỆT NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý
Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi (trang 75 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
– Trời ơi, chỉ còn có năm phút!
Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà họa sĩ tặc lười đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già.
– Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
(Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
1. Qua câu “Trời ơi, chỉ còn có năm phút!”, em hiểu anh thanh niên muốn nói điều gì? Vì sao anh không nói thẳng điều đó với họa sĩ và cô gái?
2. Câu nói thứ hai của anh thanh niên có ẩn ý gì không?
Trả lời:
1. Qua câu “Trời ơi, chỉ còn có năm phút” ta hiểu anh thanh niên muốn nói thêm rằng “thời gian còn lại là quá ít”. Anh không dùng từ ngữ nói ra điều đó là để che giấu sự “tiếc rẻ” phải chia tay hai người khách:
2. Câu nói thứ hai không chứa ẩn ý.
Phần II
Video hướng dẫn giải
LUYỆN TẬP
Xem thêm:
Câu 1 => 2
Video hướng dẫn giải
Câu 1 (trang 75 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Đọc lại đoạn trích đã dẫn ở mục I và cho biết:
a) Câu nào cho thấy họa sĩ cũng chưa muốn chia tay anh thanh niên? Từ ngữ nào giúp em nhận ra điều ấy?
b) Tìm những từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái trong câu cuối đoạn văn. Thái độ ấy giúp em đoán ra điều gì liên quan đến chiếc mùi soa?
Trả lời:
a) Câu “Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy”. Cho thấy họa sĩ cũng chưa muốn chia tay anh thanh niên. Đây là cách dùng “hình ảnh” để diễn đạt ý của ngôn ngữ nghệ thuật.
(b) Trong câu cuối đoạn văn, những từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái liên quan tới chiếc mùi soa là:
– mặt đỏ ửng (ngượng);
– nhận lại chiếc khăn (không tránh được);
– quay vội đi (quá ngượng).
Qua các hình ảnh này có thể thấy cô gái đang bối rối đến vụng về vì ngượng. Cô ngượng vì cô định kín đáo để khăn lại làm kỉ vật cho người thanh niên, thế mà người thanh niên lại quá thật thà tưởng là cô bỏ quên, nên gọi cô để trả lại.
Câu 2 (trang 75 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Hãy cho biết hàm ý của câu in đậm trong đoạn trích sau đây:
Bác lái xe dắt anh ta lại chỗ nhà hội họa và cô gái:
– Đây, tôi xin giới thiệu với anh một họa sĩ lão thành nhé. Và cô đây là kĩ sư nông nghiệp. Anh đưa khách về nhà đi. Tuổi già cần nước chè: ở Lào Cai đi sớm quá. Anh hãy đưa ra cái món chè pha nước mưa thơm như nước hoa của Yên Sơn nhà anh.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
Trả lời:
Câu trên là câu có hàm ý, có thể hiểu: Ông họa sĩ già rất thích uống nước chè nhưng sáng nay đi sớm chưa kịp uống, anh hãy về chuẩn bị để tiếp khách.
Câu 3 => 4
Video hướng dẫn giải
Câu 3 (trang 75 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Tìm câu chứa hàm ý trong đoạn trích sau và cho biết nội dung của hàm ý.
Mẹ nó đâm nổi giận quơ đũa bếp dọa đánh, nó phải gọi nhưng lại nói trổng:
– Vô ăn cơm!
Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ không nghe, chờ nó gọi “Ba vô ăn cơm”. Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra:
– Cơm chín rồi!
Anh cũng không quay lại.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
Trả lời:
Câu “Cơm chín rồi!” có chứa hàm ý, đó là “ông vô ăn cơm đi!”.
Câu 4 (trang 75 SGK Ngữ văn 9, tập 2):
Đọc các đoạn trích sau đây (trích từ truyện ngắn Làng của Kim Lân), cho biết những câu in đậm có phải là câu chứa hàm ý không. Vì sao?
a) Có người hỏi:
– Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?..
– Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười mhạt một tiếng, vươn vai nói to:
– Hà, nắng gớm, về nào…
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng cười nói xôn xao của đám người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo.
b) – Này, thầy nó ạ.
Ông Hai nằm rũ ra ở trên giường không nói gì.
– Thầy nó ngủ rồi à?
– Gì?
Ông lão khẽ nhúc nhích.
– Tôi thấy người ta đồn…
Ông lão gắt lên:
– Biết rồi!
Bà Hai nín bặt. Gian nhà lặng đi, hiu hắt.
Trả lời:
– Những câu in đậm ở đây không chứa hàm ý. Câu in đậm thứ nhất là câu nói lảng (nói sang chuyện khác tránh đề tài đang bàn, còn goi là “đánh trống lảng”).
– Câu in đậm thứ hai là câu nói dở dang.
Kết luận
Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách ” Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý” chuẩn và chính xác nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.
Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 04/2024!
