Updated at: 06-04-2023 - By: Thầy Vũ Xuân Anh

Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách “Soạn bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)” chuẩn nhất 03/2024.

Soạn bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)- Mẫu 1

Phần I

Video hướng dẫn giải

TÌM HIỂU BÀI

Trả lời câu hỏi (trang 63 SGK Ngữ văn 9, tập 2):

a.

– Vấn đề nghị luận: vẻ đẹp của anh thanh niên.

– Tiêu đề có thể đặt cho văn bản: Một vẻ đẹp đáng yêu, Thế hệ thanh niên thời chống Mĩ, Người anh hùng trên đỉnh núi,… 

b.

* Những luận điểm được triển khai:

– Tấm lòng yêu đời, tinh thần trách nhiệm cao với công việc : Trước tiên, nhân vật anh thanh niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, …gian khổ của mình.

– Lòng hiếu khách và sự chu đáo với mọi người : Nhưng anh thanh niên này thật đáng yêu ở nỗi “thèm người”… một cách chu đáo.

– Sự khiêm tốn của anh thanh niên : Công việc vất vả, có những đóng góp quan trọng … lại rất khiêm tốn.

* Những câu chứa luận điểm:

– Câu nêu vấn đề nghị luận: “Dù được miêu tả nhiều hay ít…ấn tượng khó phai mờ”.

– Câu kết luận vấn đề: “Với truyện ngắn này,… thật đáng tin yêu”.

c. Để khẳng định các luận điểm, người viết đã dẫn dắt, nêu và phân tích các luận điểm một cách chặt chẽ, hợp lí liền mạch.

Phần II

Video hướng dẫn giải

LUYỆN TẬP

Trả lời câu hỏi (trang 63 SGK Ngữ văn 9, tập 2):

– Vấn đề nghị luận: việc giải quyết cái sống và cái chết của Lão Hạc.

– Những ý chính trong đoạn văn:

+ Tình thế lựa chọn của nhân vạt.

+ Lão đã chọn cái chết trong còn hơn phải sống khổ, sống nhục.

+ Lão Hạc đã dùng cái chết của mình để gieo mầm cái sống cho đứa con trai đang đi phu đồn điền.

+ Đó là sự lựa chọn tột cùng đau đớn cho thân phận con người.

– Ý nghĩa: Đoạn văn giúp ta hiểu thêm về nhân vật lão Hạc.

ND chính

Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) là trình bày những nhận xét, đánh giá của mình về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của một tác phẩm cụ thể.

Soạn bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)- Mẫu 2

I – Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi (trang 61 – SGK Ngữ Văn 9 tập 2)

Câu hỏi :

  1. a)Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì ? Hãy đặt một nhan đề thích hợp cho văn bản.
  2. b)Vấn đề nghị luận được người viết triển khai qua những luận điểm nào ? Tìm những câu nêu lên hoặc cô đúc luận điểm của văn bản.
  3. c)Để khẳng định các luận điểm, người viết đã lập luận (dẫn dắt, phân tích, chứng minh) như thế nào ? Nhận xét về những luận cứ được người viết đưa ra để làm sáng tỏ cho từng luận điểm. (Gợi ý: Những luận cứ đó được lấy ở đâu, gồm những điều gì ?)

II – Luyện tập 

Đọc đoạn văn sau rồi trả lời câu hỏi : Vấn đề nghị luận của đoạn văn là gì ? Đoạn văn nêu lên những ý kiến chính nào ? Các ý kiến ấy giúp ta hiểu thêm gì về nhân vật lão Hạc ?

Đọc văn trang 64 – SGK Ngữ Văn 9 tập 2

Lời giải:

I – Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi (trang 61 – SGK Ngữ Văn 9 tập 2)

Câu hỏi :

  1. a)Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì ? Hãy đặt một nhan đề thích hợp cho văn bản.

Vấn đề nghị luận của văn bản: những phẩm chất đẹp đẽ của nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.

Đặt nhan đề cho văn bản :

– Một con người thầm lặng ở Sa Pa

– Một vẻ đẹp nơi Sa Pa lặng lẽ.

  1. b)Vấn đề nghị luận được người viết triển khai qua những luận điểm nào ? Tìm những câu nêu lên hoặc cô đúc luận điểm của văn bản.

– Luận điểm xuất phát (Mở bài) : anh thanh niên trong “Lặng lẽ Sa Pa” để lại nhiều ấn tượng khó phai mờ.

– Luận điểm mở rộng (Thân bài) :

+ Luận điểm 1 : Anh thanh niên có lòng yêu đời, yêu nghề và tinh thần trách nhiệm cao trong công việc.

+ Luận điểm 2 : Anh thanh niên rất hiếu khách, chu đáo.

+ Luận điểm 3 : Anh thanh niên rất khiêm tốn.

– Luận điểm kết thúc (Kết bài) : Những con người như anh thanh niên thật đáng trân trọng, tin yêu.

– Các câu văn nêu lên luận điểm của văn bản :

+ Dù được miêu tả nhiều hay ít, trực tiếp hay gián tiếp, nhân vật nào của “Lặng lẽ Sa Pa” cũng hiện lên với nét cao quý đáng khâm phục. Trong đó, anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu – nhân vật chính của tác phẩm – đã để lại cho chúng ta những ấn tượng khó phai mờ. (các câu nêu vấn đề nghị luận).

+ Nhưng anh thanh niên này thật đáng yêu ở nỗi “thèm người”, lòng hiếu khách đến nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo. (câu chủ đề nêu luận điểm).

+ Công việc vất vả, có những đóng góp quan trọng cho đất nước như thế nhưng người thanh niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn. (câu chủ đề nêu luận điểm)

+ Cuộc sống của chúng ta được làm nên từ bao phấn đấu, hi sinh lớn lao và thầm lặng? Những con người cần mẫn, nhiệt thành như anh thanh niên ấy thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu. (những câu cô đúc vấn đề nghị luận)

=> Người viết dẫn dắt các luận điểm một cách rõ ràng, chặt chẽ và lôgíc.

  1. c)Để khẳng định các luận điểm, người viết đã lập luận (dẫn dắt, phân tích, chứng minh) như thế nào ? Nhận xét về những luận cứ được người viết đưa ra để làm sáng tỏ cho từng luận điểm. (Gợi ý: Những luận cứ đó được lấy ở đâu, gồm những điều gì ?)

Để khẳng định các luận điểm, người viết đã sử dụng các thao tác: giải thích, chứng minh, phân tích, tổng hợp,…. một cách hài hoà, khéo léo và thuyết phục. Các luận cứ đều được lấy từ tác phẩm và tập trung xoay quanh nhân vật anh thanh niên. Có thể nói, người viết dẫn dắt các luận điểm một cách rõ ràng, chặt chẽ và lôgíc.

II – Luyện tập 

Đọc đoạn văn sau rồi trả lời câu hỏi : Vấn đề nghị luận của đoạn văn là gì ? Đoạn văn nêu lên những ý kiến chính nào ? Các ý kiến ấy giúp ta hiểu thêm gì về nhân vật lão Hạc ?

Đọc văn trang 64 – SGK Ngữ Văn 9 tập 2

Trả lời :

– Vấn đề nghị luận : tình thế lựa chọn nghiệt ngã của nhân vật lão Hạc và vẻ đẹp của nhân vật này.

– Những ý kiến chính :

+ Tình thế lựa chọn nghiệt ngã của lão Hạc : Lựa chọn giữa cái sống và cái chết.

+ Phân tích tâm trạng của nhân vật lão Hạc : Chọn cái chết một cách dứt khoát để bảo toàn danh dự, chết mà không phiền lụy đến người khác, chết để đổi lấy cuộc sống cho con trai.

– Ý nghĩa của các ý kiến nghị luận : làm nổi bật vẻ đẹp của nhân vật lão Hạc (sống vì con, lo lắng cho con, hi sinh cuộc sống của mình để tạo dựng cuộc sống cho con, không muốn gây phiền hà cho người khác). Bằng cách sự phân tích cụ thể nội tâm, hành động của nhân vật lão Hạc, bài viết đã làm sáng tỏ một nhân cách đáng kính trọng, một tấm lòng hi sinh cao quý.

Ghi nhớ :

– Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) là trình bày những nhận xét, đánh giá của mình về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của một tác phẩm cụ thể.

– Những nhận xét, đánh giá về truyện phải xuất phát từ ý nghĩa của cốt truyện, tính cacshm số phận của nhân vật và nghệ thuật trong tác phẩm được người viết phát hiện và khái quát.

– Các nhận xét, đánh giác về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) trong bài nghị luận phải rõ ràng, đúng đắn, có luận cứ và lập luận thuyết phục.

– Bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) cần có bố cục mạch lạc, có lời văn chuẩn xác, gợi cảm.

Soạn bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)- Mẫu 3

Phần I

Video hướng dẫn giải

TÌM HIỂU BÀI NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)

Đọc văn bản (trang 61, 62, 63 SGK Ngữ văn 9 tập 2) và trả lời các câu hỏi.

a) Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì? Hãy đặt một nhan đề thích hợp cho văn bản.

b) Vấn đề nghị luận được người viết triển khai qua những luận điểm nào? Tìm những câu nêu lên hoặc cô đúc luận điểm của văn bản.

c) Để khẳng định các luận điểm, người viết đã lập luận (dẫn dắt, phân tích, chứng minh) như thế nào? Nhận xét về những luận cứ được người viết đưa ra để làm sáng tỏ cho từng luận điểm. (Gợi ý: Những luận cứ đó được lấy ở đâu, gồm những điều gì?)

Trả lời:

a.

– Vấn đề nghị luận của văn bản này là những phẩm chất, đức tính đẹp đẽ đáng yêu của anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.

– Văn bản có thể được đặt tên Hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.

b. Tóm tắt các luận điểm của vấn đề nghị luận tìm những câu có ý nghĩa nêu lên hoặc cô đúc luận điểm của bài văn:

– Dù được miêu tả nhiều hay ít, trực tiếp hay gián tiếp, nhân vật nào của “Lặng lẽ Sa Pa” củng hiện Lên với nét caọ quý đáng khâm phục. Trong đó, anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu – nhân vật chinh của tác phẩm đã để Lại cho chúng ta nhiều ấn tượng khó phai mờ. (Các câu nêu vân đề nghị luận).

– Trước tiên, nhân vật anh thanh niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình. (Câu nêu luận điểm).

– Nhưng anh thanh niên này thật đáng yêu ở nỗi “thèm người”, lòng hiếu khách đến nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người khác một cách chu đáọ. (Câu nêu luận điểm)

– Công việc vất vả, có những đóng góp quan trọng cho đất nước như thế nhưng người thanh niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn. (Câu nêu luân điểm)

– Cuộc sống của chúng ta… thật đáng tin yêu. (Đoạn cuối bài – những câu cô đúc vấn đề nghị luận).

c. Để khẳng định các luận điểm, người viết đã lập luận (dẫn dắt, phân tích, chứng minh) một cách đầy thuyết phục.

– Các luận điểm của người viết nêu lên rõ ràng ngắn gọn tạo được ấn tượng ở người đọc.

– Từng luận điểm đã phân tích chứng minh rõ ràng, với những dẫn chứng cụ thể. Các luận cứ đều xác đáng sinh động vì đó là những chi tiết, hình ảnh đặc sắc của tác phẩm.

– Bài văn cũng đã được người viết dẫn dắt tự nhiên với bố cục chặt chẽ. Tự đặt vấn đề rồi phân tích diễn giải, rồi sau đó khẳng định, nâng cao vấn đề cần nghị luận.

Phần II

Video hướng dẫn giải

LUYỆN TẬP

Đọc đoạn văn (trang 64 SGK Ngữ văn 9 tập 2) rồi trả lời câu hỏi: Vấn đề nghị luận của đoạn văn là gì? Đoạn văn nêu lên những ý kiến chính nào? Các ý kiến ấy giúp chúng ta hiểu thêm gì về nhân vật lão Hạc?

Trả lời:

Đoạn văn nghị luận: cái chết của nhân vật lão Hạc, qua đó thấy được vẻ đẹp nhân cách của nhân vật này trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao.

– Các ý chính của đoạn văn:

+ Lão Hạc phải lựa chọn giữa sống và chết;

+ Lão Hạc đã chọn cái chết trong còn hơn sống khổ, sống nhục.

+ Cái chết của lão là gieo mầm cho cái sống.

– Đoạn văn giúp ta hiểu thêm về nhân vật lão Hạc:

+ Đó là sự hi sinh cao cả

+ Đó là nỗi đau thân phận của con người.

Soạn bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)- Mẫu 4

I. Tìm hiểu bài nghị luận tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

a. Văn bản nghị luận về vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.

– Đặt nhan đề cho văn bản: có thể đặt tên là “Con người Sa Pa”, “Anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa”,…

b. Luận điểm của văn bản:

– Trước tiên, nhân vật anh thanh niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình.

– Nhưng anh thanh niên này thật đáng yêu ở nỗi “thèm người”, lòng hiếu khách đến nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo.

– Công việc vất vả, có những đóng góp quan trọng cho đất nước như thế nhưng người thanh niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn.

Những câu văn cô đúc luận điểm của văn bản:

– “Dù được miêu tả nhiều hay ít, trực tiếp hay gián tiếp, nhân vật nào của “Lặng lẽ Sa Pa” cũng hiện lên với nét cao quý đáng khâm phục. Trong đó, anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu – nhân vật chính của tác phẩm – đã để lại cho chúng ta nhiều ấn tượng khó phai mờ.”

– “Cuộc sống của chúng ta được làm nên từ bao phấn đấu, hi sinh lớn lao và thầm lặng? Những con người cần mẫn, nhiệt thành như anh thanh niên ấy thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu.”

c. Cách lập luận:

– Các luận điểm được phân tích và chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể trong tác phẩm.

Soạn văn lớp 9 | Soạn bài lớp 9

II. Luyện tập

a. Vấn đề nghị luận: Sự lựa chọn nghiệt ngã của nhân vật lão Hạc, qua đó cho thấy được vẻ đẹp nhân cách của nhân vật.

b. Các ý của đoạn văn:

– Lão Hạc phải lựa chọn giữa sống và chết;

– Lão Hạc đã chọn cái chết trong còn hơn sống khổ, sống nhục.

c. Qua đó cho thấy Lão Hạc là một người sống chân thật, ngay thẳng, một nhân cách sống cao đẹp, thà chết chứ không để mình bị thoái hóa biến chất.

Kết luận

Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách “Soạn bài Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)” chuẩn và chính xác nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.

Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 03/2024!