Tổng hợp các cách Soạn bài Bến quê siêu ngắn và hay nhất Cập Nhật 04/2024

Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách “Soạn bài Bến quê” chuẩn nhất 04/2024.

Soạn bài Bến quê- Mẫu 1

Tìm hiểu chung

Video hướng dẫn giải

Tóm tắt:

Nhĩ – nhân vật chính của truyện từng đi khắp mọi nơi trên Trái đất, cuối đời lại bị cột chặt trên giường bệnh vì căn bệnh hiểm nghèo, đến nỗi không thể tự dịch chuyển đến vài mươi phân trên chiếc giường hẹp kê cạnh cửa sổ. Vào buổi sáng mùa thu ấy, Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp bình dị và quyến rũ của cái bãi bồi bên kia sông, ngay phía trước cửa sổ nhà mình mà anh chưa một lần đặt chân tới. Cũng đến lúc nằm liệt giường, anh nhận sự chăm sóc đến từng miếng ăn, ngụm nước của người vợ, đức hi sinh thầm lặng của vợ mình. Anh khao khát được đặt chân một lần lên cái bờ bãi bên kia sông, nhưng không thể. Anh nhờ cậu con trai thực hiện giúp mình mơ ước ấy nhưng cậu ta không hiểu ý bố, đã sa vào đám chơi phá cờ thế ven đường và để lỡ chuyến đò ngang duy nhất trong ngày. Nhĩ đã chiêm nghiệm được cái quy luật đầy nghịch lí của đời người. Khi con đò sắp chạm mũi vào bờ đất bên này, Nhĩ thu hết tâm lực đu mình ra ngòi cửa sổ giơ cánh tay gầy guộc khoát khoát- y như đang khẩn thiết ra hiệu cho ai đó.

Bố cục: 3 phần

– Phần 1 (từ đầu … trước cửa sổ nhà mình): Tình cảnh của nhân vật Nhĩ qua cuộc trò chuyện của Nhĩ và Liên.

– Phần 2 (tiếp … lá buồm cánh dơi in bật trên một vùng nước đỏ): Hành trình sang bên kia sông của Tuấn.

– Phần 3 (còn lại): Chuyến ghé thăm Nhĩ của cụ giáo Khuyến.

Đọc hiểu

Đọc hiểu văn bản

Câu 1

Trả lời câu 1 (trang 107 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

– Hoàn cảnh: Là một người từng đi khắp mọi nơi trên Trái Đất nhưng về cuối đời, Nhĩ lại bị buộc chặt vào giường bệnh bời một căn bệnh quái ác khiến anh gần như bị liệt toàn thân và sự sống của anh đã gần cạn kiệt. Anh không thể nào tự mình dịch chuyển được dù chỉ là nửa người trên giường bệnh. Cũng chính lúc này đây, Nhĩ mới phát hiện ra vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông.

– Xây dựng tình huống ấy, Nguyễn Minh Châu nhằm phát hiện những luật của đời sống và chiêm nghiệm triết lí về cuộc đời con người.

Câu 2

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 2 (trang 107 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

– Nhĩ nhìn thấy: những bông bằng lăng ngay phía ngoài cửa sổ, con sông Hồng với màu đỏ nhạt đã vào thu, vòm trời và bãi bồi bên kia sông.

– Nhĩ khao khát được đặt chân lên bãi bồi bên kia sông. Đó là một khao khát vô vọng vì lúc này đây anh sắp phải giã biệt cuộc đời.

=> Sự thức tỉnh muộn màng về những giá trị bền vững mà con người thường lãng quên.

Câu 3

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 3 (trang 108 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

– Sự tinh tế: Từ những cử chỉ ngại ngùng “không dám nhìn vào mặt con”, đến những câu hỏi Liên vì sợ rằng mình trở thành gánh nặng cho gia đình. Ngượng nghịu khi nói ra yêu cầu kì quặc của mình đối với đứa con trai. Lo sợ đứa con trai vì mải chơi mà không kịp chuyến đò. Tưởng tượng mình là đứa con trai đang ở trên chuyến đò đó. Thu nhặt hết chút sức lực cuối cùng để nhô mình ra ngoài cửa sổ, khoát khoát đứa con trai.

– Tinh thần nhân đạo: Dù trong hoàn cảnh hiểm nghèo, nhân vật vẫn ánh lên hi vọng được đi đến bãi bồi bên kia. Qua đó thể hiện tình yêu quê hương của nhân vật Nhĩ

Câu 4

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 4 (trang 108 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

– Hành động khác thường của Nhĩ: khoát khoát tay với cậu con trai => anh đang rất nôn nóng thúc giục cậu con trai của mình hãy nhanh chóng lên kẻo lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày.

– Đây là ý muốn thức tỉnh mọi người về những cái vòng vèo, chùng chình để nhắn nhủ với người đọc những giá trị đích thực vốn rất giản dị, gần gũi và bền vững.

Câu 5

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 5 (trang 108 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

– Hình ảnh bãi bồi bên kia sông: vẻ đẹp của đời sống trong những cái thực bình dị, gần gũi, thân thuộc.

– Những bông hoa bằng lăng cuối mùa màu sắc như đậm hơn, tiếng những tảng đất lở ở bờ sông bên này đổ ụp vào trong giấc ngủ của Nhĩ lúc gần sáng là hai chi tiết gợi ra cho biết sự sống của Nhĩ đã ở vàọ những ngày sau cuối.

– Đứa con trai của Nhĩ sa vào một đám chơi phá cờ thế: sự vòng vèo, chùng chình trong đời sống con người.

Câu 6

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 6 (trang 108 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

– Đoạn văn thể hiện tập trung chủ đề của truyện là đoạn vàn diễn tả những suy nghĩ của Nhĩ khi thấy đứa con ham chơi quên cả việc bố nhờ.

– Đoạn văn đã thể hiện sâu sắc chủ đề của truyện: trong cuộc sống, con người thường khó tránh khỏi những điều vòng vèo, chùng chình.

Luyện tập

Video hướng dẫn giải

Trả lời câu 1 (trang 108 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2)

Hình ảnh thiên nhiên gần gũi, quen thuộc, bình dị của một hàng cây, một con thuyền, dòng sông, bến đò, bãi bồi… Tất cả những hình ảnh tưởng chừng bình thường nhưng lại giàu giá trị biểu tượng.

Trả lời câu 2 (trang 108 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2)

Đoạn văn trên là lời gửi gắm của tác giả về triết lý cuộc đời thông qua dòng suy nghĩ của nhân vật Nhĩ. Những dòng suy nghĩ ấy đã đánh thức trong mỗi người đọc về nghịch lý của cuộc sống. Con người ta trong cuộc sống sẽ gặp phải những vòng vèo, chùng chình khiến ta lãng quên mất những giá trị hạnh phúc, những vẻ đẹp bình dị mà bền lâu ở ngay xung quanh chúng ta như bãi bồi bên kia sông. Khi con trẻ, con người chỉ chăm chăm tìm kiếm những vẻ đẹp nơi phương xa mà không nhận ra chính gia đình, quê hương mình mới là những giá trị, những cái đẹp đích thực. Nhưng đến khi con người nhận ra được điều này thì đã muộn, cũng như Nhĩ, vì căn bệnh khiến liệt nửa người dưới mà anh không còn cơ hội để đặt chân lên bãi bồi bên kia sông nữa. Con trai anh là Tuấn cũng không thể giúp bố hoàn thành tâm nguyện cuối cùng.

ND chính

Soạn bài Bến quê- Mẫu 2

1. Tác giả Nguyễn Minh Châu: 

Nguyễn Minh Châu sinh năm 1930 tại Quỳnh Lưu, Nghệ An, mất năm 1989, là nhà văn quân đội tham gia hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Các tác phẩm của ông, trong đó có tiểu thuyết “Đấu chân lính” và tập truyện ngắn “Những vùng trời khác nhau”, được coi là những bản anh hùng ca về chiến trường thấm đẫm màu sắc lãng mạn.

Trong thời kỳ chiến tranh và đổi mới văn học, Nguyễn Minh Châu là một nhà văn có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến nền văn học Việt Nam. Với khả năng nhạy bén và nhận thức rõ về trách nhiệm của mình đối với độc giả, ông đã viết ra nhiều tác phẩm mang tính nhân văn cao.

Trước đây, trước khi viết bất kỳ một tác phẩm nào, Nguyễn Minh Châu đã luôn hướng tới sứ mệnh và trách nhiệm của mình đối với nhân dân. Điều này được thể hiện rõ ràng trong mỗi tác phẩm của ông.

Trước cuộc kháng chiến chống Mỹ, ông đã viết hơn 10 tác phẩm truyện ngắn và bút ký trên tạp chí Văn nghệ Quân đội. Tuy nhiên, nổi bật trong số đó là tiểu thuyết “Cửa sông” trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, khi ông tập trung khai thác chủ đề chiến tranh và thể hiện tinh thần yêu nước.

Ngoài việc khám phá con người và nghệ thuật, Nguyễn Minh Châu còn là một người đi tiên phong trong phong trào đổi mới văn học. Ông luôn tìm kiếm sự thật và viết về những góc khuất trong đời sống, mang lại nhiều ấn tượng sâu sắc cho người đọc. Vì vậy, tác phẩm của ông luôn được đón nhận nồng nhiệt và để lại nhiều dấn ấn trong lòng bạn đọc ở mỗi thời kỳ sáng tác của ông.

2. Tác phẩm Bến Quê: 

Tác phẩm “Bến quê” của ông được in trong tập truyện ngắn cùng tên năm 1985.

Nhan đề: 

“Bến quê” là hình ảnh gần gũi và thân thiết nhất với Nhĩ. Nơi đó, những cành hoa bằng lăng thấm đượm màu tím sẽ hiện ra, và đó là bờ đất lở dốc đứng bên dòng sông Hồng với chuyến đò ngang qua mỗi ngày. Đó còn là bãi bồi màu mỡ tươi tốt nằm phơi mình bên bờ sông, và người vợ hiền thục, đảm đang, ân nghĩa và thủy chung sẵn sàng chịu đựng, hy sinh và dành tất cả tình cảm yêu thương để chăm sóc anh trong những ngày tháng cuối đời. Bên cạnh đó còn là bầy trẻ với đôi ngón tay “chua lòm mùi nước dưa” và ông lão láng giềng sẵn sàng giúp đỡ, hỏi han, động viên anh mỗi ngày. Tất cả đều là những vật chất và tình cảm quý giá, đẹp đẽ, thuần khiết và cổ xưa nhất của quê hương – nơi mà anh sinh ra và sẽ được đón nhận trở lại khi anh nhắm mắt xuôi tay.

3. Nội dung chính Tác phẩm Bến Quê: 

Trong câu chuyện, Nhĩ đã đến khắp nơi trên thế giới trong cuộc đời mình. Nhưng cuối cùng, anh lại bị căn bệnh hiểm nghèo trói buộc trên chiếc giường nhỏ bên cửa sổ. Vào một buổi sáng mùa thu, anh phát hiện ra vẻ đẹp đơn giản và hấp dẫn của bãi bồi bên sông trước cửa sổ nhà mình mà anh chưa bao giờ thăm. Trong lúc anh nằm bệnh, người vợ đã chăm sóc anh tận tình và hy sinh vô điều kiện. Nhưng khi Nhĩ muốn được đặt chân lên bãi bồi kia, anh không thể đi được. Anh nhờ con trai giúp đỡ, nhưng con trai lại không hiểu ý ông và đã lỡ chuyến đò. Nhĩ đã cảm nhận được sự phức tạp và khó lường của cuộc đời. Khi chiếc đò sắp đến bờ, Nhĩ vươn tay ra khỏi cửa sổ, tấm lòng anh hướng về phía bãi bồi đang rực rỡ ánh nắng.

4. Giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Bến quê:

Đoạn văn có nội dung về sự suy ngẫm về con người và cuộc đời, cũng như việc trân trọng những vẻ đẹp bình dị của con người và quê hương. Nghệ thuật được sử dụng bao gồm lựa chọn người kể chuyện ở ngôi thứ ba, tạo nên tình huống nghịch lí và sử dụng hình ảnh biểu tượng như bãi bồi bên kia sông, những bông hoa bằng lăng còn sót lại, tiếng đất lở, cậu con trai sa vào bàn cờ thế, và hành động của Nhĩ ở cuối truyện.

Ý nghĩa của đoạn văn là rằng cuộc sống và số phận con người chứa đầy những điều bất thường và nghịch lý, vượt ra ngoài sự dự tính và toan tính của con người. Trên con đường đời, con người sẽ gặp phải những trở ngại và thử thách, và trong quá trình đó, họ có thể bỏ qua những vẻ đẹp bình dị gần gũi trong cuộc sống. Điều quan trọng là ta phải thức tỉnh và trân trọng giá trị của cuộc sống gia đình và những vẻ đẹp bình dị của quê hương.

5. Những cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật Nhĩ: 

Nhân vật chính của câu chuyện, anh Nhĩ, đang phải đối mặt với tình huống khó khăn khi bị liệt toàn thân do mắc phải căn bệnh hiểm nghèo. Anh không thể tự di chuyển, thậm chí là nhúc nhích trên giường cũng khó khăn. Mọi sinh hoạt của anh phải được người khác giúp đỡ, đặc biệt là chị Liên, vợ anh. Anh rất mong muốn được đặt chân lên bờ bên kia sông, nơi anh từng quen thuộc nhưng giờ đã trở nên xa vời.

Một buổi sáng đầu thu, anh Nhĩ đã gặp một cảnh tượng đẹp ngất ngây qua chiếc phản hẹp kê bên cửa sổ căn gác nhà mình. Anh đã thấy những vật quen thuộc được tái hiện trong những màu sắc và vẻ đẹp chưa từng thấy. Những bông hoa bằng lăng thưa thớt đã chuyển sang màu tím thanh nhã, và tiết trời đầu thu đã làm cho dòng sông Hồng trông đẹp hơn bao giờ hết. Những màu sắc thân quen của đất và non nước đã được thể hiện rõ nét. Mặc dù cảnh bãi bồi bên kia sông vẫn giống như những gì anh đã từng biết, nhưng anh Nhĩ chưa bao giờ đặt chân đến đó, dù anh đã đi khắp nơi trên Trái đất. Với anh, cái bờ bên kia sông Hồng trở thành một chân trời quen thuộc nhưng xa lạ.

Nhĩ cảm động trước vẻ đẹp giản dị của quê hương khi nhìn ra ngoài cửa sổ. Anh tự hỏi tại sao trước đây anh không biết trân trọng nó – đó là do cuộc sống hối hả hàng ngày hay chỉ đơn giản là sự bất cẩn của chính anh? Qua đoạn mở đầu miêu tả cảnh sắc thiên nhiên, Nguyễn Minh Châu nhắc nhở chúng ta đừng coi thường những cảnh vật quen thuộc, thanh bình của quê hương, bởi chúng là một phần tất yếu của bản sắc và tinh thần mỗi người. Chúng ta phải học cách trân trọng và nâng niu vẻ đẹp giản dị của quê hương mình.

Trong lúc lâm bệnh, Nhĩ không khỏi ân hận và thương cảm cho vợ con. Anh cảm động trước hình ảnh người vợ đức hạnh, hy sinh của mình, anh thoáng ân hận về sự vô tâm của mình: “Cả đời anh làm em khổ… em luôn ‘im lặng’ với anh”. Nhĩ chưa bao giờ được nghe tiếng bước chân nhẹ nhàng thân quen của vợ, tiếng chị dọn dẹp dặn dò con, tiếng Liên pha thuốc và mùi thuốc bắc thơm ngào ngạt khắp nhà. Đó là những âm thanh của tình yêu, những âm thanh của tình cảm mà không phải lúc nào Nhĩ cũng nghe thấy và cảm nhận được.

Nhĩ có một điều ước – được đứa con trai yêu quý của mình thế chỗ và đi dạo dọc bờ sông để ngắm nhìn khung cảnh quen thuộc và giản dị mà suốt cuộc đời Nhĩ đã lãng quên. Nhìn qua khung cửa sổ nhà mình, Nhĩ dõi theo bóng người con trai đội mũ rơm rộng vành, mặc áo sơ mi chấm bi, cắp sách sách “lạc lối trong ván cờ một góc phố”. Sự hào hứng của cậu con trai bây giờ cũng như của ông ngày xưa: “Cả đời tôi cũng đánh cờ ở nhiều góc phố, chỉ dừng lại không được”.

6. Cảm xúc, tâm trạng và những chiêm nghiệm của Nhĩ về con người và cuộc đời: 

Nhĩ đang ngồi nhìn con trai mình đang vui đùa với những trò chơi trên sân. Trong lúc đó, anh ta suy nghĩ và rút ra một kinh nghiệm rất quan trọng về cuộc đời và con người. Anh ta nhận ra rằng trên con đường đời này, không ai có thể tránh khỏi những thử thách, những rắc rối và những khó khăn. Đây là một quy luật phổ biến và sâu sắc về cuộc sống mà mỗi người đều phải đối diện.

Với những tâm trạng và cảm xúc của một người đàn ông trưởng thành, Nhĩ đã thấy rõ rằng cuộc đời là một hành trình đầy thử thách và nhiều trắc trở. Những ai không có đủ sự bền chí, trí tuệ và sự kiên trì sẽ dễ dàng lạc đường và lạc hướng. Điều này có thể dẫn đến sự lãng phí thời gian và cơ hội của cuộc đời. Tuy nhiên, mặc dù con đường đời có nhiều chông gai và khó khăn, cuộc sống vẫn đầy rẫy những vẻ đẹp bình dị.

Từ câu chuyện của Nhĩ, ta nhận ra được một bài học về tình yêu và cuộc sống đầy cảm động. Sống trong tình thương với gia đình và quê hương là điều hạnh phúc nhất. Chúng ta cần trân trọng những vẻ đẹp và giá trị giản dị, thân thuộc trong cuộc sống và quê hương. Chỉ khi biết quan tâm và yêu thương những điều bình dị này, chúng ta mới thực sự có thể tìm được hạnh phúc thật sự. Đó là tâm sự chân thành của Nguyễn Minh Châu.

Soạn bài Bến quê- Mẫu 3

I. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Nhân vật Nhĩ trong truyện ở vào hoàn cảnh như thế nào? Xây dựng tình huống ấy, tác giả nhằm thể hiện điều gì?

– Nhân vật Nhĩ trong truyện ngắn này ở vào một cảnh ngộ éo le: Là một người từng đi khắp mọi nơi trên Trái Đất có thể nói là không thiếu một xó xỉnh nào, những đến cuối đời Nhĩ lại bị buộc chặt vào giường bệnh bởi một căn bệnh quái ác khiến anh gần như bị liệt toàn thân và sự sống của anh đã gần cạn kiệt. Anh không thể nào tự mình dịch chuyển được dù chỉ là nửa người trên giường bệnh. Để rồi từ đó, Nhĩ mới phát hiện ra cái bãi bồi màu mỡ ngay bên kia sông, nơi bến quê thân thuộc đó, vẻ đẹp bình dị mà hết sức quyến rũ.

– Xây dựng tình huống ấy, Nguyễn Minh Châu nhằm phát hiện những quy luật của đời sống và chiêm nghiệm triết lý về cuộc đời con người: “Con người ta trên đường đời thật khó có được những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình”. Và sự giàu có lẫn với mọi vẻ đẹp rất gần gũi như cái bãi bồi bên kia sông hay người vợ tảo tảo, giàu tình yêu và đức hi sinh thì phải đến lúc này khi sắp giã biệt cuộc đời, Nhĩ mới cảm nhận, thấm thía được.

Câu 2. Trong những ngày cuối cùng của cuộc đời mình, khi nằm trên giường bệnh, Nhĩ đã nhìn thấy những gì qua khung cửa sổ và anh khao khát điều gì? Vì sao Nhĩ lại có niềm khao khát ấy và điều đó có ý nghĩa gì?

– Nhĩ đã nhìn thấy: “Những chùm hoa bằng lăng cuối mùa thưa thớt nhưng lại đậm sắc hơn, sông Hồng màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra, vòm trời như cao hơn… Trong con mắt của một người sắp từ giã cõi đời, cảnh vật trước mắt bỗng đẹp và đáng yêu kì lạ. Hình ảnh người vợ gầy guộc với bàn tay yêu thương đã trở thành “nơi nương tựa là gia đình” trong những ngày này”

– Nhĩ khao khát: được một lần đặt chân lên bãi bồi bên kia sông

– Ý nghĩa: sự thức tỉnh về những điều tưởng chừng như gần gũi mà con người thường lãng quên.

Câu 3. Vì sao có thể nói ngòi bút miêu tả tâm lí của Nguyễn Minh Châu ở thiên truyện này rất tinh tế và thấm đượm tinh thần nhân đạo? Phân tích sự miêu tả tâm lí nhân vật Nhĩ để khẳng định nhận xét ấy.

Sự miêu tả tâm lí nhân vật: từ những cử chỉ ngại ngùng “không dám nhìn vào mặt con”, đến những câu hỏi Liên vì sợ rằng mình trở thành gánh nặng cho gia đình. Ngượng nghịu khi nói ra yêu cầu kì quặc của mình đối với đứa con trai. Lo sợ đứa con trai vì mải chơi mà không kịp chuyến đò. Tưởng tượng mình là đứa con trai đang ở trên chuyến đò đó. Thu nhặt hết chút sức lực cuối cùng để nhô mình ra ngoài cửa sổ, khoát khoát đứa con trai.

Câu 4. Ở đoạn kết, tác giả đã tập trung miêu tả chân dung và cử chỉ của nhân vật Nhĩ với vẻ rất khác thường. Hãy giải thích ý nghĩ của các chi tiết ấy.

Khi thấy con đò ngang vừa chạm vào mũi đất, Nhĩ đã thu hết tàn lực “anh đang cố thu nhặt hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình nhô người ra… giơ tay khoát khoát như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó” anh đang thôi thúc cậu con trai hãy mau kẻo lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày. Có một ý nghĩa sâu xa hơn là anh muốn gào lên với mọi người đang mê muội đắm chìm vào những con đường xa xôi lầm lạc rằng: “Hãy mau mau hướng đến những giá trị đích thực, đừng mất thời giờ cho những rong chơi, những do dự chùng chình… trước khi quá muộn!”

=> Lời thức tỉnh con người cần tránh xa những thứ “chúng chình”, bởi những giá trị đích thực luôn rất gần gũi.

Câu 5. Nhiều hình ảnh, chi tiết trong truyện này mang tính biểu tượng. Hãy tìm một số hình ảnh, chi tiết như vậy và nêu ý nghĩa biểu tượng của chúng.

– Hình ảnh bãi bồi: vẻ đẹp của đời sống bình dị, gần gũi, thân thuộc của quê hương xứ sở.

– Những bông hoa bằng lăng cuối mùa màu sắc như đậm hơn, tiếng những tảng đất lở ở bờ sông bên này đổ sụp vào giấc ngủ của Nhĩ lúc gần sáng: sự sống của nhân vật Nhĩ đã ở vào những ngày cuối cùng.

– Đứa con trai ham chơi: sự chùng chình, vòng vèo trong đời sống của con người.

…

Câu 6. Truyện ngắn này chứa đựng những suy ngẫm, trải nghiệm của nhà văn về con người và cuộc đời. Tìm trong văn bản đoạn văn thể hiện tập trung chủ đề của truyện và nêu cảm nhận của em về đoạn văn.

– Đoạn văn đó là: Thì ra thằng con trai của anh chỉ mới đi được đến hàng cây bằng lăng bên kia đường. Thằng bé vẫn cắp cuốn sách bên nách đang sà vào một đám người chơi phá cờ thế trên hè phố. Suốt đời Nhĩ cũng đã từng chơi phá cờ thế trên nhiều hè phố, thật là không dứt ra được. Không khéo rồi thằng con trai anh lại trễ mất chuyến đò trong ngày. Nhĩ nghĩ một cách buồn bã, con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình, vả lại, nó đã thấy có gì đáng hấp dẫn ở bên kia sông đâu? Họa chăng chỉ có anh đã từng trải, đã từng in gót khắp mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết sự giàu có lẫn mọi vẻ đẹp của một cái bãi bồi sông Hồng ngay bờ bên kia, cả trong những nét tiêu sơ, và cái điều riêng anh khám phá thấy giống như một niềm mê say pha lẫn với nỗi ân hận đau đớn, lời lẽ không bao giờ giải thích hết.

– Cảm nhận về đoạn văn: giàu ý nghĩa biểu tượng, thể hiện triết lý sâu sắc về cuộc sống.

II. Luyện tập

Câu 1. Đọc đoạn đầu của truyện và nhân xét nghệ thuật miêu tả thiên nhiên trong truyện.

Hình ảnh thiên nhiên gần gũi, quen thuộc, mà vẫn ánh lên vẻ bình dị của một hàng cây, một con thuyền, dòng sông, bến đò. Hình ảnh những bông hoa bằng lăng nhợt nhạt gợi nhắc sự tàn úa cũng như những giây phút cuối cùng của Nhĩ trong cuộc đời.

Câu 2. Nêu cảm nghĩ về đoạn văn trong SGK.

Đoạn văn trên là lời gửi gắm của tác giả về triết lý cuộc đời thông qua dòng suy nghĩ của nhân vật Nhĩ. Những dòng suy nghĩ ấy đã đánh thức trong mỗi người đọc về nghịch lý của cuộc sống. Con người trong cuộc sống sẽ gặp phải những vòng vèo, chùng chình khiến ta lãng quên mất những giá trị hạnh phúc, những vẻ đẹp bình dị mà bền lâu ở ngay xung quanh chúng ta như bãi bồi bên kia sông. Cũng giống như khi còn trẻ, con người chỉ chăm chăm tìm kiếm những vẻ đẹp nơi phương xa mà không nhận ra chính gia đình, quê hương mình mới là những giá trị, những cái đẹp đích thực. Nhưng đến khi nhận ra được điều này thì đã muộn, cũng như Nhĩ, vì căn bệnh khiến liệt nửa người dưới mà anh không còn cơ hội để đặt chân lên bãi bồi bên kia sông nữa.

Soạn bài Bến quê- Mẫu 4

Câu 1. Nhân vật Nhĩ trong truyện ở vào hoàn cảnh như thế nào? Xây dựng tình huống ấy, tác giả nhằm thể hiện điều gì?

– Hoàn cảnh của nhân vật Nhĩ: Khi còn trẻ, Nhĩ đã từng đi hầu khắp mọi nơi trên Trái Đất, không thiếu một xó xỉnh nào. Đến cuối đời, anh lại bị buộc chặt vào giường bệnh bởi một căn bệnh quái ác, để từ đó anh mới phát hiện ra vẻ đẹp của người vợ tần tảo, vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông.

– Xây dựng tình huống ấy, tác giả nhằm gửi gắm những quy luật của đời sống và chiêm nghiệm triết lý về cuộc đời con người. Và sự giàu có lẫn với mọi vẻ đẹp rất gần gũi như cái bãi bồi bên kia sông hay người vợ tảo tảo, giàu tình yêu và đức hi sinh thì phải đến lúc này khi sắp giã biệt cuộc đời, Nhĩ mới cảm nhận, thấm thía được.

Câu 2. Trong những ngày cuối cùng của cuộc đời mình, khi nằm trên giường bệnh, Nhĩ đã nhìn thấy những gì qua khung cửa sổ và anh khao khát điều gì? Vì sao Nhĩ lại có niềm khao khát ấy và điều đó có ý nghĩa gì?

– Trong những ngày cuối cùng của cuộc đời mình, khi nằm trên giường bệnh, Nhĩ đã nhìn thấy: “Những chùm hoa bằng lăng cuối mùa thưa thớt nhưng lại đậm sắc hơn, sông Hồng màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra, vòm trời như cao hơn…”; Hình ảnh người vợ gầy guộc với bàn tay yêu thương đã trở thành “nơi nương tựa là gia đình” trong những ngày này”.

– Nhĩ khao khát được một lần đặt chân lên bãi bồi bên kia sông. Vì anh chợt nhận ra mình đã bỏ quên những điều đẹp đẽ, bình dị gần gũi ngay ở quê hương của mình.

– Ý nghĩa: Sự thức tỉnh về những điều tưởng chừng như gần gũi mà con người thường lãng quên.

Câu 3. Vì sao có thể nói ngòi bút miêu tả tâm lí của Nguyễn Minh Châu ở thiên truyện này rất tinh tế và thấm đượm tinh thần nhân đạo? Phân tích sự miêu tả tâm lí nhân vật Nhĩ để khẳng định nhận xét ấy.

– Sự tinh tế: Thiên nhiên qua con mắt của Nhĩ hiện ra thật đẹp (chùm bằng lăng, con sông Hồng màu đỏ nhạt…); Những suy nghĩ, chiêm nghiện về cuộc đời rất cụ thể và sâu sắc.

– Tinh thần nhân đạo: Nhân vật được đặt vào hoàn cảnh hiểm nghèo làm bật lên khát vọng sống; Vào những ngày cuối đời, Nhĩ vẫn luôn có gia đình là nơi nương tựa.

Câu 4. Ở đoạn kết, tác giả đã tập trung miêu tả chân dung và cử chỉ của nhân vật Nhĩ với vẻ rất khác thường. Hãy giải thích ý nghĩ của các chi tiết ấy.

– Chân dung và cử chỉ của nhân vật Nhĩ với vẻ rất khác thường: Khi thấy con đò ngang vừa chạm vào mũi đất, Nhĩ đã thu hết tàn lực “anh đang cố thu nhặt hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình nhô người ra… giơ tay khoát khoát như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó” anh đang thôi thúc cậu con trai hãy mau kẻo lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày.

– Ý nghĩa: Lời thức tỉnh rằng “Hãy mau mau hướng đến những giá trị đích thực, đừng mất thời giờ cho những rong chơi, những do dự chùng chình trước khi quá muộn!”.

Câu 5. Nhiều hình ảnh, chi tiết trong truyện này mang tính biểu tượng. Hãy tìm một số hình ảnh, chi tiết như vậy và nêu ý nghĩa biểu tượng của chúng.

– Hình ảnh bãi bồi: vẻ đẹp của đời sống bình dị, gần gũi, thân thuộc của quê hương xứ sở.

– Những bông hoa bằng lăng cuối mùa màu sắc như đậm hơn, tiếng những tảng đất lở ở bờ sông bên này đổ sụp vào giấc ngủ của Nhĩ lúc gần sáng: sự sống của nhân vật Nhĩ đã ở vào những ngày cuối cùng.

– Đứa con trai ham chơi: sự chùng chình, vòng vèo trong đời sống của con người.

Câu 6. Truyện ngắn này chứa đựng những suy ngẫm, trải nghiệm của nhà văn về con người và cuộc đời. Tìm trong văn bản đoạn văn thể hiện tập trung chủ đề của truyện và nêu cảm nhận của em về đoạn văn.

– Đoạn văn: Thì ra thằng con trai của anh chỉ mới đi được đến hàng cây bằng lăng bên kia đường. Thằng bé vẫn cắp cuốn sách bên nách đang sà vào một đám người chơi phá cờ thế trên hè phố. Suốt đời Nhĩ cũng đã từng chơi phá cờ thế trên nhiều hè phố, thật là không dứt ra được. Không khéo rồi thằng con trai anh lại trễ mất chuyến đò trong ngày. Nhĩ nghĩ một cách buồn bã, con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình, vả lại, nó đã thấy có gì đáng hấp dẫn ở bên kia sông đâu? Họa chăng chỉ có anh đã từng trải, đã từng in gót khắp mọi chân trời xa lạ mới nhìn thấy hết sự giàu có lẫn mọi vẻ đẹp của một cái bãi bồi sông Hồng ngay bờ bên kia, cả trong những nét tiêu sơ, và cái điều riêng anh khám phá thấy giống như một niềm mê say pha lẫn với nỗi ân hận đau đớn, lời lẽ không bao giờ giải thích hết.

– Cảm nhận về đoạn văn: Đoạn văn ngắn nhưng lại giàu ý nghĩa biểu tượng, thể hiện được những chiêm nghiệm của tác giả về cuộc đời.

Kết luận

Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách “Soạn bài Bến quê” chuẩn và chính xác nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.

Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 04/2024!