Updated at: 11-04-2023 - By: Thầy Vũ Xuân Anh

Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách “Phân tích vẻ đẹp và tài hoa của Thúy Kiều qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều” chuẩn nhất 04/2024.

 Dàn ý 1

1.1. Mở bài:

– Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm

– Giới thiệu nhân vật Thúy Kiều

1.3. Thân bài:

Vẻ đẹp của Thúy Kiều trong 12 câu thơ:

Kiều càng sắc sảo mặn mà,

So bề tài sắc lại là phần hơn:

Làn thu thủy nét xuân sơn,

Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.

Một hai nghiêng nước nghiêng thành,

Sắc đành đòi một tài đành họa hai.

Thông minh vốn sẵn tính trời,

Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.

Cung thương lầu bậc ngũ âm,

Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một chương.

Khúc nhà tay lựa nên chương,

Một phiên bạc mệnh lại càng não nhân.

– Phân tích vẻ đẹp ngoại hình của Thúy Kiều:

– Phân tích vẻ đẹp bên trong của Thúy Kiều:

Nhân vật Thúy Kiều được miêu tả là một người tài năng và sắc đẹp hoàn hảo, tuy nhiên, trong những đặc điểm này cũng hiện lên một vài nét u buồn, ganh ghét. Có thể dự báo rằng tương lai của Thúy Kiều sẽ đầy sóng gió và thử thách, có thể là do những mối quan hệ phức tạp hay thử thách trong cuộc sống. Tuy nhiên, điều này cũng có thể giúp Kiều phát triển và trưởng thành hơn trong cuộc sống.

1.3. Kết bài:

– Cảm nhận của bản thân về vẻ đẹp nhân vật Thúy Kiều, nhận xét nghệ thuật miêu tả nhân vật.

Dàn ý 2

1. Mở bài

– Truyện Kiều là một kiệt tác của Nguyễn Du trong thi đàn văn chương Việt Nam.

– Tác giả đã khắc họa thành công hình tượng nhân vật của mình đặc biệt là nhân vật Thúy Kiều.

2. Thân bài

a. Vẻ đẹp của Thúy Kiều

– Kiều sắc sảo về trí tuệ, mặn mà về tâm hồn.

– Thúy Kiều người con gái có vẻ đẹp tuyệt sắc giai nhân khiến thiên nhiên cũng phải ganh tị: “mây thua nước tóc” “ liễu hờn kém xanh”.

– Thúy Kiều vừa có sắc vừa có tài năng cầm, kì, thi, họa. Nhan sắc và sự tài hoa của Thúy Kiều báo hiệu cho một dự cảm không lành, một số phận éo le, bất hạnh.

=> Số phận chung của người phụ nữ xưa phải chịu những tủi cực, khó khăn, sự bất công của xã hội. Cuộc đời của họ như tấm lụa đào phất phơ giữa chợ, như thân bèo trôi nổi vô định không biết trôi dạt về đâu.

b. Các đức tính tốt đẹp của Thúy Kiều

* Những đức tính cao đẹp của Thúy Kiều đại diện cho người phụ nữ xưa dưới chế độ phong kiến:

– Chữ hiếu: Kiều bán mình để chuộc cha và em làm tròn đạo hiếu

+ Thúy Kiều thật đáng thương khi rơi vào hoàn cảnh gia đình tan tác, nàng đã phải hy sinh chính hạnh phúc của mình để cứu lấy gia đình, cứu lấy cha -> Đặt chữ hiếu lên hàng đầu, gạt bỏ tình yêu với Kim Trọng-> Nàng bán thân mình để chuộc cha.

=> Lòng hiếu thảo, đức hy sinh – đức tính cao đẹp của người phụ nữ trong xã hội khi bị đẩy đến bước đường cùng.

– Chữ nghĩa:

+ Đối với tình yêu thì Thúy Kiều là một người chung thủy, son sắc. Nàng luôn khao khát một tình yêu đẹp, một tình yêu đúng nghĩa. Nhưng trải qua những mối tình khác nhau càng khiến Kiều thêm thấm thía.

+ Tình yêu không trọn vẹn, Thúy Kiều nhờ em là Thúy Vân tiếp nối mối tình dang dở của mình

+ Số phận của Kiều gặp nhiều éo le:

  • Mối tình với Kim Trọng vì chữ hiếu mà không được trọn vẹn
  • Mối tình với Thúc Sinh, Thúy Kiều trở thành vợ lẽ, chịu cảnh ghen tuông của Hoạn Thư, nếm trải thân phận “kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng” => tình cảnh điển hình của phụ nữ xã hội phong kiến.
  • Mối tình với Từ Hải – người đã giúp Kiều giải oan – trọn vẹn nhưng ngắn ngủi

c. Đánh giá nghệ thuật

– Nghệ thuật miêu tả ước lệ tượng trưng của văn học cổ điển khắc họa sinh động chân dung nhân vật Kiều qua đó toát lên tính cách nhân vật.

– Sử dụng miêu tả khái quát cùng biến hóa, uyển chuyển tạo hứng thú với chân dung nhân vật

– Nghệ thuật sử dụng ngôn từ độc đáo, đặc biệt là những từ có giá trị gợi tả cao.

3. Kết bài

Nêu cảm nhận về nhân vật Thúy Kiều:

– Nhân vật Kiều là nhân vật điển hình cho hình tượng người phụ nữ xưa -> Ca ngợi phẩm giá của người phụ nữ

– Lên án, tố cáo một xã hội bất công, thối nát đẩy con người vào tình cảnh éo le.

Phân tích vẻ đẹp và tài hoa của Thúy Kiều qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều- MẪu 1

     Làm nên sự thành công rực rỡ của kiệt tác Truyện Kiều của Nguyễn Du không chỉ ở nội dung phản ánh sâu sắc, nhân văn; nghệ thuật “ngụ cảnh tả tình” bậc thầy của nhà văn mà còn nằm trong cách xây dựng chân dung nhân vật chân thực, bứt phá. Điều này được thể hiện rõ nét nhất trong đoạn trích “Chị em Thúy Kiều” mà xuất sắc nhất là trong xây dựng chân dung nhân vật Thúy Kiều.

     Bốn câu mở đầu là lời giới thiệu chung về hai nhân vật có nhan sắc lộng lẫy, hai cô con gái đầu lòng của nhà viên ngoại họ Vương. Hình ảnh mang ý nghĩa tượng trưng kết hợp với phép ẩn dụ là những biện pháp tu từ trong thơ văn cổ cho ta thấy sắc đẹp hai chị em Thúy Kiều thật là thanh tao, trong trắng như mai như tuyết của thiên nhiên. Những người con gái vừa mới lớn dậy này đã được Nguyễn Du giới thiệu thật súc tích nhưng đầy trân trọng, mến thương:

Mai cốt cách, tuyết tinh thần,

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.

     Họ đẹp từ hình dáng bên ngoài cho đến tâm hồn bên trong.

     Sau lời giới thiệu chung là bức chân dung của nàng Vân. Vẫn bút pháp ước lệ kết hợp với một hệ thống từ ngữ chọn lọc, bốn câu thơ tiếp theo như vẽ ra trước mắt ta hình ảnh người thiếu nữ trong sáng, ngây thơ, rất đỗi đoan trang, phúc hậu dễ hòa lẫn với chung quanh. Đây là cái đẹp toàn bích của một người hiền dịu, trong sáng, vô tư, không gợn một nét nhỏ bụi trần từ “khuôn trăng’, “nét ngài” cho đến nụ cười, giọng nói. Nhưng nhà họa sĩ hình như không phải dụng công nhiều trong miêu tả nhân vật này. Bút lực của ông còn dành cho nhân vật Thúy Kiều. Nhà thơ tả Thúy Vân, tưởng như sắc đẹp của Thúy Vân không ai hơn được nữa để rồi sau đó Thúy Kiều xuất hiện thì Thúy Vân chỉ là cái nền làm tôn thêm vẻ đẹp của Kiều. Chỉ hai câu:

Kiều càng sắc sảo mặn mà,

So bề tài sắc lại là phần hơn.

     Như là một phép đòn bẩy, nhà thơ đã nâng nhân vật chính lên một bậc cao hẳn cả tài lẫn sắc trước mắt người đọc. Đến đây, tác giả không dừng lại ở hình thức bên ngoài mà đi sâu vào tài năng, tính cách bên trong, vào sự “sắc sảo mặn mà”, “một hai nghiêng nước nghiêng thành” của Thúy Kiều.

Nếu ở nàng Vân, cái đẹp phúc hậu, đoan trang dễ chinh phục chung quanh:

Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da

 thì ở nàng Kiều, cái đẹp “sắc sảo mặn mà dễ gây tạo vật ghen tuông, hờn dỗi:

Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh“.

     Các cụ ta xưa đã nhận xét về cái đẹp của hai chị em Kiều, một người là“ sắc trung chi hiền”, một người là “sắc trung chi thánh kể cũng đã chí lí lắm vậy.

     Thực ra vẻ đẹp bên ngoài là điều đáng chú ý, song đáng quan tâm hơn vẫn là tài hoa và tính cách của nhân vật. Tác giả đã dùng nhiêu câu kiến trúc theo lối tiểu đối để cho tài và sắc của Thúy Kiều được giới thiệu đến mức độ tới hạn của nó:

Mai cốt cách/ tuyết tinh thần

Mây thua nước tóc/ tuyết nhường màu da

Làn thu thủy /nét xuân sơn

Hoa ghen thua thắm/ liễu hờn kém xanh

 Sắc đành đòi một/tài đành họa hai.

     Chưa hết, Nguyễn Du đã không tiếc lời ca ngợi nàng bằng một loạt từ ngữ biểu thị giá trị tuyệt đối: “Thông minh vốn sẵn tính trời” “Pha nghề thi hoạ, đủ mùi ca ngâm. “Cung thương lầu bậc ngũ âm, nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương”. Không một chữ đưa đẩy, các chữ, các hình ảnh được đối chọi với nhau và các từ ngữ biểu thị giá trị tuyệt đối, đã thực sự tạo nên nhịp thơ trang trọng, đĩnh đạc càng tôn thêm tài sắc của Thúy Kiều.

      Hai vẻ đẹp khác nhau nhưng bút pháp xây dựng lại giống nhau. Tác giả xây dựng hình tượng nhân vật thuần đường cong: làn nước mùa thu, ngọn núi mùa xuân, khuôn trăng, nét ngài, tóc mây, da tuyết,… Nói là chị em Thúy Kiều, nhưng đoạn thơ chỉ nhằm giới thiệu nàng Kiều với vẻ đẹp sắc sảo, tài hoa mà sắc sảo tài hoa đến mức “hoa ghen” “liễu hờn, trong đó tài hoa mới thực là điều đáng trọng.

     Tóm lại, đoạn thơ ngắn gọn, bố cục hoàn chỉnh, chặt chẽ, nghệ thuật tả người bậc thầy, với bút pháp điêu luyện đã chỉ đúng thần thái, cốt cách của nhân vật, từ ngoại hình đã bộc lộ nội tâm, lưu ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc, đồng thời dự báo những gì sẽ đến với từng nhân vật: cuộc đời Thuý Vân sẽ chẳng biết đến “sóng gió” là gì, còn cuộc đời Thúy Kiều sẽ không tránh khỏi “mệnh bạc, kiếp “đoạn trường.

Phân tích vẻ đẹp và tài hoa của Thúy Kiều qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều- MẪu 2

Về nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Du, Lã Nhâm Thìn đã có nhận xét rất hay: “Tả người đẹp mà độc giả cảm thấy đẹp thật, đẹp tuyệt. Đó là thành công mĩ mãn”. Điều này đúng là vô cùng chính xác. Ngoài việc miêu tả thiên nhiên tuyệt đẹp, nghệ thuật tả người của Nguyễn Du cũng rất tài hoa và độc đáo. Dưới đôi bàn tay tài hoa của ông, tấm lòng trân trọng và nâng niu của ông đối với người phụ nữ đã được thể hiện một cách rõ ràng. Trong tác phẩm Thúy Kiều, Nguyễn Du đã phác họa nên một chân dung tuyệt đẹp, vượt xa mọi chuẩn mực của nàng. Ngoài việc miêu tả tình cảm phức tạp của nhân vật chính, Nguyễn Du còn đưa vào những chi tiết nhỏ về cuộc sống hàng ngày của nhân vật để làm cho câu chuyện trở nên phong phú và sâu sắc hơn.

Trong văn học trung đại, miêu tả chân dung con người thường ít được quan tâm đến. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là việc miêu tả chân dung con người không quan trọng. Thực tế, miêu tả chân dung con người có thể giúp người đọc hiểu sâu hơn về nhân vật và tác phẩm. Nếu ta lấy ví dụ về nhân vật Vũ Nương, ta có thể mô tả nhiều hơn về tính cách, ngoại hình, hoàn cảnh sống và nhiều khía cạnh khác. Thay vì chỉ miêu tả bằng một câu ngắn như “Tính đã thùy mị nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp”, ta có thể mô tả về sự thông minh, sự cảm thông, hoặc thậm chí là những vấn đề phức tạp hơn như mối quan hệ gia đình hay những khó khăn trong cuộc sống. Nguyễn Du là một tác giả rất tài năng trong việc miêu tả chân dung con người. Ông đã miêu tả chi tiết, kĩ lưỡng về những nhân vật trong tác phẩm của mình, giúp người đọc có thể đồng cảm và hiểu rõ hơn về họ.

Thúy Kiều là chị cả trong gia đình, con gái của Vương viên ngoại. Bên cạnh vẻ đẹp toàn vẹn, tuyệt mĩ của cô, Thúy Kiều còn có những nét đẹp đặc trưng riêng biệt, phản ánh tính cách và tâm hồn của mình. Để thể hiện được sự độc đáo và nổi bật của vẻ đẹp Thúy Kiều, Nguyễn Du đã sử dụng các thủ pháp miêu tả tinh tế và sắc bén. Trước khi miêu tả Thúy Kiều, ông đã tập trung vào việc mô tả vẻ đẹp của Thúy Vân, chị em ruột của cô. Thủ pháp này giúp cho câu thơ của Nguyễn Du trở nên sâu sắc và tinh tế hơn. Sau đó, ông miêu tả chi tiết vẻ đẹp của Thúy Kiều bằng những hình ảnh và từ ngữ tinh tế. Nhờ đó, câu thơ về Thúy Kiều trở nên phong phú và tuyệt mỹ hơn bao giờ hết:

Kiều càng sắc sảo mặn mà,

So bề tài sắc lại là phần hơn.

Trong tác phẩm Kim Vân Kiều truyện của tác giả Thanh Tâm Tài Nhân, nhân vật Thúy Kiều được miêu tả với nhận xét của Kim Trọng. Bên cạnh sự đánh giá về vẻ bề ngoài như “mày nhỏ mà dài, mắt trong mà sáng, mạo như trăng thu, sắc tựa hoa đào”, ta cũng có thể suy ngẫm về những phẩm chất bên trong của nhân vật này. Thúy Kiều là một cô gái thông minh, tài năng, nghị lực và kiên định trong tình yêu. Với những từ ngữ tinh tế, Nguyễn Du đã tạo nên hình ảnh một Thúy Kiều mặn mà, sắc sảo và đầy quyến rũ.  Thúy Kiều được miêu tả như một ly rượu nồng nàn, khiến người ta say đắm, không thể quên được. Sự kết hợp giữa từ “càng” và nghệ thuật so sánh đã nhấn mạnh và khẳng định vẻ đẹp nổi trội của Thúy Kiều. Từ đó, ta có thể tưởng tượng được một cách rõ ràng hơn về một tuyệt sắc giai nhân, mang vẻ đẹp hiếm có xưa nay. Tóm lại, Nguyễn Du đã miêu tả Thúy Kiều một cách tinh tế, đầy đủ và sâu sắc hơn so với Thanh Tâm Tài Nhân.

Nguyễn Du không đi sâu vào miêu tả chi tiết về ngoại hình của Thúy Vân trong bức tranh chân dung. Thay vào đó, ông sử dụng bút pháp gợi tả cùng hình ảnh ẩn dụ qua đôi mắt để tái hiện bức tranh chân dung Thúy Kiều. Bằng cách này, ông tạo ra một tác phẩm nghệ thuật tinh tế và sâu sắc hơn, thể hiện được tâm hồn, tính cách và cảm xúc của nhân vật.

Làn thu thu thủy, nét xuân sơn

Trong đôi mắt trong vắt của Kiều, ta thấy được sự thông minh và nhanh nhạy của một con người. Những đường nét trên mặt cô cũng thể hiện tâm hồn đa sầu, đa cảm của Kiều, sâu thẳm và đầy sống động. Nét xuân sơn trên lông mày thanh mảnh của cô càng làm nổi bật vẻ đẹp của đôi mắt. Vẻ đẹp đó không chỉ đáp ứng chuẩn mực thiên nhiên mà còn vượt qua nó, trở thành một vẻ đẹp đặc biệt, độc đáo và tuyệt vời. Có lẽ đó chính là lý do tại sao Kiều luôn làm say đắm lòng người, khiến cho người đọc không thể quên được cô dù chỉ một lần đọc.

Hoa khen thua thắm, liễu hờn kém xanh.

Trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du, tác giả đã sử dụng nghệ thuật nhân hóa để tả vẻ đẹp hoàn mỹ của nhân vật Thúy Kiều. Tuy nhiên, qua đó cũng thể hiện sự đố kị, ghen ghét của thiên nhiên trước vẻ đẹp của  nàng. Các từ “hờn, ghen” đã giúp người đọc cảm nhận được sự phản kháng của tự nhiên với một vẻ đẹp quá hoàn mỹ, quá nổi bật.

Khi miêu tả về nhan sắc Thúy Kiều, Nguyễn Du đã dùng những lời ca ngợi để tôn vinh vẻ đẹp toàn mỹ của  nàng. Câu thơ “Một hai nghiêng nước nghiêng thành/ Sắc đành đòi một tài đành họa hai” đã nhấn mạnh sự toàn vẹn, hoàn chỉnh của nhan sắc Thúy Kiều, cho thấy vẻ đẹp ấy đến mức mà không thể bàn cãi. Tuy nhiên, việc sử dụng thành ngữ “nghiêng nước nghiêng thành” cũng gợi lên sự ghen tị, đố kỵ của những người xung quanh, cũng như làm nổi bật rằng sự hoàn mỹ này sẽ gặp phải nhiều đắng cay, khó khăn trong cuộc đời.

Những hình ảnh ẩn dụ, tượng trưng tinh tế trong tác phẩm không chỉ giúp tạo nên bức tranh chân dung của Thúy Kiều, mà còn thể hiện được tâm hồn, tính cách của  nàng. Với sự kết hợp giữa vẻ đẹp hoàn mỹ và những bất trắc, sóng gió trong cuộc đời

Nguyễn Du đã sử dụng tài nghệ viết truyện của mình để mô tả vẻ đẹp tuyệt vời của Thúy Kiều. Bằng cách sử dụng các hình ảnh và tượng trưng tinh tế, ông không chỉ miêu tả nhan sắc của nàng Kiều mà còn tâm hồn, tạo ra một bức tranh toàn diện về cô gái tài năng và sâu sắc. Bức tranh cũng dự báo về tương lai khó khăn của cô, khi vẻ đẹp của nàng vượt qua quy chuẩn thiên nhiên và gây ghen tị cho những hoa và liễu xung quanh.

Phân tích vẻ đẹp và tài hoa của Thúy Kiều qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều- MẪu 3

Nguyễn Du đã sử dụng những điển tích tinh tế và đầy cảm hứng để cực kỳ tả vẻ đẹp của Kiều, một trang giai nhân tuyệt thế. Trong bức tranh mỹ thuật tuyệt đẹp này, Kiều không chỉ được miêu tả bằng những dòng thơ đầy uyển chuyển, mà còn được khắc họa với những phẩm chất bên trong rất cao quý, như tài năng và tình cảm đặc biệt. Những phẩm chất này, mặc dù không thể nhìn thấy bên ngoài, nhưng lại là những đức tính vô giá giúp Kiều vượt qua những thử thách trong cuộc đời và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm.
Cung thương làu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.

Với tài năng đa sắc cầm kỳ thi hoạ, Kiều đã chinh phục mọi người bằng giọng hát ngọt ngào, khả năng chơi đàn đỉnh cao và khả năng sáng tác âm nhạc tuyệt vời. Với sự nghiệp âm nhạc của mình, Kiều đã trở thành một nghệ sĩ nổi tiếng và được người đời yêu mến.

Ngoài tài năng âm nhạc, Kiều còn sở hữu một tâm hồn đa sầu đa cảm, luôn đau khổ và tuyệt vọng trong cuộc đời khắc nghiệt của mình. Tuy nhiên, vẻ đẹp của Kiều lại là sự kết hợp của sắc – tài – tình, đạt đến mức siêu phàm và lí tưởng. Tuy nhiên, vì quá hoàn thiện và toàn mỹ, Kiều không thể tìm được chỗ đứng trong xã hội phong kiến và định mệnh khắc nghiệt của nàng được phản ánh trong cung đàn Bạc mệnh mà nàng tự sáng tác. Cung đàn Bạc mệnh mà Kiều sáng tác cho bản thân là một biểu tượng cho cuộc đời hồng nhan bạc mệnh của mình, với những sóng gió, nổi chìm và truân chuyên. Tuy nhiên, bức chân dung của Kiều lại mang tính chất số phận, giống như bức chân dung Thúy Vân.

Tóm lại, Kiều là một nhân vật đầy tài năng và tính cách số phận, với sự nghiệp âm nhạc tuyệt vời và một cuộc đời đầy sóng gió, nổi chìm và truân chuyên.

Trong tác phẩm “Truyện Kiều”, tác giả Nguyễn Du đã tài tình miêu tả đẹp và sắc nét nét đẹp của hai nhân vật nữ chính: Thuý Kiều và Thuý Vân. Dù hai người có nét đẹp riêng, tuy nhiên tác giả đã đề cao vẻ đẹp của Kiều vì Kiều  không chỉ đẹp về ngoại hình mà còn có tài năng, nhan sắc và tâm hồn cao đẹp. Trong khi đó, Vân chỉ có ngoại hình đẹp là chủ yếu. Tác phẩm không chỉ miêu tả nét đẹp của hai nhân vật, mà còn hé lộ hai tính cách khác biệt của hai cô gái. Từ đó, tác giả đưa ra dự báo về hai cuộc đời khác nhau đang đón chờ hai người. Những chi tiết nhỏ dày công miêu tả của Nguyễn Du đã tạo nên một bức tranh tinh tế và sắc nét về hai chị em:

Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.

Hai người con gái của họ Vương được biết đến với vẻ đẹp tuyệt vời, tài năng và trí tuệ thông minh, nhưng đặc biệt hơn cả là đức hạnh tốt đẹp của họ.Họ luôn được người ngoài khen ngợi về vẻ đẹp tự nhiên cùng với tài năng và đức hạnh. Những điều này đã giúp hai chị em Thúy Vân , Thúy Kiều  trở thành những gương mặt nổi bật trong xã hội:

Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.

Nguyễn Du đã dùng hai câu thơ như một chiếc áo ấm để che chở, bảo vệ cho hai chị em Thúy Vân và Thuý Kiều. Trong cảnh êm đềm, hai bông hoa vẫn còn phong nhụy, chưa một lần hương thơm tỏa ra bởi vì không ai xứng đáng. Nhưng Nguyễn Du không chỉ dừng lại ở việc miêu tả vẻ đẹp của hai mỹ nhân này mà còn muốn thông qua bức chân dung thơ, tôn vinh đức hạnh của hai chị em.

Cùng với tài nghệ thơ tuyệt vời, Nguyễn Du đã sử dụng các biện pháp tu từ tinh tế để vẽ nên hai bức tranh chân dung mỹ nhân này. Điều này thể hiện sự ước lệ tượng trưng và biện pháp nghệ thuật  tu từ của đại thi hào dân tộc Nguyễn Du. Bởi vậy, hai câu thơ đơn giản của ông đã trở thành một tác phẩm nghệ thuật lớn, đi vào lòng người và trở thành một trong những tác phẩm vĩ đại nhất của văn học Việt Nam.

Phân tích vẻ đẹp và tài hoa của Thúy Kiều qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều- MẪu 4

Ở phần đầu tiên của “Truyện Kiều” – Gặp gỡ và đính ước, sau phần giới thiệu về gia cảnh của gia đình Thúy Kiều, tác giả đã nói về vẻ đẹp của chị em Kiều, Vân dưới bút pháp nghệ thuật ước lệ cổ điển. Bằng tấm lòng trân trọng, ngợi ca, Nguyễn Du sử dụng những hình ảnh thiên nhiên để gợi, tả, khắc hoạ vẻ đẹp chị em Thuý Kiều thành những tuyệt sắc giai nhân.

Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân.
Mai cốt cách, tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười.

Bốn câu thơ mà bao quát toàn bộ vẻ đẹp của chị em Kiều, từ Hán Việt “tố nga” vốn được dùng để chỉ những người con gái đẹp tinh tế đã được tác giả đưa vào trong thơ để gọi Kiều và Vân. Hai chị em được ví von có cốt cách thanh cao như hoa mai, có tâm hồn trong sáng như tuyết trắng. Mỗi người có vẻ đẹp riêng và đều đẹp một cách toàn diện. Từ cái nhìn bao quát ấy, nhà thơ đi miêu tả từng người. Bốn câu thơ tiếp theo được viết ra bởi hàng loạt bút pháp nghệ thuật, ước lệ tượng trưng, liệt kê, nhân hoá để miêu tả vẻ đẹp của Thuý Vân: tròn đầy, trang trọng, quý phái, phúc hậu.

Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.

Đó là vẻ đẹp có sự hòa hợp với tự nhiên, như ngầm dự báo trước tương lai êm ấm, bình lặng trong cuộc đời nàng.

Khi người đọc đang mải mê chiêm ngưỡng cái đẹp mà cả thiên nhiên cũng phải nhún nhường của Vân thì vẫn không khỏi thắc mắc, vì sao Nguyễn Du lại tả về em trước khi tả chị? Bốn câu thơ tiếp sau nữa đã trả lời cho câu hỏi đó của người đọc:

Kiều càng sắc sảo, mặn mà,
So bề tài, sắc, lại là phần hơn.
Làn thu thủy, nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh.

Đây hoàn toàn là chủ ý của tác giả, thủ pháp đòn bẩy, tả khách hình chủ, tả Thuý Vân trước rồi mới tả Thuý Kiều. Vân đã đẹp, Kiều càng muôn phần đẹp hơn. Nói về Vân để làm bật lên Kiều. Thuý Kiều lại có nhan sắc “ sắc sảo mặn mà”. Kiều “sắc sảo” về trí tuệ, “mặn mà” về tâm hồn. Đặc biệt, vẻ đẹp ấy thể hiện qua đôi mắt “làn thu thuỷ nét xuân sơn”. Đôi mắt chính là cửa sổ tâm hồn, đôi mắt Kiều trong sáng, long lanh như làn nước mùa thu, đôi lông mày thanh tú như nét núi mùa xuân. Vân đã đẹp là thế mà Kiều còn nổi trội hơn, vượt lên trên Vân cả về sắc, về tài và chiều sâu tâm hồn. Nếu vẻ đẹp của Thuý Vân được thiên nhiên tạo hoá sẵn sàng nhường nhịn thì với Thuý Kiều, vẻ đẹp ấy lấn át cả thiên nhiên, khiến cho thiên nhiên ấy phải đố kị, ghen ghét.

Đã khoác trên mình dung nhan nghiêng nước nghiêng thành, Kiều lại mang cả cái tài năng của nàng cũng may ra mới có người sánh được, Nguyễn Du viết:

“Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai,
Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi hoạ, đủ mùi ca ngâm”

Thúy Kiều là một người đẹp về sắc, tài vì nhiều ngón nghề cầm, kỳ, thi, họa và tình thì sâu đến mức có thể sáng tác một thiên “Bạc mệnh”. Thuý Kiều thông minh do thiên bẩm nên tất cả những môn nghệ thuật: thi hoạ, ca ngâm, nàng đều rất điêu luyện, đặc biệt là tài gảy đàn: “Cung thương làu bậc ngũ âm”. Nàng không chỉ giỏi về âm luật mà còn biết sáng tác, kỹ thuật thanh nhạc cùng với cái tình thăm thẳm đã làm cho bao người nghe khúc “Bạc mệnh” phải rơi lệ.

Con người Thúy Kiều hội tụ cả sắc, tài và tình. Cái nào cũng ở mức hơn người ấy báo hiệu một số phận đầy trắc trở, éo le. Bởi vì, “Chữ tài liền với chữ tai một vần”.

Kết thúc đoạn miêu tả về nhan sắc, tài năng và đức hạnh của hai “tố nga” nhà họ Vương là hai câu thơ viết về lối sinh hoạt gia giáo, nề nếp, tránh xa những chuyện thị phi ong bướm ngoài đời của họ.

“Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai”

Dưới ngòi bút của Nguyễn Du, chị em Thúy Kiều hiện lên trong tưởng tượng của người đọc là những trang tuyệt sắc giai nhân. Đồng thời cũng là những dự báo về số phận của từng người, bật lên sau những ý thơ là cảm hứng nhân đạo sâu sắc. Đó cũng là một nét đặc trưng xuyên suốt “Truyện Kiều”.

Phân tích vẻ đẹp và tài hoa của Thúy Kiều qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều- MẪu 5

Xưa nàng Đát Kỉ lấy sắc đẹp làm cho Trụ Vương mê mị, đắm say không sao kể xiết, khiến cho nhà Thương vì thế mà sụp đổ. Tây Thi đem sắc đẹp làm mê hoặc Ngô Vương là Ngô Phù Sai, giúp Việt Vương Câu Tiễn phục quốc, khiến nước Ngô hùng mạnh phút chốc bị diệt vong. Cha con Đổng Trác cũng bởi muốn có mĩ nhân Điêu Thuyền mà tàn sát lẫn nhau, bánh xe lịch sử cũng vì thế chuyển hướng. Các nàng chỉ bằng sắc đẹp mà có thể khiến cho lòng người mê mị, làm thay đổi triều cương. Bởi thế, nhân gian thường gọi các nàng là yêu cơ.

Nếu lấy vẻ đẹp của nhân vật Thúy Kiều trong Đoạn trường tân thanh của đại thi hào Nguyễn Du để so sánh với vẻ đẹp của ba nàng ấy thì có lẽ Thúy Kiều vượt trội hơn nhiều lần. Nếu lấy sự ảnh hưởng của Thúy Kiều đến con người hay triều chính thì cũng không thua kém gì.

Thi hào Nguyễn Du đã dành những mĩ từ cao quý nhất để tôn vinh vẻ đẹp của người con gái tài sắc vẹn toàn, hiếu thuận bậc nhất trong trời đất. Thúy Kiều mang một vẻ đẹp toàn bích, trác viêt, vượt qua mọi giới hạn. Để khắc họa được bức chân dung phi thường ấy, Nguyễn Du đã lần lượt tạo dựng qua các bước. Trước hết ông tạo tác vẻ đẹp của Thúy Vân, một vẻ đẹp “mười phân vẹn mười”, thực hiếm có ở trên đời:

“Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.”

Lấy vẻ đẹp của Thúy Vân làm nền tảng, Nguyễn Du nâng vẻ đẹp của Thúy Kiều lên làm nhiều lần hơn thế:

“Kiều càng sắc sảo mặn mà
So bề tài sắc lại là phần hơn”.

Sắc sảo (thiên về hình thức) là vẻ đẹp ưu tú, thu hút cái nhìn của người khác. Mặn mà (thiên về trí tuệ và tâm hồn) là vẻ đẹp chinh phục lòng người. Vẻ đẹp của nàng khiến cho lòng người đố kị, đất trời hờn ghen. Cuối cùng, để khẳng định chắc chắn vẻ đẹp ấy, Nguyễn Du đã tôn vinh đến tột bậc:

“Một hai nghiêng nước nghiêng thành
Sắc đành đòi một, tài đành họa hai”.

Điển tích “nghiêng nước nghiêng thành” xuất phát từ bài hát của Lí Diên Niên đời Hán Vũ Đế ca ngợi sắc đẹp của Hiếu Vũ Hoàng Hậu.

“Bắc phương hữu giai nhân
Tuyệt thế nhi độc lập.
Nhất cố khuynh nhân thành;
Tái cố khuynh nhân quốc
Khởi bất tri
Khuynh thành dữ khuynh quốc
Giai nhân nan tái đắc”.

Đến đời Đường Minh Tông, thi tiên Lý Bạch khi làm thơ ca ngợi sắc đẹp của Dương Quý Phi cũng dùng tích ấy:

Danh hoa khuynh quốc lưỡng tương hoan,
Thường đắc quân vương đới tiếu khan.

Nghĩa:

Danh hoa nghiêng nước sánh đôi vui,
Để xứng quân vương một nụ cười.

Xét về tài năng, nàng thông thạo cả cầm, kì, thi họa, thuộc lòng âm luật; lại có tài sáng tác, đã viết nên khúc Bạc mệnh làm não lòng người. Xét về sắc đẹp, Vẻ đẹp của Thúy Kiều không những có thể làm nghiêng nước nghiêng thành mà là duy nhất trên đời này không thể có người thứ hai. Giai nhân tuyệt sắc xưa nay xem như lu mờ trước ánh sáng ấy.

Có thể nói, hội tụ ở nhân vật Thúy Kiều là tất cả những gì tốt đẹp nhất vốn có ở con người và vũ trụ. Sự kết hợp hoàn hảo giữa tài năng, sắc đẹp và đức hạnh khiến Thúy Kiều trở thành một nhân vật vượt xa sức tưởng tượng của con người. Có thể gọi nàng là tuyệt thế giai nhân thiên cổ vậy.

Lần thứ nhất, Kiều khiến cho Kim Trọng, một thư sinh vốn là người “Vào trong phong nhã ra ngoài hào hoa”, say mê nàng đến tận cùng mà quên chuyện đèn sách, bạo gan chuyển phòng trọ đến ở gần nhà nàng để tiện gặp gỡ hẹn hò. Tình yêu ngang trái, khiến hai người tan câu thề ước, đôi đường ly biệt. Đến suốt cuộc đời, Kim Trọng cũng không thể nào quên được nàng.

Lần thứ hai, phải chăng, bởi ghen tức nhà Vương ông có hai cô con gái xinh đẹp mà kín cổng cao tường, bọn sai nha đã lập mưu vu họa, khiến cho nhà tan của nát, Vương ông cùng con là Vương Quan bị trói vào đại lao?

Lần thứ ba, Thúc sinh (thư sinh họ Thúc), một khách phong lưu, đa tình say mê Kiều đến tột độ. Thúc sinh là người tuy tự do, phóng khoáng nhưng lại rất sợ vợ của chàng là Hoạn Thư. Hoạn Thư cũng quản thúc chàng rất chặt chẽ. Tuy sợ vợ đến thế nhưng vì đắm say vẻ đẹp Thúy Kiều đến đê mê mất trí:

“Trăm nghìn đổ một trận cười như không”.

Vẻ đẹp của Thúy Kiều như đổ một liều mê độc vào tâm trí Thúc Sinh khiến chàng “một tỉnh mười mê” đến nỗi liều lĩnh chuộc nàng ra khỏi lầu xanh và đưa về sống như vợ chồng ở nhà riêng. Sự việc bại ộ khiến cho Thúy Kiều bị Hoạn Thư cho người bắt về và hành hạ vô cùng tàn khốc.

Lần thứ tư, Từ Hải vốn là một bậc anh hùng đầu đội trời, chân đạp đất, nghe tiếng Kiều đã không ngần ngại tìm đến:

“Qua chơi nghe tiếng nàng Kiều,
Tấm lòng nhi nữ cũng xiêu anh hùng”.

Cần chi nhiều lời đưa đẩy, sau cuộc hàn thuyên tâm sự, đôi bên rõ ý, Từ Hải đã mau chóng chuộc nàng ra khỏi lầu xanh và chính thức cưới nàng làm vợ, giúp nàng báo ân, báo oán hết sức chu toàn. Phải đâu khí phách anh hùng hành động quyết đoán mau lẹ mà bởi trước bậc hồng nhan kì sắc, trái tim anh hùng đã sớm lay động, bị chinh phục tức thời. Cũng bởi vì quá yêu Kiều mà Từ Hải đã có hành động sai lầm lớn nhất cuộc đời dũng tướng, thỏa hiệp đầu hàng Hồ Tôn Hiến và nhận lấy một kết cục bi thảm.

Lần thứ năm, Hồ Tôn Hiến, một đại công thần triều đình, sau khi giết chết Từ Hải đã bất chấp đạo lí, bắt Kiều hầu rượu, đàn hát và làm nhục nàng vì quá say mê vẻ đẹp yêu kiều diễm lệ ấy. Một đại công thần uy dũng thế ấy, tôn nghiêm thế ấy mà trước mĩ nhân:

“Nghe càng đắm, ngắm càng say
Lạ cho mặt sắt cũng ngây vì tình”.

Để tránh bị điều tiếng, gièm pha, Hồ Tôn Hiến đã gã nàng cho một thổ quan.

Sau mười lăm năm lưu lạc, trầm luân dâu bể, chịu không biết bao ô nhục, khổ đau, Thúy Kiều được đoàn viên với gia đình, chấm dứt duyên tình trần thế. Có lẽ, đó cũng là lựa chọn của Nguyễn Du. Ông cho nàng ẩn danh nơi cô tịch để sắc đẹp ấy không còn gây thêm tai họa nào nữa chăng?

Phân tích vẻ đẹp và tài hoa của Thúy Kiều qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều- MẪu 6

Thúy Kiều là nhân vật trung tâm của truyện thơ, một thiếu nữ tài, sắc vẹn toàn đã được thi hào khắc họa một cách thần tình, mỹ lệ.

Trong bài thơ Kính gửi Cụ Nguyễn Du, nhà thơ Tố Hữu viết:

Tiếng thơ ai động đất trời,
Nghe như non nước vọng lời ngàn thu.
Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du,
Tiếng thơ như tiếng mẹ ru những ngày…

Nguyễn Du là nhà thơ thiên tài của dân tộc ta. Truyện Kiều là kiệt tác của nền thi ca cổ dân tộc sáng ngời tinh thần nhân đạo, về phương diện nghệ thuật, áng thơ này là mẫu mực tuyệt vời về ngôn ngữ, về tả cảnh, tả người, tả tình, tự sự v.v… đem lại cho nhân dân ta nhiều thú vị văn chương.

Đoạn thơ giới thiệu chị em Thúy Kiều là một trong những đoạn thơ hay nhất, đẹp nhất trong Truyện Kiều. Thúy Kiều là nhân vật trung tâm của truyện thơ, một thiếu nữ tài, sắc vẹn toàn đã được thi hào khắc họa một cách thần tình, mĩ lệ.

Đoạn thơ gồm 24 câu: 4 câu đầu giới thiệu chung hai chị em Kiều là hai ả tố nga của ông bà Vương Viên ngoại, 4 câu tiếp theo nói về sắc đẹp Thúy Vân, 12 câu tiếp theo nói về tài sắc Thúy Kiều, 4 câu cuối đoạn ca ngợi đức hạnh của hai chị em Kiều.

Hai chị em Kiều mang vẻ đẹp thanh tao, trinh trắng như “mai”, như tuyết”, mỗi người một vẻ đẹp riêng, toàn thiện, toàn mỹ:

Mai cốt cách, tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười.

Sắc đẹp của Thúy Vân là sắc đẹp của một thiếu nữ “đoan trang”, “trang trọng khác vời”- rất quý phái: khuôn mặt “đầy đặn” tươi sáng như vầng trăng, mắt phượng mày ngài, miệng cười tươi như hoa, giọng nói trong như ngọc.. Còn gì đẹp hơn về mái tóc, màu da của nàng? – “Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”. Nhà thơ đã sử dụng bút pháp ước lệ tượng trưng để miêu tả sắc đẹp Thúy Vân, tạo nên những hình ảnh ẩn dụ đầy gợi cảm. Tả Thúy Vân trước, tả Thúy Kiều sau là một dụng ý nghệ thuật của Nguyễn Du để khẳng định Kiều là một giai nhân tuyệt thế:

Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn.

Dung nhan Thúy Kiều đẹp lắm “nghiêng nước nghiêng thành”. Mắt đẹp trong như sắc nước mùa thu, lông mày thanh tú xinh xắn như dáng núi mùa xuân; một vẻ đẹp đằm thắm, xanh tươi mơn mởn khiến cho “Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh”. Ngòi bút tả người của thi hào biến hóa, đa dạng: kết hợp thần tình các biện pháp nghệ thuật ẩn dụ, nhân hóa, thậm xứng với sự vận dụng tinh tế thi liệu cổ (nghiêng nước nghiêng thành) tạo nên những vần thơ đẹp gợi cảm. Hình bóng giai nhân được phác họa đôi ba nét chấm phá ước lệ nhưng hết sức thần tình, để lại cho người đọc bao cảm xúc, trân trọng:

Làn thu thủy, nét xuân sơn.
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành.

Hóa công như đã ưu đãi dành cho Kiều tất cả “Sắc đành đòi một, tài đành họa hai”. Thông minh bẩm sinh “tính trời”, tài hoa lỗi lạc xuất chúng: thơ tài, tài họa giỏi, đàn hay; môn nghệ thuật nào nàng cũng tuyệt giỏi, cũng thành “nghề”, “ăn đứt” thiên hạ:

Thông minh vốn sẵn tính trời,
Pha nghề thi họa, đủ mùi ca ngâm.
Cung thương lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.

Nguyễn Du đã không tiếc lời ca ngợi Thúy Kiều bằng một số từ ngữ biểu thị giá trị tuyệt đối: vốn sẵn tính trời, pha nghề, đủ mùi… lầu bậc… nghề riêng ăn đứt…

Khi tả tài sắc Thúy Kiều, thi hào không chỉ nói lên cái tuyệt vời của hiện tại mà còn hàm ý dự báo về tương lai của nàng, sắc đẹp kiều diễm “hoa ghen… liễu hờn…” với bản đàn “Bạc mệnh” mà nàng sáng tác ra “lại càng não nhân” như gợi ra trong tâm hồn chúng ta một ám ảnh “định mệnh” mà nhà thơ đã khẳng định: “Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen”,… “Chữ tài liền với chữ tai một vần”,… Gần hai thế kỷ nay, bức chân dung giai nhân này qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều đã để lại trong trái tim hàng triệu con người Việt Nam một sự cảm mến nồng hậu, một sự phấp phỏng lo âu đối với người con gái đầu lòng của Vương ông. Đó là tài năng đích thực của Nguyễn Du về nghệ thuật tả người.

Đức hạnh là cái gốc của con người. Thúy Kiều không chỉ có tài sắc mà còn có đức hạnh. Nàng được hưởng một nền giáo dục theo khuôn khổ của lễ giáo, của gia phong. Tuy sống trong cảnh “phong lưu rất mực hồng quần”, đã tới “tuần cập kê” nhưng nàng là một thiếu nữ có gia giáo, đức hạnh:

Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.

Tóm lại, Thúy Kiều là một nhân vật tuyệt đẹp trong Đoạn trường tân thanh. Thi hào Nguyễn Du với cảm hứng nhân đạo và tài nghệ thơ ca trác việt miêu tả Thúy Kiều bằng những vần thơ lục bát đẹp nhất. Ông đã dành cho nhân vật bao tình cảm yêu mến, trân trọng sâu sắc. Sự kết hợp tài tình bút pháp ước lệ tượng trưng, sử dụng sáng tạo các biện pháp tu từ, nhất là ẩn dụ so sánh, một ngôn ngữ thơ tinh luyện, hàm súc, hình tượng và gợi cảm để vẽ nên bức chân dung mỹ nhân bằng thơ sáng giá nhất trong nền văn học cổ nước nhà. Thúy Kiều mang một “lí lịch” ngoại tộc nhưng dưới ngòi bút thiên tài của thi hào Nguyễn Du, nàng xuất hiện với bao phẩm chất tốt đẹp, đậm đà bản sắc dân tộc. Vẻ đẹp nhân văn toát lên từ hình ảnh Thúy Kiều là vẻ đẹp văn chương của đoạn thơ này.

Kết luận

Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách “Phân tích vẻ đẹp và tài hoa của Thúy Kiều qua đoạn thơ Chị em Thúy Kiều” chuẩn và chính xác nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.

Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 04/2024!