Admin Chăm Học Bài hôm nay sẽ hướng dẫn các bạn cách “Bình giảng đoạn thơ: Mã Giám Sinh mua Kiều” chuẩn nhất 12/2024.
I. Dàn Ý Bình Giảng Về Đoạn Trích Mã Giám Sinh Mua Kiều (Chuẩn)
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả Nguyễn Du và đoạn trích “Mã Giám Sinh mua Kiều”
2. Thân bài
– Đoạn trích khắc họa sống động hình tượng nhân vật phản diện Mã Giám Sinh – một tên buôn người bịp bợm, xảo quyệt
+ Qua lời nói: Đối lập với danh xưng “viễn khách”, hắn ta lộ rõ sự gian dối khi ngay lập tức sơ hở rằng quê ở lâm thanh
+ Hình thức: Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao lộ rõ vẻ khoa trương kệch cỡm của một kẻ buôn người
+ Hành động, cử chỉ: Ngồi tót sỗ sàng cho thấy đây là một kẻ vô học, vô văn hóa. Hắn xem Kiều như một món hàng có thể cân đo đong đếm. Hắn “mua” nàng với giá chỉ ngoài bốn trăm.
=> Tố cáo thế lực buôn thịt bán người, thế lực đồng tiền và một xã hội mục ruỗng thối nát.
– Không chỉ khắc họa hình tượng Mã Giám Sinh, tác giả còn cho thấy nỗi tủi nhục và cam chịu của Thúy Kiều khi bị đưa ra mua bán:
+ Nàng vừa tức nỗi nhà vừa thương thay cho chính số phận nghiệt ngã của mình
+ Kiều tự xem mình là cánh hoa trước gió, dù còn “dạn gió, e sương” vẫn phải “vén tóc, bắt tay”
+ Nàng dự cảm thấy tương lai mù mịt sắp tới của chính mình
=> Tình cảm, sự thương xót của Nguyễn Du đối với người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
3. Kết bài
Giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm
Bình giảng đoạn thơ: Mã Giám Sinh mua Kiều- Mẫu 1
Cảnh “Mã Giám Sinh mua Kiều” có giá trị tố cáo hiện thực và chứa chan tinh thần nhân đạo. Đoạn thơ là sự khởi đầu tiếng kêu thương của một kiếp đoạn trường. Biết bao nhiêu nước mắt đã tuôn rơi cùng những tiếng thở dài não nuột đau đớn.
“Thương thay cũng một kiếp người
Hại thay mang lấy sắc tài làm chi!
Những là oan khổ lưu li,
Chờ cho hết kiếp còn gì kì thân?”
Kiếp của Thúy Kiều là kiếp đoạn trường, “Thanh lâu hai lượt thanh y hai lần” là “Sông Tiền Đường đó ấy mồ hồng nhan!”
Bị thằng bán tơ vu oan, cha và em trai bị tra tấn, tù đày, tài sản gia đình bị bọn sai nha “sạch sành sanh vét cho đầy túi tham”. Trước cảnh gia biến, Kiều đã quyết định: “Dễ cho để thiếp bán mình chuộc cha !”.
Đoạn thơ ghi lại cảnh Mã Giám Sinh đến mua Kiều và nỗi đau khổ của nàng trước bi kịch gia đình và bi kịch tình yêu “trâm gãy bình tan”.
Đoạn thơ tả cảnh mua bán người thời trung cổ được kể lại rất cụ thể, sống động. Người mua là Mã Giám Sinh. Kẻ bán là mụ mối. Người bị đem bán là Thúy Kiều. Khách viễn phương đến, mụ mối rước khách vào lầu trang. Mụ mối giục Kiều “kíp ra” cho khách gặp. Mụ mối “vén tóc bắt tay” món hàng mình; Mã Giám Sinh “cân sắc cân tài”. Khi khách đã “mặn nồng một vẻ một ưa” mới hỏi giá. Mụ mối thách: “một nghìn vàng”. Hai bên “cò kè” mua bán với cái giá “vàng ngoài bốn trăm”. Cuộc mua bán xong, hai bên làm thủ tục: “đưa canh thiếp” và hẹn ngày chồng tiền nhận hàng. Cuộc mua bán người lại được trang sức bằng những ngôn từ sang trọng như: mua ngọc, sính nghi, đưa canh thiếp làm nghi, nạp thiếp vu quy. Đúng như cảnh hỏi vợ, thách cưới của các gia đình quý tộc thời xưa.
Cảnh Mã Giám Sinh mua Kiều có giá trị tố cáo hiện thực sâu sắc. Trong xã hội có bọn người buôn thịt bán người, có loại người làm mối, sống bằng nghề làm mối. Tài sắc của người con gái như Thúy Kiều đã trở thành một món hàng để “cò kè” mua bán. Nhân phẩm của người phụ nữ bị chà đạp. Câu thơ “Tiền lưng đã có việc gì chẳng xong ” là lời bình luận cuộc mua bán, lên án đồng tiền hôi tanh, mặt trái đồng tiền trong tay bọn bất lương, bọn buôn thịt bán người.
Đoạn thơ thể hiện nghệ thuật tả người của Nguyễn Du.
Mụ mối: nhanh nhảu, đon đả hỏi họ tên, quê quán viễn khách, rồi “rước vào lầu trang”. Giục Kiều ra nhanh (kíp ra), “vén tóc bắt tay” Kiều, khôn khéo thách giá:
“Mối rằng: Đáng giá nghìn vàng,
Dớp nhà nhờ lượng người thương dám nài!”
Tác giả tả cử chỉ, ngôn ngữ mụ mối, làm hiện lên một loại người nhanh nhẹn, khôn khéo, giảo hoạt, kiếm ăn bằng nghề làm mối trong việc mua, bán người.
Mã Giám Sinh là “viễn khách” đến để “vẩn danh” – khách đến hỏi vợ và xin cưới. Cách giới thiệu có vẻ trang trọng. Hai câu tiếp theo là “hỏi – đáp”. Cách trả lời cộc lốc, khiếm nhã. Hai chữ “rằng” làm cho khẩu ngữ thêm thô lậu:
“Hỏi tên, rằng: “Mã Giám Sinh”,
Hỏi quê, rằng: “Huyện Lâm Thanh cũng gần”.
Mã Giám Sinh chung lưng vốn với mụ Tú Bà mở ngôi hàng lầu xanh ở Lâm Tri nhưng nói dối là quê ở “Lâm Thanh cũng gần”. Hắn chỉ là một tên buôn thịt bán người nhưng mập mờ khoe hão là sinh viên trường Quốc tử giám, họ Mã, nghĩa là một trí thức phong kiến thuộc tầng lớp quý tộc. Nhân cách hé lộ dần. Ngoài bốn mươi tuổi mà vẫn trai lơ. “Nhẵn nhụi” và “bảnh bao” là hai nét vẽ châm biếm:
“Quá niên trạc ngoại tứ tuần,
Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao”.
Cũng “thầy” cũng “trước” cũng “sau”, có vẻ sang trọng lắm, đi đâu một bước là có kẻ hầu người hạ, nhưng thầy, tớ của ông khách viễn phương này sao mà “lao xao” chẳng có nền nếp, lễ giáo gì ! Cái cử chỉ “sỗ sàng”, không biết ý tứ gì, không biết giữ lễ phép, dám đường đột leo lên ghế cao ngồi “tót” ! Nếu là sinh viên trường Quốc tử giám thật, thì hắn ta rất kém sĩ hạnh !
“Trước thầy sau tớ lao xao,
Nhà băng đưa mối rước vào lầu trang
Ghế trên ngồi tót sỗ sàng…”
Một chữ “tót” đầy khinh bỉ, đã vạch trần chân tướng kẻ “Quen mồi lại kiếm ăn miền nguyệt hoa”.
“Cân sắc cân tài”, “ép”, “thử”,… những cử chỉ cách thức mua người ấy của tên lái buôn họ Mã mới thật ghê tởm! Chỉ sau khi đã ” bằng lòng một vẻ một ưa”, Mã Giám Sinh mới “dặt dìu” mua bán. Hắn là kẻ khôn ngoan đến róc đời, trong mọi mánh lới buôn thịt bán người. Cũng sang trọng kiểu cách như ai. Chẳng qua chỉ là hoa hòe hoa sói thớ lợ:
“Rằng: “Mua ngọc đến Lam Kiều
Sính nghi xin hãy bao nhiêu cho tường”.
hai chữ “cò kè” đã bóc trần bẩn chất bủn xỉn của một kẻ “Quanh năm buôn phấn bán hương “.
Qua nhân vật Mã Giám Sinh, ta càng thấy rõ bút pháp tả thực trong nghệ thuật tả người của Nguyễn Du. Nét vẽ nào cũng sắc sảo tạo nên tính cách xấu xa, đồi bại của nhân vật Mã Giám Sinh. Chi tiết nghệ thuật nào cũng rất sống, đằng sau nét vẽ là thái độ khinh bỉ của nhà thơ đối với loại người bạc ác tinh ma này! Bức chân dung phản diện về Mã Giám Sinh có giá trị tố cáo hiện thực đặc sắc, lên án bọn buôn thịt bán người vô nhân đạo, đạo đức giả trong xã hội phong kiến suy tàn, thối nát.
Kiều là một thiếu nữ hiếu thảo, giàu đức hi sinh. Trước cảnh gia biến nàng đã bán mình để chuộc cha, để cứu gia đình. Nàng tự xem thân mình như “hạt mưa” nhỏ bé, hèn mọn. Tất cả vì “hai xuân”, một lòng đền đáp công ơn sinh thành của cha mẹ:
“Hạt mưa sá nghĩ phận hèn,
Liền đem tấc cỏ quyết đền ba xuân”.
Kiều sống trong tâm trạng bi kịch dữ dội giữa tình riêng với tình nhà, giữa chữ tình với chữ hiếu, “ nổi mình thêm tức nỗi nhà”. Nàng vô cùng đau khổ. Bao nhiêu nước mắt, bao nhiêu “lệ hoa” đã tuôn rơi, cả người nàng như héo hon, rũ xuống: “ngại ngùng”,… “bóng thẹn”,… “mặt dày”, “nét buồn như cúc điệu gáy như mai”. Vì là người đẹp đau khổ cho nên các ẩn dụ so sánh mà nhà thơ sử dụng đều gắn liền với cái đẹp: thềm hoa, lệ hoa “nét buồn như cúc, điệu gầy như mai”. Kiều bị mụ mối và Mã Giám Sinh “ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ”. Mã Giám Sinh đã “đắn đo cân sắc cân tài”. Con người Kiều, tài sắc Kiều đã trở thành món hàng đem ra mua bán. Nguyễn Du đã ca ngợi lòng hiếu thảo, đức hi sinh của Kiều trước gia biến, cảm thương cho nỗi đau khổ của nàng khi Mã Giám Sinh “cân sắc cân tài”, khi bị hăsn “cò kè” bớt một thêm hai”… Đoạn thơ chứa chan tinh thần nhân đạo là ở những chi tiết nội dung ấy.
“Mã Giám Sinh mua Kiều” là đoạn thơ có giá trị tố cáo đanh thép và sâu sắc nhất trong “Truyện Kiều”. Nguyễn Du đã dựng nên một bức tranh tả thực sâc sắo giúp chúng ta thấy rõ được bộ mặt tàn ác, ghê tởm của bọn buôn thịt bán người trong xã hội, ở đây là Mã Giám Sinh. Nhà thơ đã lên án, mặt trái đồng tiền hôi tanh “Tiền lưng đã có, việc gì chẳng xong!”. Đồng cảm xót thương cho số phận nàng Kiều: phải bán mình chuộc cha. Thương tiếc tài sắc giai nhân bị dập vùi. Đó là giá trị nhân đạo.
Đoạn thơ thể hiện bút pháp nghệ thuật đặc sắc của Nguyễn Du trong tự sự (cảnh mua Kiều), trong tả người, tả Mã Giám Sinh, tả mụ mối thì sử dụng bút pháp hiện thực, chi tiết hiện thực; tả Kiều thì thiên về ước lệ. Rất biến hóa, tài tình. Ngôn ngữ mang sắc thái biểu cảm đầy ấn tượng.
Cảnh “Mã Giám Sinh mua Kiều” có giá trị tố cáo hiện thực và chứa chan tinh thần nhân đạo. Đoạn thơ là sự khởi đầu tiếng kêu thương của một kiếp đoạn trường. Biết bao nhiêu nước mắt đã tuôn rơi cùng những tiếng thở dài não nuột đau đớn. Bi kịch “bán mình…” của Thúy Kiều là bi kịch hồng nhan giữa thói đen bạc, là nỗi đau “muôn đời chưa quên” của tình duyên, của số phận như tiếng khóc than của Vương ông thuở nào:
“Kiều nhi phận mỏng như tờ,
Một lời đã lỗi tóc tơ với chàng!
Gặp cơn gia biến lạ dường,
Bán mình nó phải tìm đường cứu cha.
Dùng dằng khi bước chân ra,
Cực trăm nghìn nỗi, dặn ba bốn lần.
Trót lời nặng với lang quân,
Mượn con em nó Thúy Vân thay lời.
Gọi là trả chút nghĩa người,
Sầu này dằng dặc muôn đời chưa quên…”
Bình giảng đoạn thơ: Mã Giám Sinh mua Kiều- Mẫu 2
Mã Giám Sinh mua Kiều là một trong những đoạn truyện có giá trị hiện thực tố cáo đanh thép và sâu sắc nhất trong Truyện Kiêu. Qua đó, Nguyễn Du đã dựng lên một cảnh mua bán như một màn kịch sống động nhằm lột trần bản chất con buôn ghê tởm họ Mã. Đồng thời thể hiện nỗi đau đớn, tủi nhục, ê chề mở đầu cho đoạn đầu mười lăm năm đầy cay đắng của nàng Kiều.
Đoạn trích kể chuyện Thúy Kiều gặp cơn gia biến, cha và em bị bắt bớ, hành hạ. Muốn giải thoát cho cha và em, cần phải có tiền, Thúy Kiều đã tự nguyện bán mình chuộc cha. Không may người đến mua nàng là một kẻ “buôn thịt bán người” Mã Giám Sinh.
Dưới ngòi bút của Nguyễn Du, Mã Giám Sinh trong màn kịch này đã đóng vai là học trò ở trường Quốc Tử Giám họ Mã đến nhà Thúy Kiều để làm lễ “vấn danh”. Gã học trò giả danh này được một “mụ nào” dẫn tới và giới thiệu là “vẫn khách”. Hắn ăn mặc thật sang trọng có cả đoàn tùy tùng “trước thầy sau tớ xôn xao” và được “rước vào lầu trang” một cách trịnh trọng. Nhưng thực ra hắn chí là một gã lưu manh không rõ quê quán mà tên họ thì rất vu vơ:
Hỏi tên rằng: Mã Giám Sinh,
Hỏi quê rằng: huyện Lâm Thanh cũng gần
Anh chàng họ Mã này không có cái tên cụ thể, đích thực. Hắn chi xưng là “Giám Sinh” và cố giấu tông tích của mình. Trước thì giới thiệu là “vãn khách”, nhưng khi đi vào lễ “vấn danh” thì hắn nói là ở “huyện Lâm Thanh cũng gần”. Thực ra hắn ở huyện Lâm Tri chứ đâu ở Lâm Thanh. Hắn là bát nháo hết chỗ nói. Cái cốt cách hợm hĩnh, vô học của hắn còn thể hiện trong cách trả lời cộc lốc, nhát gừng, câu không có chủ ngữ, không thèm thưa gửi gì cả. Với cách giới thiệu nhân vật họ Mã, Nguyễn Du đã bộc lộ thái độ khinh bi, căm ghét cái bản chất ghê tởm của gã đàn ông quá lứa mà còn làm dáng điệu trai tơ này.
Quá niên trạc ngoại tứ tuần
Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao.
Hình ảnh “mày râu nhắn nhụi” gợi lên sự thiếu tự nhiên, trơ lì, bất cần nhân tính. “Áo quần bảnh bao” là áo quần trưng diện theo kiểu trẻ em. Ngòi bút của Nguyễn Du đã khắc họa một cách sinh động chân dung của bọn người xấu xí, đáng ghê tởm này.
Bản chất của hắn tiếp tục lộ rõ qua cử chỉ dáng điệu:
Trước thầy sau tớ xôn xao
Nhà bồng đưa mối rước vào lầu trang
Ghế trên ngồi tót sỗ sàng
Thật là một cảnh nhốn nháo hết chỗ nói, đặc biệt là hành động ngồi “tót” của hắn. Dưới ngòi bút sắc sảo của Nguyễn Du đã phơi bày chân tướng họ Mã, đích thực là kẻ vô học, thiếu văn hóa. Có thể nói rằng, Nguyễn Du là bậc thầy trong bút pháp tả thực bằng các phương tiện ngôn ngữ dân gian mang ý nghĩa châm biếm sắc lạnh như “xôn xao”, “sỗ sàng”, “ngồi tót”. Nguyễn Du đã lột tẩy bản chất lưu manh của tay họ Mã bằng từ “tót” như ông đã lật tẩy tên sở Khanh bằng từ “len” và Hồ Tôn Hiến bằng từ “ngây” trong kiệt tác Truyện Kiều.
Để thấy rõ nguyên hình ảnh con buôn người họ Mã, Nguyễn Du tiếp tục khắc họa sâu thêm khi hắn tận mắt quan sát và tiếp cận với Kiều:
Đắn đo cân sắc, cân tài,
Ép cung cầm nguyệt thử bài quạt thơ.
Đôi với hắn dường như không có khoảng trống của tình cảm con người, không có trái tim yêu thương. Trong con mắt hắn, Thúy Kiều vốn “cân sắc cân tài”, hắn “ép”, hắn “thử” tài nghệ của nàng hệt như người ta mua bán một món hàng ngoài chợ. Và khi đã hoàn toàn vừa ý rồi thì hắn vẫn giữ thái độ “tùy cơ dặt dìu” khi mặc cả thật là một tên cáo già hết chỗ nói.
Để che đậy bản chất con buôn ghê tởm, hắn đã buông ra những lời lẽ mĩ miều, sang trọng:
Rằng mua ngọc đến Lam Kiều
Sinh nghi xin dạy bao nhiêu cho tường!
Lời lẽ càng hay càng chứa đựng nhiều điều giả dối, bỉ ổi. Và cuối cùng chân tướng của hắn vẫn cứ lộ ra một cách trắng trợn.
Cò kè bớt một thêm hai
Giờ lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm.
Hai chữ “cò kè” đã bóc trần bản chất nhỏ nhen, bủn xỉn của kẻ từng trái trong việc mua bán, mà ở đây là chuyện buôn bán người thì thật là ghê tởm, đáng sợ. Hắn là tiêu biểu cho thế lực tàn ác, nhơ bẩn nhất trong thời đại của Nguyễn Du. Thời đại mà thế lực đồng tiền chi phối số phận “con người như một quy luật nghiệt ngã của định mệnh”. Chỉ cần có tiền là có tất cả: “Tiền lưng đã sẵn việc gì chẳng xong”. Nguyễn Du đã đưa lên sân khấu một bộ mặt giả đời, lọc lõi, vô học, hợm hĩnh, lạnh lùng, vô cảm và xấu xa đê tiện. Nhưng chỉ với túi tiền, nhân vật đáng ghê tởm ấy đã mua ngay được Kiều xinh đẹp, tài hoa, trong trắng, đẩy nàng vào thanh lâu” (theo giáo sư Đặng Thanh Lê – Giảng văn Truyện Kiều).
Hình ảnh nhân vật phản diện Mã Giám Sinh được miêu ta bằng nét bút hiện thực, hoàn chỉnh cả về diện mạo và tính cách. Bức chân dung nhân vật có giá trị tố cáo hiện thực sâu sắc, lên án thực trạng xấu xa của xã hội đương thời, con người bị biến thành hàng hóa, đồng tiền và những thế lực tàn bạo chà đạp lên tất cả. Đối lập với bộ mặt và đê tiện của Mã Giám Sinh là hình ảnh đau thương, tủi hổ của nàng Kiều.
Nàng đau xót, tủi nhục, vì nàng đang là một tiểu thư khuê các, sống trong cảnh “êm đềm trướng rủ màn che” và đang hạnh phúc trong mối tình đầu với Kim Trọng. Nhưng rồi tai vạ ập đến bất ngờ, nàng trở thành món hàng đem ra mặc cả, hết “vén tóc, bắt tay”, lại “cân sắc cân tài”, có khi bị “ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ”. Là người thông minh, nhạy cảm, Kiều cảm nhận được cảnh ngộ éo le, tủi nhục và đau đớn ê chề của mình:
Nỗi mình thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa một bước, lệ hoa mấy hàng
Ngại ngùng dợn gió e sương,
Ngừng hoa bóng thẹn trông gương mặt dày.
Thật bất hạnh cho con người tài sắc và lương thiện như Kiều. Giờ đây, nàng chỉ còn im lặng để chịu đựng tất cả, bởi nàng không có một con đường nào khác hơn là phải là bán mình để cứu cha già. Sự chủ động lựa chọn này là chấp nhận cảnh đời ngang trái, đau khổ trước “nỗi mình” tình duyên dang dở, bởi “nỗi nhà” bị vu oan giá họa. Bao trùm tâm trạng Kiều là sự đau đớn, tái tê: ‘Thềm hoa một bước, lệ hoa mấy hàng”. Là một người ý thức được nhân phẩm, nên nàng đau khổ hơn khi đi đến quyết định lựa chọn này.
Thật đáng buồn cho một xã hội mà thế lực đồng tiền, cùng với thế lực lưu manh, thế lực quan lại đã hùa với nhau tàn phá gia đình Kiều, tàn phá cuộc đời Kiều. Tấm lòng nhân đạo cao cả của Nguyễn Du đã tỏ rõ thái độ của mình trước một hiện thực xã hội đen tối đó và luôn luôn theo dõi để được cùng chia sẻ những nỗi tủi nhục, bất hạnh của đời Kiều.
Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều là một bức tranh hiện thực về xã hội Việt Nam thời Nguyễn Du đang sống. Ông nhiệt tình tố cáo những thế lực tàn bạo chà đạp lên sắc tài và nhân phẩm của người phụ nữ. Tiêu biểu cho thế lực đó là nhân vật họ Mã lưu manh, lọc lõi. Đồng thời ông cũng tỏ lòng thương cảm, xót xa về số phận con người trước hiện thực xã hội đen tối đó. Đoạn trích thể hiện tài năng nghệ thuật của Nguyễn Du trong bút pháp hiện thực khắc họa tính cách nhân vật qua ngôn ngữ, dáng vẽ, cử chỉ.
Bình giảng đoạn thơ: Mã Giám Sinh mua Kiều- Mẫu 3
“Mã Giám Sinh mua Kiều” là một trong những trích đoạn đặc sắc trong kiệt tác Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du. Mặc dù không phải là nhân vật chính của bộ truyện nhưng hình tượng Mã Giám Sinh lại được tác giả khắc họa rất chân thực với tính cách đểu cáng, mưu mô, xảo quyệt mang đến sự thích thú cho người đọc. Từ đó, ta thấy được sự tài năng trong xây dựng nhân vật và chuyển tải nội dung của Nguyễn Du.
Mở đầu đoạn trích, Mã Giám Sinh hiện ra với bộ mặt ra vẻ thư sinh có học thức. Hắn đóng vai là một “viễn khách” đến để làm lễ “vấn danh” nhưng thực chất là đến để dạm hỏi, xem mặt Thúy Kiều. Nguyễn Du đã cố tình xây dựng nên những chi tiết khoa trương về nhân vật phản diện này để ngay sau đó, cho thấy được sự đối lập về bản chất và hình thức, bên trong và bên ngoài:
“Hỏi tên rằng: Mã Giám Sinh,
Hỏi quê rằng: huyện Lâm Thanh cũng gần”
Lời nói của hắn ngay lập tức đã tố cáo hắn là một tên bịp bợm, gian dối. Hắn vừa tự nhận mình là “viễn khách” từ phương xa đến vừa khẳng định mình quê ở huyện Lâm Thanh. Điều đó ngay lập tức đã lộ rõ bản chất của một tên đểu cáng.
“Quá niên trạc ngoại tứ tuần
Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao.
Trước thầy sau tớ xôn xao
Nhà bồng đưa mối rước vào lầu trang
Ghế trên ngồi tót sỗ sàng”
Không chỉ lời nói mà chính cách ăn mặc, cử chỉ, điệu bộ của hắn cũng thật khoa trương và kệch cỡm. Mặc dù đã qua tuổi “tứ tuần” nhưng xem hắn vẫn bảnh bao và nhẵn nhụi biết bao. Tác giả Nguyễn Du đã tài tình khi miêu tả những chi tiết đặc sắc nhất của nhân vật, làm cho hình tượng Mã Giám Sinh hiện lên chân thật và sinh động. Nguyễn Du không áp đặt tính cách nhân vật vào câu thơ mà để cho người đọc tự cảm nhận qua những chi tiết về hình thức. Đặc biệt, ông dùng những từ ngữ vô cùng đắt giá để khắc họa thật đúng bản chất của nhân vật. Nếu Nguyễn Du lật tẩy Sở Khanh bằng từ “len” thì Mã Giám Sinh lại bị lộ rõ bộ mặt bởi từ “tót”. Điều đó cho thấy bản chất vô học, vô văn hóa, sỗ sàng của anh chàng giả danh trí thức.
“Đắn đo cân sắc, cân tài,
Ép cung cầm nguyệt thử bài quạt thơ.”
Đến đây, Mã Giám Sinh chẳng cần tỏ vẻ thanh cao nữa mà lộ rõ bộ mặt của kẻ buôn người chính hiệu. Hắn “cân,đo” tài sắc của Thúy Kiều giống như đang cân đo một món hàng hóa nào đó. Và chưa vừa lòng, hắn lại tiếp tục “ép” nàng phải cầm kỳ thi họa cho hắn xem xét. Đọc đến đây, người đọc đã cảm thấy xót xa cho nàng Kiều khi nàng rơi vào tay một kẻ buôn người bỉ ổi. Chúng làm tất cả vì tiền vàng, vì lợi ích của chúng mà không màng đến sự sống, nhân cách của người phụ nữ.
“Cò kè bớt một thêm hai
Giờ lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm”.
Mã Giám Sinh là một trong những hình tượng nhân vật phản diện nổi bật giúp Nguyễn Du tố cáo các thế lực chà đạp con người, mà tiêu biểu ở đây là thế lực đồng tiền. Cả cuộc đời Kiều, có lẽ, chưa bao giờ nàng nghĩ mình sẽ rơi vào hoàn cảnh éo le như vậy. Chỉ với “bốn trăm” lạng vàng, cuộc đời Kiều giờ đây đã bị trói buộc vào tay những kẻ buôn người, để cho chúng mặc sức sỉ nhục, chà đạp nàng. Chao ôi! Đó là một cái giá quá rẻ mạt cho một người con gái tài, sắc vẹn toàn hiếm có trong thiên hạ. Thật đúng với câu thơ của Nguyễn Du “Đau đớn thay phận đàn bà”.
Với việc xây dựng hình tượng Mã Giám Sinh, Nguyễn Du đã lật tẩy bản chất của thế lực buôn thịt bán người, thế lực đồng tiền đang hoành hành trong xã hội phong kiến. Từ đó phê phán xã hội mục ruỗng, thối nát, không đủ sức bảo vệ con người.
Trong khi tên Mã Giám Sinh còn đang hả hê vì mua được một món hàng hời thì nàng Kiều lại bước vào tình cảnh vô cùng éo le và đau khổ. Từ một tiểu thư khuê các, sống trong “êm đềm trướng rủ màn che”, được cha mẹ yêu thương, người yêu chăm sóc. Thế rồi như một cơn ác mộng, nàng bước vào một cánh cửa tăm tối mà không thấy lối ra. Đối với người con gái, việc bị đem ra để cân đo đong đếm như một món hàng quả thực là một sự sỉ nhục vô cùng lớn:
“Nỗi mình thêm tức nỗi nhà,
Thềm hoa một bước, lệ hoa mấy hàng
Ngại ngùng dợn gió e sương,
Ngừng hoa bóng thẹn trông gương mặt dày.
Mối càng vén tóc bắt tay
Nét buồn như cúc điệu gầy như mai”
Thúy Kiều tự ví mình như cánh hoa trước bão giông vì “dợn gió, e sương”. Nàng vẫn chưa thoát khỏi bóng dáng của một cô tiểu thư đài các, yêu kiều và sợ sệt. Mỗi bước đi của nàng là bước đi cùng với những giọt lệ cay đắng, tủi hổ. Nàng vừa “tức” nỗi nhà lại vừa thương cho chính thân phận yếu ớt, mong manh của mình. Những từ ngữ “ngại ngùng, bóng thẹn, vén tóc, bắt tay, nét buồn như cúc, điệu gầy như mai” càng khắc đậm điều đó. Nàng không biết rồi cuộc đời sẽ đi về đâu. Nhưng trong chính cảm nhận rõ ràng nhất, nàng nhận thức được bản thân mình sẽ giống như cánh hoa mỏng manh sắp phải đối mặt với giông tố cuộc đời. Như những dự cảm của Nguyễn Du về cuộc đời nàng Kiều “Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh” nay đã vận vào số mệnh của nàng.
Số phận nghiệt ngã của nàng Kiều là minh chứng sống động nhất cho câu nói “tài hoa bạc mệnh”. Những con người lương thiện như nàng Kiều phải chịu khổ cực, oan khuất trong khi đó những kẻ bịp bợm, xảo trá như Mã Giám Sinh, Sở Khanh lại nhởn nhơ ngoài vòng lao lý. Đó là sự bất công trong xã hội mà Nguyễn Du muốn đề cập đến trong tác phẩm. Mỗi câu chữ của ông như là một lời kêu oan cho số phận của nhân vật, hay cũng chính là số phận con người trong xã hội phong kiến.
Với ngòi bút nghệ thuật độc đáo, các nét vẽ ước lệ tượng trưng cùng ngôn từ đắt giá, Nguyễn Du đã xây dựng nên hình tượng nhân vật phản diện Mã Giám Sinh vô cùng đặc sắc. Bởi vậy, nó để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng độc giả và đánh dấu tên tuổi của ông trong văn học Việt Nam.
Kết luận
Hy vọng với các giải đáp trên thì mong là quý độc giả đã biết được cách “Bình giảng đoạn thơ: Mã Giám Sinh mua Kiều” chuẩn và chính xác nhất hiện nay. Các thông tin trên được admin cập nhật cũng như thu thập thông tin từ nhiều nguồn chuẩn xác, hy vọng các bạn sẽ thích và ủng hộ cho Chamhocbai.com.
Bài viết đã được cập nhật mới nhất vào 12/2024!
